Mazhar Osman Usman kimdir ve ne yapmıştır? Mazhar Osman Usman’ın hayatı, biyografisi, tıp alanındaki çalışmaları, eserleri hakkında bilgi.
Mazhar Osman Usman (1884-1951)
İlköğrenimini Kırklareli’nde tamamlayan Mazhar Osman daha sonra Tıbbıye-i Şahane’ye devam ederek, tabib yüzbaşı rütbesiyle okulu bitirmiştir. Daha sonra 1905 yılında Gülhane Hastanesi’nde göreve başlamıştır. Bu sırada sınava girerek yurt dışı bursu kazanan Mazhar Osman Almanya’da nöroloji ve cerrahi konularında ihtisas yapmıştır (1909-1911).
Yurda döndüğünde yine Gülhane Hastanesinde göreve başlayıp orada nöroloji konusunda dersler vermişi Buradaki derslerin kapatılması üzerine Haydarpaşa Hastanesi ne ve daha sonra da Haseki Hastanesi’ne geçmiştir. Burada baş kim olarak görev yaptırmıştır. 1914’de Birinci Dünya Savaşı çıkmasıyla Haseki Hastanesi’nin müşahadehanesinin kapanmasıyla o da Fransız Hastanesi La Paix Hastanesi’nde başhe olarak göreve başlamıştır.
Savaş sonrasında Toptaşı Bimarhamesi’ni yeniden düzenlemesi için görevlendirilen (1919) Mazhar Osman burayı örnek bir kurum haline getirmiştir. Cumhuriyetin ilanından sonra ise Reşadiye Kışlası (Bakırköy’de) alınarak akıl hastanesi haline getirilmiştir. (1927). 1933 yılında Üniversite Reformu hareketi sırasında ordinaryüs olarak İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne atanmıştır. O da Tıp Fakültesi’nde Psikiyatri Kliniğini kurmuştur.
Türk Nöro-Psikiyatri Derneği ve Yeşilay Derneği
Mazhar Osman, Türk Nöro-Psikiyatri Derneği ve Yeşilay Derneği’nin kurucusudur. 0,1919-1951 yılları arasında İstanbul Seririyatı Dergisini aylık olarak çıkmasını sağlamıştır. Daha sonra Fahrettin Kerim Gökay tarafından derginin yayınlanmasına devam edilmiştir.
Mazhar Osman, aynı zamanda 1923-1924 yılları arasında Sıhhi Sahifeler adlı dergiyi yayınlamıştır. Ayrıca Yüksek Sıhhat Şurası üyeliği de yapmıştır.
Mazhar Osman, akıl hastalıklarının yanı sıra, merkezi sinir sistemini tutan diğer bazı hastalıklar da ilgilenmişti. Bunlardan birisi de frengi konusunda araştırmalarıdır.
Mazhar Osman Usman’ın belli başlı yayınları arasında Akıl Hastalıkları, Sinir Hastalıkları, Konferanslarım, Sıhhat Almanağı, Toptaşı Müessesi Mesaisi, Bakırköy’de 15 Sene, Şişli Müsamereleri, Heroinciler, Psychiatria, Uyku Hastalığı Salgını gibi kitapları vardır.
Ayrıca Muhtasar Emraz-ı Asabiye adlı bir çevirisi ile yaklaşık 220 kadar yabancı dilde ve Türkçe makaleleri bulunmaktadır.
Kaynak 2
Mazhar Osman Usman
Mazhar Osman Usman; hekim (Dedeağaç/Sofulu “bugünkü Yunanistan’da Alexandropolis” 1884-İstanbul 1951).
1904’te, Tabip Yüzbaşı rütbesiyle Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane’yi bitirdi. Gülhane Askeri Hastanesi Akliye Servisi’nde asabiye ve akliye asistanı oldu (1905). Mezun olduğu okulda akıl hastalıkları dersine muallim muavini olarak girmeye başladı (1906). 1908’de Almanya’ya giderek Münih ve Berlin üniversitelerinde psikiyatri ve nöroloji üzerine ihtisas yaptı. Yurda dönüşünde Gülhane Askeri Hastanesi Emraz-ı Akliye Kliniği’nde görevlendirildi. Balkan Savaşı sırasında, Lüleburgaz ve Çatalca cephelerinde görev yaptı. 1914’te Haseki’deki Akıl Hastalıkları Müşahadehanesi başhekim ve müdürlüğüne getirildi. Daha sonra da Haydarpaşa Askeri Hastanesi’ne akliye ve asabiye uzmanı olarak atandı. 1917′ de Şişli Fransız Hastanesi Akıl ve Sinir Hastalıkları Bölüm Şefliğine, 1922’de Zeynepkâmil ve Toptaşı Hastaneleri başhekimliğine getirildi.
Bu dönemde serdoloji, nöropatoloji ve deneysel psikoloji laboratuvarlarının oluşturulmasına ve Türkiye’de nöro-psikiyatri dalının kurulmasına öncülük etti. Bu çalışmalarının bir sonucu olarak da Cumhuriyet’in ilanından sonra, Bakırköy’deki Reşadiye Kışlası’nı alıp burada, 1927’de Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi’ni kurdu ve uzun yıllar bu hastanenin başhekimliğini yaptı (1927-1940). 1933’te ordinaryüs profesör olarak İstanbul Tıp Fakültesi Psikiyatri Kliniği başkanlığına getirildi. Bilim adamı ve hekim olarak yürüttüğü çalışmaların yanı sıra Yeşilay, İçki ve Mücadele Cemiyeti, Akıl ve Sinir Hastalıkları Cemiyeti gibi derneklerin kuruculuğunu ve yöneticiliğini yaptı.
Başlıca eserleri:
Akıl Hastalıkları (1929), Sıhhat Almanakı (1933), Sinir Hastalıkları (1934-1936 2 cilt), Keyif Veren Zehirler (1934), Seriri Cepheden Alkolizm (1935), Lepra ile Mücadele (1941), Konferanslarım (1942), Psychiatria (1944), Ölümünden sonra: Heroinciler (1957), Cinnet-i Mefahirden (1957).
