İnsanların küresel ısınmayı yavaşlatmak için alabileceği basit önlemler nelerdir? Küresel Isınmaya Karşı Alınabilecek Önlemler
Küresel Isınmaya Karşı Alınabilecek Basit Önlemler:
Uzmanlar, küresel ısınmayı yavaşlatmak için 10 yıl kaldığı konusunda uyarıyor. Küresel ısınma, tüm dünyayı olduğu gibi Türkiye’yi de yakından ilgilendiriyor. Daha şimdiden kuraklık tehdidi baş gösterdi bile… Dünya Doğal Hayatı Koruma Derneği bireysel olarak uygulayabileceğimiz basit ama etkili önlemler konusunda yol gösteriyor.
1. Su
Tatlı su, yeryüzünde yaşamın sürekliliği için en temel gereksinimdir. Yeryüzünün yüzde 70’i suyla kaplı olmasına karşın, bunun yüzde 97’si deniz suyudur. Yüzde 2’si kutuplarda buzul halindedir. Sonuç olarak, tüm dünyada içilebilir su miktarı varolan kaynakların yalnızca yüzde 1’dir.
Bu kaynaklar, artan dünya nüfusu, kalkınma ve yatırım kararları nedeniyle giderek tükenmektedir. Kalkınma programları, tatlı su kaynaklarının süreklili-ğiyle uyum içinde yürütülmedikçe, doğaya verilen zarar artacaktır.
Su döngüsü ve onu destekleyen ekosistemler, suyu arıtarak ve geri dönüştürerek insanlar, hayvanlar ve bitkiler için hazır hale getirir. Ancak günümüzde en çok bozulmuş tabiat türü tatlı su ekosistemleridir. Türkiye’de son 40 yıl içinde 1 milyon 300 bin hektar sulak alan kurutulmuş ve tahrip edilmiştir. Bu da Van Gölü’nün üç katından fazladır.
Bu Nedenle;
Türkiye’nin tüm kullanılabilir su varlığı 110 milyar C metreküptür. Tuna Nehri’nin Karadeniz’e bir yılda 206 ^ milyar m3 su boşalttığı göz önüne alınırsa, sanılanın aksine ne kadar su fakiri olduğumuz anlaşılacaktır.
- * Evde kullanılan temizlik malzemeleri, atık sularla birlikte nehirlere karışır. İçinde fosfat bulunmayan ve suda ayrışabilen temizlik ürünlerini kullanın.
- * Sifon çekildiğinde suyu renklendirsin ve temizlesin diye tuvalete asılan maddeleri kullanmayın. Bunlar kanalizasyona karışarak kirliliğe sebep olur.
- * Çamaşır suyu, atık maddelerin ayrılıp çözülmesini sağlayan yararlı bakterileri öldürür. Çamaşır suyunu olabildiğince az kullanın.
- * Bozuk musluklardan ve tuvaletlerden sızan su, evinizdeki toplam su tüketiminin yüzde 5’i kadardır. Akan tesisatınızı onarın.
- * Kapı önü, balkon, teras gibi yerlerin temizliğinde hortumla su tutmak yerine süpürge kullanın.
- * Bahçenizi sulamak için, buharlaşmanın az olduğu sabah ya da akşamüstü saatlerini tercih edin.
- * Arabanızı yıkarken kova ve sünger kullanın. Hortumla yıkama yaklaşık 550 litre su kullanımı demektir.
- * Musluklara ve duş başlıklarına takılan ve su akışını azaltırken basıncı artıran yeni sistemleri edinin.
- * Suyu kireç ve bakterilerden arındıran filtreler kullanın.
2. Tarım ve Gıda
- * Organik tarımla elde edilen ürünleri seçin. Organik tarımla elde edilen sebzeler diğerlerine göre daha fazla yararlı madde içermektedir.
- * Uluslararası sertifikaları olan organik tarım ve ha-yancılık ürünleri tüketerek sürdürülebilir üretimleri destekleyin, organik tarımın yaygınlaşmasına katkıda bulunun.
- * Günlük gıdalarınızı seçerken mümkün olduğu kadar yaşadığınız yerde ve bulunduğunuz mevsimde yetişen taze besinleri tercih edin. Bu hem sizin sağlığınız hem de çevre açısından en doğru yaklaşımdır.
- * Doğal koşulları zorlamadan ve değiştirmeden elde edilen ürünlerle beslenerek hem kendinize, hem de çevreye verilen zararların azalmasına katkıda bulunun.
- * İşlenmiş, ambalajlanmış gıda satın alırken ya da tüketirken mutlaka üretim, tüketim tarihlerini ve içindekiler bölümünü okuyun. Ürünün içinde bilmediğimiz maddeler varsa mutlaka ne olduklarını araştırınız.
3. Temizlik
- * Temizlik ürünü satın alırken, ne tür temizlik için kullanacağınızı düşünün. Yalnızca gereksiniminiz olan ürünleri satın alın.
- * Temizlik ürünü satın alırken konsantre ürünleri tercih etmeniz hem tasarruf sağlar hem de daha az ambalaj tüketmenize neden olur. Ambalajı geri dönüştürülmüş ürünleri tercih edin.
- * Aldığınız ürünü kullanmadan önce, mutlaka kullanma kılavuzunu okuyun.
- * Temizlik ürünlerini kesinlikle birbiriyle karıştırmayın.
- * Kullanma dozunu etikette belirtildiği k^dar ayarlayın. Fazla kullanmak daha iyi temizlik sağlamazken, hem sağlığınıza hem de çevreye daha çok zarar verir.
- * Temizlik ürünlerinin kapaklarını sıkıca kapatın ve hiçbir temizlik ürününü yiyeceklerle aynı dolapta saklamayın.
- * Hiçbir temizlik ürününü kendi ambalajından başka bir ambalajla saklamayın.
- * Fazla miktarda temizlik ürünü kullanılması gerektiğinde ortamı iyi havalandırın.
- * Temizlik ürünlerini her kullanışınızda koruyucu eldiven kullanma alışkanlığını edinin.
4. Enerji
Her tür enerji elde edilmesinden son kullanıcıya ulaştırılmasına kadar geçtiği tüm aşamalarda havaya, suya, yaşayan canlılara ya da yok edilmesi sorun olan atıklarıyla çevreye zarar verir.
Hidrolik enerji, nehirlere barajlar kurulmasına, barajlar da nehir kıyısında yaşayan insan topluluklarının başka yerlere göç etmesine ve nehir ekosisteminin çökmesine sebep olur. Rüzgâr ve güneş enerjisi santralleri habitatların etkilenmesi ve doğal peyzaj bütünlüğünün bozulması anlamına gelir.
Biyokütle enerjisi temini için kullanılan bitkilerin yetiştirileceği tarlalar, belirli doğal alanların tarım alanına dönüştürülmesine sebep olur. Fosil yakıtların yerini nükleer enerjinin alması, hem nükleer kaza kaygısı, hem de radyoaktif atıkların güvenli biçimde depolanmaması yüzünden olanaksız görülür.
- * Gerekmediği zamanlarda bir saniyeliğine bile olsa ışığı kapatın.
- * Her ortam için doğru tip ve büyüklükte ışıklandırma kullanın.
- * Floresan ampulleri tercih edin.
- * Mikrodalga fırınlar donmuş yiyeceklerin çözülmesi için kullanıldığında fazla enerji harcar. Ancak yiyeceklerin ısıtılması, az miktarda yemek yapılması, su kaynatılması gibi amaçlarla kullanıldığında ekonomiktir.
- * Suyu ocak yerine elektrikli ısıtıcıda ısıtarak hem daha hızlı sonuç alırsınız hem de daha az enerji harcarsınız.
- * Güneşi bol yerlerde yaşıyorsanız, sıcak su gereksiniminizi güneş enerjisiyle sağlayın.
- * Klimaların filtresini en az ayda bir kez değiştirin.
- * Evinizi ısı kaybına karşı yalıtın.
- * Eşyalarınızı radyatörleri kapatacak şekilde yerleştirmeyin.
5. Ulaşım
Ulaşım araçlarının karbondioksit (C02) emisyonu, sera etkisi yaratan en etkin gazlardandır. Toplam karbondioksit emisyonunun yüzde 80’i ve azot oksitlerini (NOx) emisyonunun yüzde 60’ı kara yolu ulaşımından kaynaklanır.
- * Olabildiğince toplu taşıma araçlarını tercih edin.
- * Kısa mesafelere arabayla gitmek yerine yürüyün.
- * Satın alırken kurşunsuz benzin tüketen araçları tercih edin.
- * Aracın egzoz emisyon ölçümünü, lastiklerin rot -balans ve hava ayarını düzenli aralıklarla yaptırıp.
- * Benzin deposunu ağzına kadar doldurtmayın. Depo çok dolu olduğunda benzin buharı sızarak hava kirliliğine sebep olur.
- * Dengesiz ve aracın kapasitesinin üzerindeki yüklemeler, daha fazla benzin yakılmasına ve lastiklerin ömrünün azalmasına sebep olur.
- * Uzun duraklamalarda aracın kontağını kapatın.
6. Ambalaj
Ambalaj malzemesi olarak geri dönüşümü olan cam ve kağıttan yapılanları kullanın.
7. Sağlık
- * Doğru ve dengeli beslenme alışkanlıkları edinin.
- * Doğal yöntemlerle üretilmiş, ekolojik sebze ve meyvelerle beslenmeye özen gösterin.
- * Düzenli spor yapın.
- * UVA ve UVB ışınlarının zararlarından korunmak için mutlaka filtreli güneş gözlüğü kullanın.
- * Güneşe çıkarken mutlaka koruyucu güneş gözlüğü kullanın.
- * Sigara içmeyin, sigara içilen ortamlardan olabildiğince uzak durun.
- * Evde kullandığınız boya incelticileri, temizlik malzemeleri gibi çözücülerin kapaklarını işiniz bittiğinde sıkıca kapatın. Bu ürünlerin içinde bulunan bazı zararlı maddeler buharlaşarak havaya karışır ve sağlığınızı ciddi olarak tehdit eder.
- * Hastalandığınızda doğru ilacı, doğru zamanda gerektiği miktarda kullanın. Doktor önerisi dışında ilaç kullanmayın.
8. Bilgisayar Ve Ofis Malzemeleri
Bilgisayar, yaklaşık 24 kiloluk bir metal, plastik, cam ve silikon yığınıdır. Bir tek bilgisayarda bulanan yongaları üretmek için 12 ton su tüketilir. Bütün bir bilgisayarın üretimindeyse yaklaşık 33 ton su, 1 kg bakır, 700 çeşit kimyasal madde kullanılır. 2300 kws enerji harcanır ve 63 kg çöp ortaya çıkar.
- * Evinize ya da iş yerinize alacağınız bilgisayarın, yazıcının ya da fotokopi makinesinin hem şimdiki hem de gelecekteki gereksinimlerinizi karşılayacak nitelikte olmasına özen gösterin.
- * Elektrik tüketimi benzerlerine göre daha düşük modelleri satın alın.
- * Aldığınız bilgisayarın ya da ambalajın, CD, disket, toner, kartuş vb. ofis gereçlerinin geri dönüşümlü malzemeden üretildiğinden emin olun.
- * Geri dönüşümlü kağıt kullanabilen yazıcıları tercih edin.
- * Bilgisayardaki metinlerden kağıt çıktısı almaktan vazgeçin. Bu konuda ısrar eden kişilerin de bundan vazgeçmesini sağlamaya çalışın.
- * Yazılı haberleşme yerine elektronik haberleşmeyi, kağıt kullanarak faks çekmek yerine bilgisayarla faks çekmeyi ya da e-posta göndermeyi, belgeleri fotokopiyle çoğaltmak yerine elektronik ortamda iletimini tercih ederek kağıt kullanımını en aza indirin.
