La Fontaine’nin hayatı ve edebi kişiliği ile ilgili bilgiler. Ünlü fablı yazarı La Fontaine’in fablları ve eserleri ile ilgili bilgiler.
Tilki ile Karga
La Fontaine Edebi Kişiliği
Jean de La Fontaine, Fransız şairi (Chateau-Thierry 1621 – Paris 1695). Çocuk yaşta kırsal yaşamın güzelliklerini tattı, özgür ve hazlarına düşkün bir yaşama eğilim duydu, manastırda geçirdiği bir buçuk yıldan sonra babasının koruculuk işini üstlendi, hukuk okuyup avukatlık hakkını kazanmasına karşın bu alanda hiç çalışmadı, kendini yetiştiren okumalara adandı. Doğu kaynaklarından yararlandı, Paris’e gidince maliye sorumlusu N. Fouquet’nin (1615-1680) esirgediği sanatçılar arasına katıldı.
Fouquet kralın kıskançlığıyla korkusuna kurban gittiği zamanda da (1664) içtenlikle bağlılığını sürdürdü. bu kez Marguerite de Lorraine’in hizmetine girdi (1664), günlük geçimini güvence altına aldığı gibi yıllık geliri de rahatlık sağladı, edebiyat çevrelerine sokuldu, ünlü yazarlarla tanışıklıklar içinde bulundu, her dönemde kişisel bağımsızlığını, beğenisinin özgürlüğünü savundu. Asıl yaratıcılık dönemi 1664-1674 arasındaki on yıl oldu. Öyküleri (Contes, 1665; Nouveaux Contes: Yeni Öyküler, 1671) bu zaman diliminde yayımlandı; 1663’den başlayarak giriştiği masal (fabl) yazma ustalığına bu dönemde erişti; 1694’te tamamlanacak olan Fabllerinin ilk derlemesi 1668’de çıktı.
Ölümsüzlüğünü sağlayan sonsuz kaynak işte bu sabırlı ve üretken emektir. 1682’de Fransız akademisi’ne seçildi. Katolikliğe döndüğü ruhsal sıkıntılar arasında bedenen de zayıf düştü, hastalandı; öldüğü zaman üstünde çile gömleği vardı. La Fontaine’in bütün gücü, hayvanlar arasında geçtiği gibi (karga, tilki, karınca, aslan, eşek, kurt…) bitkiler, ağaçlar, değişik kaynaklardan insanlar arasında da yaşarlığı olan şiirsel fabllerine akmıştır. Bütün doğayı konuşturan bu zeka bakışı ve edebiyat yeteneği, insan ve toplum sorunlarının hiç eksimemiş özlerine işler, her zaman ve her toplumda geçerliği olan bir sonsuz ömür kazanır. Bütün dillere çevrildiği gibi Türkçede de pek çok biçimi vardır.
Masallar, şairin 12 kitaplık şiirle masal dizisi: Fables (I-VI. kitaplar 1668, VI. ve VIII. kitaplar 1678, IX-XI. kitaplar 1679, XII. kitap 1694’te yayımlandı). Kökeni çok eskiye dayanmakla birlikte (Hint Edebiyatı’ndan Pançatantra, kaynağı Mezopotamya inanışlarına dayalı Aisopos…) türünün en olgun örnekleri sayılır. Konusu hayvanlar (ve insanlar) olan tipik fabl örnekleri, özgün bir şiir gücü de taşır; çağının toplum yapışma tanıklık eder. Bizde de en çok bilinenler: Ağustos Böceği ile Karınca, Karga ile Tilki, Altın Yumurtlayan Tavuk, Öküz Olmak isteyen Kurbağa, Kurtla Köpek, Kurtla Kuzu…
