Kül Nedir? Külün İçerisinde Bulunan Maddeler ve Gıdalardaki Kül Analizi

0
Advertisement

Kül nedir ne demektir? Kül içerisinde hangi maddeler yer alır? Külün özelliği nedir? Gıdalarda yapılan kül analizi ile Türkçe kül sözlük anlamı.

Ateş Külü

Ateş Külü

Yanan şeylerden artakalan tuzdur. Kimyada, daha çok, örgensel (organik) maddelerin, bazen de organik olmayan (anorganik) maddelerin yanmasından geri kalan, yanamayan artıklara «kül» denir. Külün içinde silis metal tuzları (daha çok metal oksitleri) bulunur. Eskiden bitkilerin yanmasından kalan küllerden potasyum karbonat elde edilerek barut yapılır, güherçile yokluğu böylece giderilmeye çalışılırdı. Bugün küllerden bazı yerlerde potas gübresi olarak faydalanılmaktadır.

Kül , mineral tuzlar gibi yanıcı olmayan inorganik maddelerden oluşan bazı maddelerin yanma ürünüdür . Bazıları yakıtın yandığı yerde (odun, çöp vb.) biriken toz şeklinde kalıntı olarak kalır ve bazıları dumanın bir parçası olarak havaya atılabilir .

Gıdalardaki Kül Analizi

Gıdalardaki küllerin analizi, ekonomik açıdan, kalite, organoleptik ve besinsel nitelikler açısından önemli bir parametredir. Bu nedenle ölçümü, gıdaların Proksimal Kimyasal Analizine dahil edilir (burada nem , yağ , protein ve kül içeriği esas olarak ölçülür ).

Gıda analizlerinde yanmayan veya buharlaşmayan mineraller kümesine kül adı da verilmektedir. Kalsinasyondan sonra her bir mineralin detaylı analizini yapmak daha kolaydır. Böylece, örneğin, balı analiz ettikten sonra aşağıdaki miktarları elde ederiz:

  • Fruktoz : %38
  • Glikoz : %31
  • Sükroz : %1
  • Su : %17
  • Diğer karbonhidratlar : 9
  • Küller: %0,17
  • CO + H2O + 2E = Kül

Bu örnekte kül , balda bulunan mineraller kümesi olarak anlaşılacaktır.

Advertisement

Bitki külü (odun, anız vb.) yüksek oranda potasyum, kalsiyum, magnezyum ve onlar için gerekli diğer minerallere sahiptir. Ağır metaller veya diğer kirleticiler içermiyorsa gübre olarak kullanılabilir. Genellikle çok alkali olduğu için suyla karıştırılıp bir süre havada bırakılarak çevresel CO2 ile birleşerek kısmen nötralize edilir. Ayrıca humus gibi daha asidik başka bir gübre ile karıştırılabilir. Humustaki ayrışma aynı zamanda mineralleri daha biyolojik anlamda yararlı hale getirir.

Hayvan külleri daha fazla sodyum ve esas olarak kemiklerden kalsiyum fosfat içerir. İnsan kremasyonlarından çıkan küller, dolgulardan ve diğer implantlardan eser miktarda metal içerebilir.

Kül Nedir? – Sözlük Anlamı

“Kül (Birinci Anlamı)” : Yanan şeylerden artakalan toz madde
“Ocağın külleri üstünde duran tenceredeki fasulyeyi bitirdiler.” – M. Ş. Esendal
“Kül (İkinci Anlamı)” : Bütün, tüm
“Bir asırdan beri şiirimizi bir kül olarak göz önüne getirince bu misal canlanmaz mı?” – Y. K. Beyatlı
“kül bağlamak ” : 1. ateş sönmek
2. gücünü, etkisini yitirmek
“kül olmak ” : 1. bütünüyle yanmak
“Tatlı bir cızırtı çıkararak çabucak tutuşur, mavi ve sincabi bir buhar bırakarak kül oluverirdi.” – Ö. Seyfettin

2. varını yoğunu yitirmek
“külünü savurmak ” : bir şeyi bütünüyle bitirip yok etmek
“kül etmek ” : 1. yakmak, kavurmak

2. birinin varını yoğunu yok etmek
“kül ufak olmak ” : çok küçük parçalara ayrılmak
“kül gibi ” : soluk, renksiz (bet beniz)
“küldöken ” : Kadın, eş
“külyutmaz ” : Aldanmaz, kolay inanmaz (kimse)
“Kendini herkesten daha zeki, daha külyutmaz zanneden böyleleri her zaman, her yerde vardır.” – M. Mungan
“kül çöreği ” : Külde pişirilen çörek
“külbastı ” : Közde veya ızgarada pişirilen kemiksiz et
“Biraz et suyu ile iki parça külbastı yiyebildim.” – A. Gündüz
“yosun külü ” : Yosunların yakılmasından elde edilen, cam ve sabun sanayisinde kullanılan, soda ve iyot üretiminde değerlendirilen deniz yosunu ürünü

Advertisement


Leave A Reply