Lozan Barış Antlaşması Konu Anlatımı

0
Advertisement

Lozan Barış Antlaşması konu anlatımı. Lozan Antlaşmasında görüşülen ve mutabakata varılan konular, kalan pürüzler ve antlaşmanın önemi hakkında bilgiler.

Lozan Barış Antlaşmasını İsmet Paşa imzalarken çekilmiş meşhur fotoğraf

Lozan Barış Antlaşmasını İsmet Paşa imzalarken çekilmiş meşhur fotoğraf

LOZAN ANTLAŞMASI (24 Temmuz 1923)

Lozan Konferansı’na Türkiye’den başka İngiltere, Fransa, İtalya, Yunanistan, Japonya, Romanya ve Yugoslavya; Boğazlarla ilgili konular üzerinde konuşulduğunda, Sovyetler Birliği ve Bulgaristan katıldı.

Konferansta Türkiye’nin isteklerine karşı en çok İngiltere, Fransa ve İtalya direndi.

Konferansta Türkiye’yi İsmet Paşa başkanlığındaki kurul temsil etti. Mudanya Ateşkes Antlaşması’nda ulusal çıkarları korumadaki üstün başarısı, İsmet Paşa’nın bu göreve getirilmesinde en önemli etken olmuştur.

Konferans görüşmeleri çok çetin geçti.

Advertisement

• Borçlar meselesi,

• Kapitülasyonlar,

• İstanbul’un müttefiklerce boşaltılması,

• Irak sınırının saptanması

konularında anlaşmaya varılamadı ve konferans dağıldı (4 Şubat 1923). Delegeler ülkelerine döndüler.

İkinci Lozan Konferansı 23 Nisan 1923’te başladı ve üç ay sürdü. Konular tekrar gözden geçirilerek Lozan Antlaşması’nın esasları kabul edildi (24 Temmuz 1923).

Advertisement

Sınırlar

Suriye sınırı: Ankara Antlaşması’yla saptandığı şekilde kalacak.

Irak sınırı : Musul üzerinde anlaşmaya varılamadı. Bu konu Türkiye ile İngiltere arasındaki görüşmelerle çözüme kavuşturulacaktı.

Batı Sınırı

Trakya sınırı, Mudanya Mütarakesi ile saptandığı şekilde kalacak.

Bozcaada ve İmroz Türkiye’ye verilecek, Midilli, Sakız, Sisam Yunanlılara bırakılacak, fakat askersiz hale getirilecek.

Kapitülâsyonlar

Kapitülasyonlar tüm sonuçlarıyla birlikte kaldırılacak.

Azınlıklar

Bütün azınlıklar Türk uyrukludur ve hiçbir ayrıcalıkları yoktur. Türkiye’deki Rumlar ile Yunanistan’daki Türkler değiştirilecekler.

Batı Trakya Türkleri ile İstanbul Rumları bu değişmenin dışında tutulacaklar.

Savaş Tazminatları

I. Dünya Savaşı nedeniyle Türkiye’den istenen tazminatlar kabul edilmedi.

Yunanistan, savaş tazminatı olarak Karaağaç’ı Türkiye’ye bıraktı.

Devlet Borçları

Advertisement

1854 yılında başlayarak alınan Osmanlı borçları Osmanlı Devleti’nden ayrılan devletlerle aramızda bölüşüldü. Bize düşen borçlar, kağıt para esasına göre ödenecekti.

Boğazlar

Boğazlar Türkiye’nin başkanlığındaki uluslararası bir komisyon tarafından yönetilecek, Boğazların her iki yakası da askerlerden arındırılacaktı.

İstanbul’un Boşaltılması

Lozan Antlaşması TBMM’de onaylandıktan 6 hafta sonra, işgal kuvvetleri İstanbul’u terkedeceklerdi.

LOZAN ANTLAŞMASININ BIRAKTIĞI PÜRÜZLER

Konferansta bazı konularda tam bir çözüm sağlanamamıştır.

1. Çözüm sağlanamayan konuların başında Türkiye – Irak sınırı gelmektedir. Misak-ı Milli’ye göre Musul, Türkiye sınırı içinde olacaktı. Lozan’da İngilizlerin şiddetle karşı çıkması üzerine bu sorun sonraya bırakıldı. 5 Haziran 1926’da İngilizlerle yapılan bir anlaşma ile Musul Irak’a bırakıldı.

2. Başkanlık Türkiye’de de olsa Boğazların uluslararası bir komisyonca yönetilmesi ulusal egemenliğimizi sınırlar nitelikteydi. Bu sorun da 1936’da imzalanan Montreux (Montrö) Sözleşmesi’yle çözümlendi ve Boğazlar kesin olarak Türkiye’nin egemenliğine geçti.

3. Bir başka pürüz de Fransa ile olan borçlarla ilgili idi. Bu sorun sonraki tarihlerde çeşitli görüşmelerle çözüldü.

4. İstanbul’daki Rum Patrikhanesi de tüm çabalara rağmen kaldırılamadı.

5. Yunanistan ile Lozan sonrası ortaya çıkan İstanbul’daki “yerleşik” Rumlar sorunu da uzun tartışma ve görüşmelerden sonra 1930’da ki ikili bir antlaşmayla çözüme kavuşturuldu. Yerleşme tarihlerine bakılmaksızın Batı
Trakya’daki Türklerle, İstanbul’daki Rumlar “yerleşik” deyiminin kapsamı içine alındı.

6. Lozan’da geriye alınamayan Batı Trakya ve Ege Adaları 1913 Londra Antlaşmasıyla hukuksal olarak elden çıkmıştı. Bu nedenle bu konuda yapılabilecek bir savaşın gerekçesi de yoktu.

Lozan Antlaşması’nın Önemi

Advertisement

1. Bu antlaşma ile Anlaşma Devletleri, Misak-ı Milli’yi ve bağımsızlığımızı kabul etmiş oldu. Böylece çökmüş olan bir imparatorluktan yeni bir devlet ortaya çıktı.

2. Kurtuluş Savaşı sömürge ülkelere ışık tutmuş, onların kurtuluş yolunu aydınlatmıştır.

3. Osmanlı Devleti’nin sona ermesi ve Yeni Türk Devleti’nin varlığı Anlaşma Devletlerince resmen tanındı.

4. İngiltere’nin Ortadoğu ile ilgili planları bozuldu.

5. Lozan Antlaşması’yla Türkiye’nin bağımsızlığını ve egemenliğini kısıtlayan engeller ortadan kaldırıldı.

6. Dış barışın esasları belirlendi ve Yeni Türk Devleti, gerçekleştirmeyi düşündüğü inkılaplar için gerekli barış ortamına kavuştu.


Yorum yapılmamış

  1. Yazılan bilgileri hangi kaynaklardan aldınız?Ödevin kaynakça bölümüne yazmam gerekiyor,cevaplarsanız sevinirim.

Reply To gurur Cancel Reply