Majör Depresif Bozukluk nedir, hasta neler yaşar? Majör Depresif Bozukluğun belirtileri ve nedenleri, tedavi süreci ve tetikleyen durumlar nelerdir?
Majör Depresif Bozukluk
Bir psikolojik rahatsızlık türü olan majör depresif bozukluk, psikoloji dilinde “klinik depresyon” ya da “majör depresyon” olarak da adlandırılabilmektedir. Bir bireyin günlük yaşantısındaki davranışlarını ve sosyal olarak davranışlarını etkileyip bozan bir hastalık durumudur. Bu hastalık durumu ileri derecede kederlenme, üzüntü ve melankoli hallerini kapsamaktadır. Genel kapsamda depresyon, kişinin günlük rutininde içerisinde bulunduğu ilişkileri ve davranış yapılarını etkilemeyen; genelde moral bozukluğu durumu içinde bulunulan durumdur. Ancak majör depresif bozukluk sadece depresyon sınırları içerisinde değerlendirilemeyecek kadar ciddi bir hastalıktır.
Hasta Neler Yaşar?
Majör depresyonda, bu hastalığa sahip olan kişi kendisini normal standartlarından çok daha yoğun bir üzüntü girdabında bulabilir ve bu üzüntü halleri kişinin hem iş hayatını, hem sosyal hayatını, hem günlük hayatını etkileyecek seviyelerde çökmüşlük yaratabilmektedir. Hastalığın yaşandığı dönemlerde kişide aşırı uçlarda korku durumları, kaygı durumları, ani olarak sinir boşalması ya da öz saygının kaybı gibi durumlar gözlemlenmektedir. Bunun dışında fiziksel olarak etkileri sinirden kaynaklanan mide bozuklukları, aşırı derecede kilo alma ya da aşırı derecede kilo verme, aşırı terleme durumları ve sürekli kusma durumları gözlemlenebilmektedir. Tedavi sürecinde kendiliğinden iyileşme gibi bir durum söz konusu olmayan majör depresif bozukluklarda mutlaka bir uzman kontrolünde ilaçla yürütülen bir tedavi sürecine girilmesi gerekmektedir.
Tedavi devam ederken dış kaynaklardan hastalığın etki görmesi mümkündür ve olumsuz yönde ataklar geçirilmesi de olası durumlardır. Şunu söylemek gerekir ki majör depresif bozukluk hastalıklarında iyileşme süreci tamamen hastanın kendini bu yola adamasıyla mümkündür. Böylelikle hastalık aşama aşama olarak daha hızlı ilerler ve iyileşme sürecinin zamanı kısalır. Tedavi olunan süreç içerisinde tekrarlayan ataklar hastayı korkutmamalıdır, ilaç tedavisinde bu tip durumlar görülebilmektedir. Majör depresif bozukluk hastalığının dünya genelindeki yaygınlığı genel manada insan yaşamı süresinde yüzde on yediyle yüzde on dokuz gibi oranlarda görülebilmektedir.
Yıl bazında yaygınlığı ise yüzde bir ile yüzde dokuz arasındadır. Hastalık sahibi kişilerde psikososyal yetilerde kayıplar yaşatabildiğinden hem kişi için, hem kişinin yakın çevresi için hem de kişinin yaşadığı toplum için yıkıcı süreçler geçirilmesine sebep olabilmektedir. Bu hastalıktan mütevellit intihar girişimlerinin ve ölümlerin rakamları yüzde on beşlik bir paydadadır. İntihar girişimlerinin yaşandığı toplumlarda sebepler araştırıldığında bu tip girişimlerin sonucunda ölümle sonuçlanan vakaların yüzde ellilik bir kısmının majör depresif bozukluklardan kaynaklandığı gözlemlenmiştir.
Bozukluk belirtileri nelerdir?
- Kişinin ciddi anlamda konsantrasyon bozukluğu yaşaması
- Kişinin kararsızlık durumlarının içerisinde kalması
- İnsomnia hastalığının (uyuyamama hastalığı) gözlemlenmesi
- Hipersomnia hastalığının (aşırı uyuma hastalığı) gözlemlenmesi
- Ciddi oranlarda kilo alma ya da kilo kaybetme
- Sürekli bir yavaş hareket etme ve yavaş düşünme hali
- Her gün kendini yorgun ve bitkin hissetme
- Her gün bir sebepten ötürü ağır derecede suçluluk duygusu hissetme
- Kendini artık tamamen değersiz hissetme
- Hiç bir biçimde dinlenememe
- Her alanda yaptığınız ya da yapabilme ihtimaliniz olan hiç bir şeyden zevk almamanız, yapma ihtimaliniz olan şeyler hakkında zevk almayacağınızı düşünme
Majör depresif bozukluk hastalığını tetikleyecek sebepler nelerdir?
- Çok sevilen biriyle ayrılık yaşamak
- Çok sevilen birisini kaybetmek ve arkasından tutulan yas
- İlişki içerisindeki tarafların kişisel olarak anlaşmazlıklar yaşaması
- Sosyal çevreden kendini bir anda çekmek
- Birilerine sürekli muhtaç olunduğu hissinin başlaması
- Yaşamda oluşan büyük değişimler (mezun olma, emeklilik, taşınma ya da iş değiştirme gibi)
- Fiziksel taciz
- Duygusal taciz
- İleri boyuttaki cinsel taciz
Majör depresif bozukluğun teşhis edilme süreci
Bir psikiyatrist uzman eşliğinde gerekli değerlendirmelerden sonra teşhis edilebilecek bir hastalıktır. Öncelikle ailenizde daha önce geçmiş kuşaklarda ya da yakın kuşakta bu hastalığı geçirmiş birinin olup olmadığı sorulacaktır. Bunun sonrasında sizin bir “depresyon tarama testi”ne girmeniz ve çıkacak sonuçlara göre de bir uzmanla birlikte tedavi sürecine başlamanız önerilmektedir. Bu hastalığın belirlenme aşamasında herhangi bir kan testi ya da X-Ray ışınlarına maruz kalabileceğiniz bir teşhis süreci bulunmamaktadır.
Majör depresif bozukluğu nasıl tedavi edilir?
Bu hastalık ciddi bir hastalık olmasının yanında süreç içerisinde tedavi edilebilen de bir hastalık olmasından dolayı daha rahatlatıcıdır. Tedavi sürecinizi yürüten doktor size verdiği ilaçlarla hem hastalık belirtilerinizi hem de ataklarınızı kontrol altına almak adına size antidepresan ilaç tedavisi uygulayabilir. Bunun yanında süreç içerisinde duygularınızı ifade etmek adına size ya konuşma terapisi ya da psikoterapi uygulayabilir. Eğer antidepresan ilaç tedavisi uygulanacaksa hastalığınızın seyir evresine göre dozlar ayarlanmaktadır.
