Mao Zedong kimdir? Şu anda dünya çapında büyük bir güç haline gelmiş olan Çin Halk Cumhuriyet’inin kurucusu Mao Zedong’un hayatı.
- Doğum: 26 Aralık 1893, Shaoshan, Hunan, Çin
- Ölüm: 9 Eylül 1976 Pekin, Çin
- En çok bilinen: Çin Halk Cumhuriyeti’nin Kurucu Babası
Mao Zedong (Mao Tse-tung olarak da bilinir) Çin Halk Cumhuriyeti’ni kurucusudur. 1949’da kuruluşundan 1976’daki ölümüne kadar ülkenin ilk lideriydi. Mao ayrıca Çin’de komünist devrime liderlik etti. Komünizm ve Marksizm ile ilgili fikir ve felsefelerine Maoizm denir.
Mao nerede büyüdü?
Mao, 26 Aralık 1893’te Çin’in Hunan Eyaleti, Shaoshan’da bir köylü çiftçinin oğlu olarak doğdu. Ailenin çiftliğinde tam zamanlı çalışmaya gittiğinde 13 yaşına gelene kadar yerel okula gitti. 1911’de Mao Devrim Ordusuna katıldı ve Qing Hanedanlığına karşı savaştı. Bundan sonra okula geri döndü. Ayrıca kütüphaneci olarak çalıştı.
Komünist Oluşu
1921’de Mao ilk komünist parti toplantısına gitti. Kısa süre sonra partide lider oldu. Komünistler Kuomintang ile ittifak kurduğunda Moa, Hunan’daki Sun Yat-sen için çalışmaya gitti. Mao bir köylü olarak büyüdüğünden beri komünist fikirlere çok inanıyordu. Marksizmi inceledi ve komünizmin hükümeti devirmede köylüleri refaha ulaştırmanın en iyi yol olduğunu düşündü.
Çin İç Savaşı
Başkan Sun Yat-sen 1925’te öldükten sonra, Chiang Kai-shek hükümeti ve Kuomintang’ı devraldı. Chiang artık komünistleri hükümetinin bir parçası olarak istemiyordu. Komünistlerle ittifakı bozdu ve komünist liderleri öldürmeye ve hapsetmeye başladı. Kuomintang (Milliyetçi Parti de denir) ile komünistler arasındaki Çin İç Savaşı başladı.
Yıllarca süren kavgadan sonra, Kuomintang komünistleri Çin’İn geleceği için yok etmeye karar verdiler. 1934’te Chiang bir milyon asker topladı ve ana komünist kampa saldırdı. Mao liderleri geri çekilmeye zorladı.
Uzun Yürüyüş
Komünistlerin Kuomintang ordusundan geri çekilmesine bugün Uzun Yürüyüş deniyor. Bir yıl boyunca Mao komünistleri güney Çin’de 7,000 milin üzerinde yol yürüyerek Shaanxi eyaletine götürdü. Askerlerin çoğu yürüyüş sırasında ölmesine rağmen, yaklaşık 8.000 kişi hayatta kaldı. Bu 8.000 kişi Mao’ya sadıktı. Mao Zedong şimdi komünist partinin (TBM olarak da bilinir) lideriydi.
İç Savaş Devam Ediyor
İç Savaş, Japonların Çin’i işgal ettiği ve II. Dünya Savaşı sırasında bir süre şiddetin azalttı. Ancak savaştan hemen sonra tekrar savaş canlandı. Bu sefer Mao ve komünistler daha güçlüydüler. Milliyetçi Çin yönetimini yendiler. Chiang Kai-shek Tayvan adasına kaçtı.
Çin Halk Cumhuriyeti’nin Kuruluşu
1949’da Mao Zedong Çin Halk Cumhuriyeti’ni kurdu. Mao, Komünist Parti’nin Başkanı ve Çin’in mutlak lideriydi. Acımasız bir liderdi ve onunla aynı fikirde olmayan herkesi idam ederek gücünü perçinledi. Ayrıca milyonlarca insanın gönderildiği ve çoğunun öldüğü çalışma kampları da kurdu.
Büyük Atılım
1958’de Mao, Çin’i sanayileştirme planını açıkladı. Ona İleriye Doğru Büyük Atılım adını verdi. Maalesef plan geri tepti. Bu planın açıklanmasından sonra ülkede korkunç bir kıtlık yaşandı. 40 milyon insanın açlıktan öldüğü tahmin edilmektedir.
Bu korkunç başarısızlık Mao’nun bir süre güç kaybetmesine neden oldu. Hâlâ hükümetin başındaydı ama artık mutlak güce sahip değildi.
Mao Zedong Popüler Kültürede Konu Olmuştur
Kültür Devrimi
1966’da Mao Kültür Devrimi ile yeniden patlamaya çalıştı. Birçok genç köylü onu takip etti ve Kızıl Muhafız’ı kurdu. Bu sadık askerler onu sıkı bir şekilde tam bir itaat ile takip ettiler. Okullar kapatıldı ve Mao’yla aynı fikirde olmayan insanlar öldürüldü ya da kurulan çalışma kamplarına “yeniden eğitilmek” adı altında zulüm altında ölüme gönderildiler.
Ölümü
Mao, 9 Eylül 1976’da Parkinson hastalığından ölene kadar Çin’i yönetti. 82 yaşındaydı.
Mao Zedong Hakkında İlginç Gerçekler
- Mao’nun Kültür Devrimi için sözlerinin yer aldığı küçük bir kırmızı kitap hazırlandı. “Küçük Kırmızı Kitap” olarak adlandırıldı ve herkesin bulundurması ve okuması zorunlu tutuldu.
- 1972’de Batıya açılmak adı ile Başkan Richard Nixon ile bir araya geldi. Mao’nun sağlığı kötü olduğu için Nixon çoğunlukla Mao’nun ikinci komutanı (Zhou Enlai) ile bir araya geldi.
- Mao, genellikle Çin’in ülkesini birleştirmek ve 20. yüzyılda önemli bir güç haline getirmekle ünlüdür. Ancak bunu milyonlarca can pahasına gerçekleştirmiştir.
- Dört kez evlendi ve on çocuğu oldu.
- Mao bir “kişilik kültü” geliştirdi. Resmi Çin’de her yerdeydi. Ayrıca, komünist parti üyelerinin “Küçük Kırmızı Kitabını” yanlarında taşıması gerekiyordu.
