Marmara Bölgesi’nin yerşekilleri, iklim ve bitki örtüsü, tarım ve hayvancılık, coğrafi konumu, bölümleri, özellikleri hakkında bilgi.
MARMARA BÖLGESİ
• Ova düzlükleri geniş yer kaplar.
• Ergene Ovası, Bursa, Balıkesir, Adapazarı, İnegöl ve Karacabey ovaları başlıca düzlüklerdir.
• En önemli dağ sıralarını Karadeniz kıyılarına paralel uzanan Yıldız dağları ve Güney Marmara’daki Samanlı dağları oluşturur.
• Çatalca – Kocaeli Platosu istanbul Boğazının iki yakasındadır.
• Bölgenin en yüksek noktası Uludağ’dır.
• Meriç ve kolu olan Ergene ile Sakarya, Susurluk önemli akarsularıdır.
• Yüzey şekillerinin sade olması, tarım alanlarının geniş olmasına neden olmuştur.
• Düzlükler yerleşme ve nüfuslanma için avantajdır.
• Ova düzlüklerinde akan akarsular baraj kurmaya, elektrik enerjisi elde etmeye elverişli değildir. (Hidroelektrik potansiyeli düşüktür).
• Akdeniz, Karadeniz, karasal iklimler geçişler halinde görülür.
• Bölgenin Ege kıyılarında ve Güney Marmara Bölümü’nde Akdeniz iklimi özellikleri vardır. Fakat enlem nedeniyle sıcaklıklar biraz düşmüş, yaz kuraklığının etkisi azalmıştır.
• Karadeniz’e kıyısı olan yerlerde her mevsim yağışlı, Karadeniz iklimi özellikleri görülür.
• Ergene Havzası’nın İçlerine doğru karasallık başlar.
• İklim çeşitliliği bitki örtüsü çeşitliliğini de doğurmuştur.Makiler, ormanlar ve bozkırlar görülür.
• İklim çeşitliliği tarım ürünlerinde de çeşitlilik sağlamıştır.
• Türkiye’de nüfusu ve nüfus yoğunluğu en fazla olan bölgedir.
• İstanbul, Bursa, Kocaeli yöreleri yoğun nüfuslanmışken,Yıldız Dağları Bölümü ve Çanakkale Yöresi tenhadır.
• Kentli nüfus oranı fazladır.
• Endüstri, hizmet ulaşımı ticaret vb… tarım dışı sektörlerde çalışan ların oranı en fazla olan bölgedir.
• Doğunn oranı azdır. Fakat göçler nedeniyle nüfus artışı fazladır.
• En çok göç alan bölgedir.
• Okur-yazar oranı yüksektir.
• Tarım alanları geniş ve verimli olup arazi makine kullanımına elverişlidir.
• Hem iklim çok kurak değildir hem de sulama yaygındır. Bu nedenle verim yüksektir.
• İklim çeşitliliği fazla olduğu için ürün çeşitliliği fazladır.
• Ayçiçeği, buğday, şekerpancarı, zeytin, mısır, üzüm, fındık sebze-meyve gibi hem Karadeniz hem Akdeniz hem de karasal iklimlerde yetişebilen ürünler üretilir.
• Tarımsal üretim fazla olduğu halde diğer bölgelerden tarım ürünü alır. Çünkü nüfus nedeniyle tüketim fazladır.
• intansif tarım ve ahır hayvancılığı yaygındır. Kentli nüfusun fazlalığı nedeniyle bölge içinde, kümes hayvancılığı önem kazanmıştır.
• Güney Marmara’da özellikle Bursa, Gemlik yörelerinde ipekböcekçiliği yapılır.
• Boğazların balıkların göç yolları olması nedeniyle balıkçılık önemlidir.
• Bölgede çıkarılan yeraltı kaynakları:
Bor mineralleri: Susurluk Havzasında (Bursa – Balıkesir) Linyit: Trakya ve Güney Marmara Demir: Sakarya’da
Doğalgaz: Trakya’da (Kırklareli – Hamitabat) Mermer: Marmara Adası’nda, Sakarya’da
• Endüstri gelirlerinin en yüksek olduğu bölgedir.
• İstanbul, İzmit, Bursa çevresinde endüstri gelişmiş, Kırklareli çevresinde ise gelişmemiştir.
• Yünlü ipekli dokuma, şişecam, gemi yapımı, kağıt, çimento, ilaç petrokimya, otomotiv, besin, hazır giyim, deri işleme, vagon yapımı vb. endüstri kolları bulunur.
• Türkiye’de endüstri tesisi sayısı ve endüstride çalışanların en fazla olduğu bölgedir.
• Bölgenin işlek ulaşım yolları üzerindeki konumu, kıtaların ve denizlerin birbirine bağlandığı bir noktada bulunması ve sermaye birikiminin fazlalığı Türkiye’de endüstride en gelişmiş bölge olmasını sağlamıştır.
• Enerji üretimi fazla olmadığı halde, enerji tüketimi en fazla olan bölgedir.
• Ulaşım, ticaret ve turizm gelirlerinde başta gelir.
• Avrupayı Asya’ya bağlayan kara ve demir yolları ile deniz yollarının elverişliliği ulaşım ve ticarette Türkiye ekonomisine büyük katkı sağlar.
• Kıtalar arasındaki konumu nedeniyle transit ticaret önemlidir.
• istanbul Türkiye’nin en işlek en büyük limanıdır.
• Atatürk Hava limanı iç ve dış hatlarda yolcu ve sefer sayısı en fazla olan havaalanıdır.
• İstanbul Türkiye ticaretinin kalbi konumunda da ticari faaliyetler çok yoğun, ticaret geliri fazladır.
• Özel konumunun yanında yerşekillerinin sadeliği de kara ulaşımının gelişmesi için önemli bir kolaylık sağlayıcı özellik olmuştur.
• En çok turizm geliri olan bölgedir.
• İstanbul bölgenin en çok turist çeken kentidir.
• Bursa-Uludağ, Kocaeli-Kartepe Türkiye’nin önemli kış turizm merkezleri ndendir.
• Bursa’da tarihi eserler, Kuş cenneti Milli parkı, Çanakkale şehitliği, Truva antik kenti gibi bir çok turizm değerine sahiptir.
Bölgenin Bölümleri
- ÇATALCA - KOCAELİ BÖLÜMÜ
- • Nüfusu en yoğun, en çok göç alan, kentli nüfusun en fazla olduğu bölümdür.
• Endüstri geliri en fazladır.
• Tarım dışı sektörlerde çalışanların oranının en fazla olduğu bölümdür.
• Ulaşım, ticaret, bankacılık, sigortacılık gelirlerinde başta gelir.
• Enerji tüketimi en fazladır.
• ilköğretim, orta ve yüksek öğretim kurumları ile hastane yatak kapasitesi en fazla olan bölümdür.
- GÜNEY MARMARA BÖLÜMÜ
- • Tarım gelirleri ve tarım ürünleri çeşidi fazladır.
• Nüfus, verimli tarım alanlarında ve sanayileşmiş yörelerde toplanmıştır.
• Çanakkale yöresi tenhadır.
• Bursa ve çevresinde sanayi gelişmiştir.
• Sanayi gelirlerinde Çatalca-Kocaeli bölümünden sonra bölgede 2. dir.
• Zeytincilik önemlidir.
• Susurluk havzasındaki bor mineralleri en önemli yeraltı kaynağıdır.
- ERGENE BÖLÜMÜ
- • İklim karasal olup, bölgenin en soğuk, en az yağış alan, bitki örtüsü en seyrek bölümüdür.
• Tarım gelirleri fazla, hayvancılık gelişmiştir.
• Türkiye’nin en önemli ayçiçeği üretim alanıdır. Pirinç, buğday, ş. pancarı, üzüm üretimi önemlidir.
• Nüfus, endüstri tesisleri ve Avrupa’dan gelen işlek yollar üzerinde toplanmıştır.
- YILDIZ DAĞLARI BÖLÜMÜ
- • Bölgede en engebeli bölümdür.
• Bölgede en çok yağış alan, orman bakımından en zengin bölümdür.
• Nüfus yoğunluğu azdır.
• Endüstri gelişmemiştir.
• Başlıca geçim kaynağı ormancılık ve hayvancılıktır.
• Komşusu Çatalca – Kocaeli bölümüne göç gönderir.
