L Harfi İle Başlayan Eş Anlamlı Kelimeler, Anlamları, Eş Anlamlılar Sözlüğü

0
Advertisement

L harfi, Türkçede bulunan L harfi ile başlayan eş anlamlı sözcükler, kelimeler listesi ve anlamları. L Harfi İle Başlayan Eş Anlamlı Kelimeler

L Harfi İle Başlayan Eş Anlamlı Kelimeler

Kaynak: pngegg.com

L Harfi İle Başlayan Eş Anlamlı Kelimeler

  • lâçkalaşmak: gevşemek, bollaşmak,
  • lâf: söz, lakırdı,
  • lâfazan: geveze,
  • lâfçı: konuşkan,
  • lâf ebesi: konuşkan,
  • lâğvetmek: kaldırmak,
  • lâğvolmak: kaldırılmak,
  • lâhit: mezar,
  • lâhza: an.
  • lâkayt: aldırışsız, ilgisiz,
  • lâkırdı: söz, laf.
  • lâkırdıcı: konuşkan,
  • lâkin: ama, fakat,
  • lânet: ters, kötü, berbat,
  • lâtif: hoş, güzel,
  • lâtife: şaka.
  • lâubali: saygısız, teklifsiz, senli benli,
  • lâyık: yaraşır,
  • lâzım: gerek, gerekli,
  • lehçe: diyalekt.
  • lekelemek: 1. kirletmek (leke oluşturmak). 2. suçlamak. 3. kötülemek,
  • lekelihumma: tifüs,
  • lekesiz: temiz,
  • levazım: gereçler,
  • leyli: yatılı,
  • lezzet: tat.
  • lider: önder,
  • lisan: dil.
  • likayat: yeterlilik, uygunluk.
  • loş: karanlıkça.
  • lügat: sözlük.
  • lüks: şatafat, gösteriş.
  • lüpçü: bedavacı.
  • lütfen: rica ederim.
  • lütuf: 1. iyilik. 2. yardım. 3.ihsan. 4. inayet,
  • lüzum: gerek, gereklik,
  • lüzumsuz: gereksiz,
  • lüzumsuzluk: gereksizlik.

L Harfi Özellikleri

L, l, yeni Türk alfabesinin 15. harfidir. Osmanlı alfabesinde lam adıyla (le, la) yirmi altıncı sırada yer alır; her harfe bir sayı karşılığı vererek hazırlanan şiir ve yazılarda (ebced hesabıyla) 30 değerinde sayılırdı. Fenike’den Yunana ve Latinceye fazla değişmeden geçtiği kabul edilir. Yanındaki ünlülere göre yapısı değişen harf için Göktürk alfabesinde (8. yüzyıl) iki im (işaret) kullanılmış, Soğd kökenli Uygur alfabesinde teke indirgenmiştir. Osmanlı alfabesindeki lam’ın kökeni Arap; bugünkü uygulamada geçerli olan L (le)nin uzak geçmişi Latin alfabesidir. L, ses yolunda bir engele uğrayarak türlü örgenlerle boğumlananlardan biridir; eş benzerleri gibi herhangi bir ünlü ile kaynaşmadan okunamaz. Ünsüzlerin boğumlandıkları yere çıkak dendiğine göre ı; yumuşak, sürekli bir diş ünsüzü (ündeşidir). Ünsüzlerde (ündeşler) kalınlık ve incelik yoktur; hecesine girdiği ünlünün kalınlık ve inceliğine göre söylenir. 21 ünsüzden 18’inin kalınlık incelik yönünden çıkakları hiç değişmediği halde k, g, ı harflerindeki seslerin çıkakları çifttir. İnce hecelerde çıkaklarının önlerinden, kalın hecelerde arka bölümlerinden doğarlar. Kökeni Türkçe olan sözcüklerin hiçbirinde bu kural değişmez. Dilimize karışmış bazı yabancı sözcüklerde ise söz konusu kurala aykırı durumlara rastlanır: kâr, sükût, selâm, gülgûn… gibi sözcüklerin söylenişinde l’ler kalın hecelerin yapısında bulundukları halde-ince hecelerde olduğu gibi çıkaklarının ön bölümünde boğumlanırlar. Bu durumlarda, yani kalın ünlülerden (a, ı, o, u) önce gelen k ve g’nin ince okunmasını belirtmek için ünlülerin üzerine düzeltme imi (A) koymak gereği duyulur.

L sesi (harfi) bir kökten yeni anlamlı (gövde, türev) sözcük türetmede canlı etkiler taşır: Ad, bazen de f kök ve gövdelerine (a, e gibi yardımcı ünlülerle) eklenerek ad soylu sözcük kurar çatal, doğal, genel, ilkel, kural, özel, öncel. Bazen de dar ünlüyle (ı, i, u, ü) bağlanarak yine ad soylu sözcükler yaratır: Ardıl, çakıl, çapul, çekül, gönül, kızıl, koşul, kumrul, kurul, özel, öncel. Bazen de dar soylu sözcükler yaratır: Ardıl, çakıl, çapul, çekül, günül, kızıl, koşul, kumul, kurul, ödül, yeşil (yaşıl)… Ses yansıtan köklere eklenen L ikileme biçiminde yansıma sözcükleri çıkarır: Cıvıl, cıvıl, fırıl, fırıl, tiril tiril, gürül gürül, mışıl mışıl.. Ayrıca e eki, fiil köklerine eklenerek edilgen çatı kurmaya yarar: Açılmak, basılmak, getil-mek, dürülmek, yutulmak… gibi. Aynı ses fiil köklerini dönüşlü kılmaya da yarar: Ayılmak, boğulmak, büzülmek, irkilmek, serpilmek, sıyrılmak… Hem edilgen, hem dönüşlü çatılar kurmak için de aynı ek kullanılır; ikili çatı). L sesi, ad soylu sözcüklerden fiil gövdesi de kurar aklamak, aralamak, alkışlamak, ateşlemek, avlanmak, avuçla-mak, ayıplamak, bağlamak.. A ve e gibi ünlülerle birleşen L (la, le), ses yansıtan kök ya da gövdelere getirilerek fiil gövdesi kurar: Çağlamak, patlamak, üflemek, hohlamak, viyaklamak, zorlamak, pohpohlamak…

Kuralı yinelersek, Türkçede L ile başlayan sözcük ya yoktur, ya yabancı dillerden alınarak yüzyıllar boyunca Türkçeleştirilmiştir; lakırdı, lakırdıcı,… Yalnıza ses taklidi yapılan bazı ikilemelerde rastlayabiliriz (lıkır lıkır…). Bu yüzden kültür diline çok yatkın olmayan bazı çevrelerin ağızlarında sözcük başındaki L, bir ünlü ile desteklenerek söylenir: limon yerine ilimon, ilmon denebilir.


Yorum yapılmamış

  1. Türker Özpınar on

    lağ, alay
    lakin, fakat
    layiha, proje
    lenk, mıymıntı
    lime lime, cırık cındır
    lokalık, fiyaka

Leave A Reply