Kurbağanın özellikleri nelerdir? Dünyanın hemen hemen her köşesinde yaşayan çok özel bir canlı olan kurbağa ile ilgili bilgilerin yer aldığı yazımız.
Zehirli Ok Kurbağası (Kaynak: commons.wikimedia.org)
Dere ve göl kenarlarında, bataklık ve nemli yerlerde yaşayan orta boy yumruk büyüklüğünde bir hayvandır. Dünyanın hemen her yanında bulunur. Vücudu ince, tüysüz, ıslak bîr derîyle örtülüdür. Deriye bu ıslak yapışkanlığı derinin hemen altındaki bezler salgılar. Kurbağanın sırt tarafında petrol rengini andıran kırmızımsı ve zeytin yeşili benekler bulunur. Arka bacakları, öndekiler-den çok uzun, çok daha kuvvetlidir. Hayvan bunlarla sıçrıyarak ilerler. On ayaklarında dört, art ayaklarında beş parmak vardır. Bu parmakların ucunda tırnak yoktur, araları yüzgeç şeklinde bir deriyle bağlıdır.
Kurbağanın çok iyi gören iri gözleri vardır. Göz kapakları açılıp kapanır. Kulakları gözlerinin hemen arkasındadır. Kulak kepçeleri yoktur. Ağzında yalnız üst çenede diş vardır. Dili, ön ucundan yapışıktır, arkası serbesttir. Kurbağa ağzını açtığı zaman dili büyük bir hızla dışarıya doğru fırlar. Hayvan böylece dilini birden hızla uzatarak, yakınından geçen sinek, kelebek gibi küçük böcekleri yakalar. Kurbağanın vücudu yassıdır, karnı yerde sürünür. Birçok çeşitlerinin kuyruğu yoktur.
Kaynak: pixabay.com
Kurbağaların vücut ısısı değişik olduğundan ele alınınca soğukluk bırakır. Kanı kırmızıdır, kalbi bir karıncıkla iki kulakçıktan meydana gelmiştir, yani üç gözlüdür. Erginler akciğerleriyle, yavrular solungaçlariyle hava alırlar. Ayrıca kurbağalarda deriyle solunum da çok gelişmiştir. Akciğerleri çıkartılan kurbağaların derilerinden hava alarak yaşadıkları görülür. Çünkü üst deri çok incedir, altında kılcal damarlar vardır. Böylece deriden geçen oksijen damarlardaki kirli kanın temizlenmesini sağlar. Bunun için, hayvan, derisinin devamlı olarak ıslak kalmasına dikkat eder. Kuru bir yerde kalınca, az su kaybetmek için, gölgelik yerlere sığınır. Deri tamamen kuruyunca, vücuttaki gaz alıp verişi durur, kurbağa boğularak ölür.
Kurbağanın Yaşayışı
Kurbağalar yumurtayla ürerler. Dişisi, baharda pek çok yumurta yumurtlar. Yumurtalar mercimek büyüklüğünde, jelatin benzeri bir madde içindedir. Suda, ya da nemli bir yerde bırakılan yumurtalardan «tetar» denilen siyah, kuyruklu yavrular çıkar. Bunlar solungaçları ile solunurlar. Solungaçları başlarının iki yanında, kan damarı bakımından zengin, küçük püsküllerdir. Vücuttaki kan bu püsküllerde temizlenerek kalbe gider, oradan da vücuda dağılır.
Bir süre sonra bu solungaçlar kaybolur, yerlerini iç solungaçlar alır. Bu sıralarda yavru kurbağa tamamen balıklar gibi solunur. Ağızdan giren su, solungaçları ıslatır, böylece suyun içindeki erimiş hava solungaçlardaki kirli kanı oksijenleyerek temizler. Bu devrede kurbağa yavrusunun kuyruğu körelmeye, buna karşılık art bacakları gelişmeye başlar. Yavaş yavaş solungaç yarıkları da kapanır, buna karşılık akciğerler meydana gelir. Hayvan başkalaşımını tamamlayınca artık, suyun içindeki bitkisel maddeler yerine, böcek vs. yemeye başlar. Yavruyken vücudunun on kat uzunluğundaki bağırsakları, erginleşince ancak iki katına inmiş olur. Bu, bağırsağın bir soba borusu gibi iç içe geçmesiyle meydana gelir.
Parçalanmış bir kurbağanın anatomik modeli: 1 Sağ atriyum, 2 Akciğer, 3 Aort, 4 Yumurta kütlesi, 5 Kolon, 6 Sol atriyum, 7 Ventrikül, 8 Mide, 9 Karaciğer, 10 Safra kesesi, 11 İnce bağırsak, 12 Kloaka (Kaynak : wikipedia.org)
Kurbağalar, her değişik ısılı hayvan gibi, kış uykusuna yatarlar.
Erkek kurbağanın sesi çok kuvvetli olmasına karşılık dişinin sesi çok zayıftır. Erkek kurbağa ağzının içindeki iki hava kesesini sıkıp gevşetmekle «vrak! vrak!» diye sesler çıkarır.
Yeryüzünün hemen her bölgesinde yaşayan yüzden fazla kurbağa çeşidi vardır. Bunlardan «yeşil kurbağa» yumurtalarını sırtında taşır, parmaklarının ucunda yapışkan bir kabartı olduğu için kolayca ağaçlara çıkabilir. Rengini bulunduğu yere göre değiştirmesi onu düşmanlarından korur.
Adi kurbağa daha çok bataklıklarda yaşar. Derisinden zehirli birtakım maddeler salgılayarak, en büyük düşmanı olan yılana yem olmaktan kurtulur. Leylekler de kurbağaların başlıca düşmanlarındandır.
Amerika’da yaşayan bir cins kurbağa, kurbağaların en büyüklerindendir. Yarım metre boyunda olan bu kurbağanın sesi çok uzaklardan duyulabilir. Avrupa’da kimi yerinde, bazı cins kurbağaları, balık oltalarına benzeyen oltalarla avlayarak, yemek yaparlar. Kurbağa, omurgalıların, kurbağalar sınıfının kuyruksuzlar takımındandır.
Kurbağalar Alemi.
Hayvanlar âleminde omurgalıların bir sınıfıdır. Bunlar hem karada, hem de tatlı suda yaşarlar, yalnız, denizlerde yaşayamazlar. Bu sınıfta «kuyruksuzlar», «ayaksızlar», «ürodeller» olmak üzere, üç takım bulunur. Kurbağa, triton, semender (salamandıra), müren gibi hayvanlar kurbağalar sınıfındandır.
