M Harfi ve M Harfinin Özellikleri Nelerdir?

0
Advertisement

M Harfi nedir? M Harfinin özellikleri, M harfinin tarihçesi, M harfi ile ilgili bilgi.

m-harfiM, m Harfi; Türk alfabesinin 16. harfi, 12. ünsüzü (ündeş); harflere sayı değeri vererek tarih düşürmek (ebced hesabı) ilkesiyle söz söyleyip şiir söylemek yönetiminde mim kırk (40) değerindedir.

Romalıların sayı sisteminde (romen rakamları) bin (1.000) sayısının karşılığıdır. “Titreşimli çift dudak ünsüzü” diye tanımlanan sesin yumuşak, ötümlü, tonlu diye nitelendiği dilbilgisi kaynakları vardır. Sürekli mi, süreksiz mi olduğu konusunda ise yorum değişikliklerine rastlanır. Türkiye Türkçesinde bu patlamalı (tonlu), titreşimli (ötümlü) çift (iki) dudak ünsüzünün ön ses olarak sözcük başında yer almadığı, m ile başlayan sözcüklerin hepsinin yabancı kökenli olduğu kolayca gözlenebilir: Arapçadan (maarif, maaş, macera, madde, maden, mağara, mahalle, mahkeme…), Farsçadan (madrabaz, mahur, marpuç, maşa), Yunancadan (magma, makro, manastır, mantar, maraton, manyak…), Latinceden {majeste, maksimum, mart, masa…), Fransızcadan (madam, maket, makinist, manevra, margarin), İngilizceden (maç, magazin, malt, master…), İtalyancadan (maça, madalya, makarna, maki, mandolin, marangoz, manifatura, martı…) ve başka dillerden gelmiş sözcükler arasında Türkçe olduğu ileri sürülmeden kökeni pek belli olmayanlar da vardır: madımak, Macar, madik, manav, manda, manga, mangır, mankafa, manolya, mantı, maral…

M harfinin kökeni Latin dünyasını etkileyen Fenikelilerden gelir. Göktürk (Orhun) alfabesinde azınlıkla sözcük başında (men, menin), büyük çoğunlukla sözcük ortasıyla sonunda göze çarpar.

Sözcük ortasıyla özellikle sonunda söylenişi büyük bir rahatlıkla sağlanan m, eylem (fiil) köklerinden bir ünlü yardımıyla ad türetmede eylemler sayısınca-zengin bir kaynağın olanaklarını verir: Doğum, ölüm, yapım, ekim, biçim, yudum, kalım, atım, ekim, tadım, eğim, eğilim, taşım, için, değinim, giyim, gerilim… Bu yolla da Türkçenin özleşmesine büyük katkıda bulunur. Ayrıca eylem çekimin tekil birinci kişi adlı eki olarak canlı ve kullanışlıdır: geliyorum, geldim, geleceğim, gelmişim, gel.sem… Tekil birinci kişi iyelik (mülkiyet) eki olarak da yürürlüktedir: Evim, babam, şapkam, çantam vb.

Advertisement

Leave A Reply