Edward Jenner Kimdir? İmmünolojinin Babasının Hayatı Buluşları ve Çalışmaları

Edward Jenner Kimdir? Çiçek hastalığının aşısını bulan ünlü doktorun hayatı, biyografisi, çalışmaları ve tıbba katkıları.

Edward Jenner

“İmmünolojinin Babası” olarak da bilinen Edward Anthony Jenner, İngiliz bir bilim adamıydı ve çiçek aşısı keşfi ile ünlüdür. Bu o zamana kadar geliştirilen ilk başarılı aşıdır ve ölümcül çiçek hastalığı için tek etkili önleyici tedavi olmaya devam etmektedir. Keşfi muazzam bir tıbbi atılımdı ve sayısız hayat kurtardı. 1980 yılında, Dünya Sağlık Örgütü çiçek hastalığını ortadan kaldırılmış bir hastalık olarak ilan etti.

Erken yaşam ve kariyer

Edward Jenner 17 Mayıs 1749’da İngiltere’nin Gloucestershire kentinde Berkely’de doğdu. (Edward sadece beş yaşındayken ölen) babası, bir vaizdi. Eğitimini Gloucestershire, Chipping Sodbury’de yedi yıl Daniel Ludlow’un yanında aldı. Eğitimi sırasında, sonraki yıllarda ünlü keşfine yol açan ilginç bir şey oldu. Bir kıza kulak misafiri oldu. Kız çiçek hastalığı olmadığını çünkü zaten sığır çiçeği olarak bilinen başka bir hastalığı olduğunu söyledi. Bu, Jenner’ın içinde bu bilgilerle ilgili araştırma yapma arzusunu uyandırdı.

Çocukken Jenner, doğanın iyi bir gözlemcisiydi ve 1770 yılında Gloucestershire’daki yedi yıllık cerrah eğitimini tamamladıktan sonra, tanınmış cerrah John Hunter altında anatomi ve cerrahi okumak için Londra’daki St George’un Hastanesine gitti. Eğitimini bitirdikten sonra, bir muayenehane kurmak için Berkeley’e döndü.

Jenner ve diğerleri, Gloucestershire’daki Rodborough’da tıbbi konular hakkında makaleler okumak ve birlikte yemek yemek için bir tıbbi toplum oluşturdular. Ayrıca anjina hakkında yararlı makaleler yayınladı.

Çiçek Aşısı Keşfi

Jenner, hastalarının çoğunun çiftçi olduğu veya sığır çiftliklerinde çalıştığı kırsal bir toplumda çalıştı. 18. yüzyılda çiçek hastalığı en ölümcül ve inatçı insan patojenik hastalık olarak kabul ediliyordu. 1788’de Gloucestershire’dan bir çiçek hastalığı dalgası geçti ve bu salgın sırasında Jenner, sığırlarla çalışan ve çok daha hafif bir hastalık olan sığır çiçeği ile temas eden hastalarının asla çiçek hastalığına yakalanmadığını gözlemledi. Jenner, teorisinin gerçekten işe yaradığını göstermenin bir yoluna ihtiyaç duyuyordu.

1796’da Jenner genç hastalarından biri olan sekiz yaşındaki bir çocuk olan James Phipps üzerinde bir deney yaptı. James’in kolunda iki kesim yaptıktan sonra, Jenner onlara az miktarda sığır çiçeği irini bulaştırdı. Çocuk hafif bir ateş yaşadı ve birkaç gün sonra sağlıklıydı. Birkaç hafta sonra Jenner, çiçek hastalığı kullanarak aşılamayı tekrarladığında, çocuk sağlıklı kaldı. Jenner çiçek hastalığı için aşı tedavisini bulmuş oldu.

Daha başarılı testler yaptıktan sonra 1798’de bulgularını yayınladı.

Ölüm

Jenner, Ocak 1823’te sağ tarafı felç olmuş bir apopleksi durumunda bulundu. Asla tam olarak iyileşmedi ve sonunda Berkeley, Gloucestershire, İngiltere’deki 73 yaşındaki 26 Ocak 1823’te öldü.

Kaynak 2 Kısa Biyografi

JENNER, Edward (1749- 1823)

Çiçek aşısını bulan ünlü bir İngiliz doktorudur. Gloucester’de doğdu. Tıp öğrenimini devrin tanınmış tıp adamlarından Daniel Ludlow’un yanında çalışarak yaptı. Daha sonra Londra’da St. George Hastanesi’ne girdi. 1775 yılında çiçek hastalığı üzerindeki çalışmalarına başladı. Bu arada ineklerde görülen çiçek hastalığını da inceledi, hastalıklı ineklerden alınacak mikroplar insanlara aşılanırsa çiçek hastalığına tutulmanın önleneceğini düşündü. Her tarafta halk çiçek hastalığından kırılırken ineklerin bakımıyla uğraşanların bu hastalığa tutulmamaları doktor Jenner’in ümitlerini kuvvetlendirdi. İlk defa kendi oğlunu aşıladı, onun çiçek hastalığına karşı bağışıklık kazandığını ispat etti. 1796’da halk karşısında bir köylü çocuğunu aşıladı. İki yıl sonra da çiçek aşısının mahiyetini anlatan iki ciltlik bir eser yayınladı. Jenner İngiliz kral ailesinin çocuklarını da aşılayınca güven arttı, bir buçuk yıl içinde 12.000 kişi aşılandı. Her yıl çiçek hastalığından ölenlerin sayısı da 2.088′ den, 600’e kadar düştü.

Dr. Jenner yıllarca hiç dinlenmeden geceli gündüzlü çalışmıştı.1810’da büyük oğlunun ölümü de yorgunluğuna eklenince hastalandı. 1814’te karısının ölümünden sonra yalnız hastalarıyla ilgilendi.