Kuyucu Murat Paşa Kimdir ve ne yapmıştır? Kuyucu Murat Paşa hayatı, biyografisi, dönemindeki icraatlar hakkında bilgi.
Kuyucu Murat Paşa; Osmanlı sadrazamıdır (?-Diyarbakır 1611).
Sarayda yetişti. Mahmut Paşa’nın Mısır Valiliği sırasında, yanında bulundu, devlet işlerinde bilgisini artırdı. Mahmut Paşa’nın 1569’da ölümü üzerine Yemen Valisi oldu. 1585’te Tebriz Seferi’ne Karaman Beylerbeyi olarak katıldı. Tebriz yakınında yapılan bir savaşta, savaş alanındaki kuyuya düştü ve tutsak alınarak Kahkaha Kalesi’ne hapsedildi. Bu yüzden lakabı Kuyucu kaldı. 1590’da İran ile yapılan barıştan sonra İstanbul’a döndü ve Kıbrıs Beylerbeyliği’ne, 1594’te de Şam Valiliği’ne atandı. 1595’te Diyarbakır Valisi oldu, buradaki görevi sırasında Avusturya Seferi’ne katıldı, yararlıklar gösterdi. I. Ahmet’in Osmanlı tahtına çıkması üzerine, Rumeli Beylerbeyi ve Budin valisi oldu. 1605’te de Divan-ı Hümayun’a 4. vezir olarak katıldı. 1606’da Sadrazam Derviş Paşa tarafından Engürüs Serdarı atandı. Avusturya ile Zitvatorok Antlaşması’nın imzalanmasını sağladı.
Anadolu’daki Celali Ayaklanmaları’nın önü bir türlü alınamayınca 11 Aralık 1606’da sadrazamlığa getirildi. İstanbul’a gelir gelmez Anadolu’ya geçti (1607). Önce Halep’te bulunan Canbolatoğlu üzerine yürüdü. Ankara’da Kalenderoğlu Ayaklanması’nı bastırdı. Antakya yakınlarında Oruç Ovası’nda Canbolatoğlu’nu büyük bir yenilgiye uğrattı ve adamlarını dağıttı. Halep’i asilerden temizledi ve kışı burada geçirdi. Bağdat’taki Taviloğlu Ahmet üzerine kuvvet gönderdi. Göksun Yaylası’nda da, Kalenderoğlu’nu yenilgiye uğrattı. Amasya ve Çorum taraflarındaki asileri de ortadan kaldırdıktan sonra, 1610’da da, İran seferi için doğuya hareket etti. Tebriz civarına kadar geldi. Bu arada iki devlet arasında anlaşma için sürdürülen görüşmeler, bir sonuca varmak üzereydi. Gerekli güvenceyi aldıktan sonra Diyarbakır’a döndü ve öldü. Cenazesi İstanbul’a getirilerek, Vezneciler’de yaptırmış olduğu türbesine gömüldü.
Kaynak 2 – KUYUCU MURAT PAŞA ( 1535? – 1611)
Ünlü Osmanlı vezirlerden biridir. 1560’tan 1565’e kadar Yemen Beylerbeyi (genel valisi) Mahmut Paşa’nın kethüdası (başyaveri) oldu. Aynı yıl rütbesi sancakbeyliğine (tümgeneralliğe) yükseltilerek Mısır’da bir valiliğe atandı. 1576’da Yemen işlerindeki bilgisi dolayısı ile beylerbeylik (orgenerallik) rütbesiyle bu eyalete genel vali oldu.
Çeşitli görevlerden sonra 1603’te Rumeli Beylerbeyi oldu. Gene o yıl 4. vezir rütbesiyle «kubbe-nişîn» (devlet bakanı), 1606’da «Engürûs Serdârı» (Almanya cephesi başkomutanı) oldu; Zitvatorok Barış Antlaşmasını sağlayarak uzun süren Türk Alman Savaşı’ na son verdi.
Ünlü Budin Beylerbeyi (Macaristan genel valisi) Kâdızade Alî Paşa, Murat Paşa’nın damadı idi. Çok nüfuz kazanan Kuyucu Murat Paşa, 1606’da I. Ahmet tarafından vezir-i âzamlığa (başbakanlığa) getirildi.
Kuyucu Murat Paşa’nın asıl ünü, Anadolu’ da «Celâlî İsyanları» denen ayaklanmaları bastırmasıdır. Bunun için bir hayli kan dökmüştür. Celâlîler, Türk devlet adamlarının bazıları tarafından şiddetle tutuldukları, düzenli orduları olduğu için, onları ezmek hem güç, hem de, yeni isyanlara yol açacağı için, nazik, tehlikeli bir meseleydi.
5 yıl iktidarda kalan Murat Paşa, 80 yaşına yakın ölmüştür. O sırada İran savaşına son vermek üzere hazırlıklar yapıyordu. Vezneciler’deki sarayının karşısında yaptırmış olduğu medresenin yanındaki türbeye gömülmüştür.
