Meksika Nerededir? Özellikleri, Konumu, İklimi, Ekonomisi, Tarihi Hakkında Bilgi

0
Advertisement

Ülkeler Rehberi Meksika, Meksika ile ilgili bilgi, başkenti, ekonomisi, bayrağı, tarihi, komşuları, coğrafi konumu hakkında bilgi

meksika bayrağı

Kaynak: pixabay.com

MEKSİKA;

  • Yüzölçümü: 1.958.128 km2.
  • Başkenti: Mexico City.
  • Dil: İspanyolca (% 35), yerli diller. Ülkenin resmi dili olan İspanyolca halkın % 95’i tarafından konuşulur. Geriye kalanlar yaklaşık 50’yi aşkı yerli dili konuşur.
  • Din: Katolik (% 89.7), Protestan (% 4.9), Bahai, Musevi.
  • Para birimi: 1 peso = 100 centavos.
  • Başlıca kentleri: Guadalajara, Nezahualcöyotl,Monterrey, Puebla de Zaragoza, Leon, Ciudad Juarez, Tijuana, Mexicali, Culiacan, Acapulco de Juarez, Merida, Chihuahua, San Luis Potosi, Aguascalientes, Morielia.

Orta Amerika’da devlet. Güneydeki Orta Amerika kıstağına doğru daralan Meksika, Kuzey Amerika’nın yarımada biçimindeki uzantısını kaplayan geniş bir ülkedir. Kuzeyden ABD, güneyden Guatemala ve Belize, doğudan Büyük Okyanus ile çevrelenen Meksika Körfezi, Karaibler, batıdan ülkenin batısında, Büyük Okyanus üzerinde yer alan 4.40 km’lik kıyı şeridi, kuzeyde 1.200 km uzunluğundaki Kaliforniya Körfezi’nin kenarını oluşturur. Doğudaki 1.712 km’lik kıyı şeridi, Meksika Körfezi’ni kuşatarak Karaib Denizi’ne dönüşür. Meksika, küçük bir Karaib Adaları topluluğunu da içerir.

YÜZEY ŞEKİLLERİ.

Meksika’nın ortasında, doğuda ve batıda iki dağ sırasıyla sınırlanan yüksek bir merkez yaylası yer alır. Sierra Madre Oriental ve Sierra Madre Occidental, ülkenin merkez bölgesinde yanardağa dönüşür. Ülkenin kuzeybatı ucunda Sonora Çölü uzanır. Doğuda ve güneydoğuda kıyı şeridi tropikal bir düzlükle kaplıdır. Meksika’da ırmakların çoğu sığ, kısa ve dik eğimlidir. Ancak Meksika-ABD sınırında 2.784 km boyunca uzanan el Bravo del Norte (ABD’deki adı: Grande Irmağı) ile Meksika-Guatemala sınırının bir bölümünü oluşturan Usumacinta farklıdır.

İklim ve Bitki Örtüsü:

Yükseklik, Meksika’nın tropikal iklimini yer yer etkileyen önemli bir öğedir. Yıllık ortalama ısı kıyılarda 30°C’nin üzerinde, başkentte yaklaşık 22°C ve bazı dağlık bölgelerde 15°C dolayındadır. Yerel olarak Karaib düzlükleri dışında önemli mevsimlik değişikliklerinin görüldüğü sıcaklıkta ocak ve temmuz ayları arasında 15°C’lik fark ortaya çıkar. Yalnız doğu kıyısı bol yağışlıyken oldukça kurak olan bölgeler yaz yağmurları dışında fazla yağış almaz.

Meksika’nın kuzey bölümlerindeki bitki örtüsü ve bölgede yaşayan doğal hayvanlar, ABD’nin güneybatısındakilere benzer. Ülkenin güneyi ise Orta Amerika ile ortak doğal özellikler gösterir. Kozalaklı ağaçların yaygın olduğu güneyde en sık görülen ağaç çam olmasına karşın sedir ve meşelere de rastlanır. Az yağış alan kuzey bölgelerde çalılıklar, kaktüs türüleri vardır.

Bu bölgede geyik, puma, vaşak, çakal, kokarca ve oklukirpi gibi hayvanlar yaşar. Meksika Körfezi kıyılarının güney yağmur ormanlarında maun ve gü-lağacı yer alır. Güneyde opossum, tapir, sert kabuklu bir kertenkele cinsi olan armadilloslar ve Vipera türü yılanlar gibi hayvanlar görülür. Merkez Yaylası savanlar, otlaklar ve hurma ağaçlarıyla kaplıdır.

Advertisement

Toplum Yapısı:

Meksika halkının büyük çoğunluğunu Mestizolar (İspanyol ve yerli karışımı ırktan gelenler) oluşturur. Halkın % 25’i yerlidir. Ülkede pek çok yerli toplulukları yaşar ve özgün dillerini konuşur. En kalabalık topluluk, Yucatan Yarımadası’nda yaşayan Mayalardır.

meksika

Kaynak: pixabay.com

Ekonomi:

Meksika’da yürürlükte olan karma ekonomide, petrolün değer kazanmasına koşut olarak son yıllarda kamu sektörünün önemi artmaktadır. Kişi başına düşen 1.010 dolarlık gelirle Meksika, Latin Amerika ülkeleri içinde Brezilya’dan sonra ikinci sırada yer alır. Toplam işgücünün % 24’ü tarımda, % 10.6’sı üretim sektöründe, geriye kalanı da endüstri ve hizmet sektörlerinde çalışır. 1996’da geçirdiği büyük ekonomik sarsıntıyı, IMF ve ABD’den sağladığı 40 milyar dolar destekle atlattı.

Tarım: Meksika’da birbirinden ayrı iki ana tarım alanı ayırt edilebilir. Merkez Yaylası’nda ve güneyde hemen hemen son beş yıldır tarım yapılır. Tarım etkinlikleri genellikle bir kooperatif altında örgütlenir. Meksika topraklarının 1/3’ünde tarım yapabilmek için sulama sistemi gereklidir. Kuzeyde üretilen tarım ürünlerinin çoğunu ABD’ye satılan çilek gibi değerli besin maddeleri oluşturur. Meksika topraklarının önemli bir bölümü tarıma elverişli değildir.

Başlıca tarım ürünleri: Mısır, sorgun, arpa, pirinç. Şekerkamışı, muz, patates öteki tarım ürünleri arasında sayılabilir.

Hayvancılık: Büyükbaş hayvancılık 1960’ta büyük oranda çağdaşlaştırıldı ve yetiştirilen hayvanlar, et dışsatımında değerlendirildi. Domuz, koyun ve keçi yetiştirilen öteki hayvanlardır. Balıkçılık ülke ekonomisinde önemli bir yere sahiptir.

Endüstri: Meksika endüstrisi, Latin Amerika endüstrileri içinde en gelişmişlerden biridir. Temel ürünler endüstrisi hızlı bir büyüme göstermesine karşın, henüz istenilen düzeyde değildir. Önemli bir işlenmiş ürün dışsatım-cısı olan ülke, pek çok tüketim malı için iç istemi karşılayabilmektedir. Petro-kimya ve çelik gibi temel endüstri dalları bir ölçüde devlet mülkiyetinde olmakla birlikte, pek çok dal özel sektöründür (en az % 51’i devletin). Makine, kimya, otomotiv, dokuma, besin öteki endüstri dallarıdır.

Advertisement

Doğal Kaynaklar: Meksika’nın doğal kaynakları zengindir. Devlet tekelin-deki petrol endüstrisi 1972’de yeni kaynakların bulunmasıyla hızla genişledi. 1981 verilerine göre, elde bulunan petrol ve gaz rezervleri 67.800 milyon varildir. Ülke alanının yalnız % 5’ide maden yatakları bulunmuş olmasına karşın, Meksika, dünyanın ikinci büyük gümüş çıkarımcısı ve önemli bir altın, kömür, bakır, çinko, antimon ve kalsiyum flüorürü üreticisidir. Günümüzde özellikle geniş uranyum yataklarının değerlendirilmesiyle büyük bir fosfat yatağı araştırmasına önem verilmektedir.

Meksika Tarihi

Tarihi

1519’da H. Cortes, Meksika topraklarını İspanyol egemenliğine soktu, önceki yüzyılda ülkenin ortasındaki dağlık bölgeler Azteklerin elindeydi. Ülkenin güneyi ise oldukça ileri bir kültür düzeyi olan Mayaların egemenliğindeydi. İspanyol egemenliği 1824’de son buldu. 1830-1850 arasında Meksika, ulusal topraklarının yarısını ABD’ye kaptırdı. 1833’te Santa Anna devlet başkanı seçildi.

1850’ler de Meksika ile ilişkilerini geliştirmeye başlayan Fransa, ülkede imparatorluk kurmaya çalıştı. Kısa bir süre sonra da Maximilian taç giydi, ancak 4 yılı sonra Benito Juarez tarafından devrildi. Juarez 1861 ve 1867’de başkan seçildi. Ulusal kahraman olarak anılan Juarez, Meksika Devrimi (1910-1930) üzerinde büyük etki yaptı. Juarez’in yerine geçen Porfirio Diaz (1876) ülkede dengeyi sağlayarak halkın refah düzeyini yükseltti. Diaz’ın 1910’da devrilişi, Meksika Devrimi’ni hızlandırdı. Bu dönemde halk önderleri Pancho Villa ve Emiliano Zapata öne çıktılar.

1920’de sona eren devrimle birlikte, Devrimci Parti aracılığıyla ülkeyi yöneten egemen “Devrimci Aile” işbaşına geldi. Devrimci Aile, 1920-1940 arasında konumunu sağlamlaştırarak birçok etkin politik örgüt kurdu. Önceleri İspanya gibi etkin bir bir cumhuriyetçi ve antifaşist dış politika izleyen Meksika, 1945’ten sonra ABD’nin sol karşıtı çizgisine gittikçe yaklaştı. Sol karşıtçılık, 1947-1948’de hükümetten ve yönetimdeki partiden köktencilerin uzaklaştırmalarını gerekçe sağladı. Sendikaların ve silahlı kuvvetlerin gücü büyük ölçüde azaltıldı. Başkan Echeverria’nın izlediği politika iş çevrelerini kaygılandırdı ve iş güvenliğinin yokluğuyla geniş kapsamlı kamu harcamaları tasarıları 1975-1977 ekonomik bunalımını doğurdu.

Aralık 1976’da Echeverria’nın yerine geçen Başkan Lopez Portillo, politik özgürlüğü genişletmeyi sürdürdü, daha sağlam ekonomik politikalar benimsedi ve petrol araştırmalarını hızlandırma atılımını gerçekleştirdi. 1982’de Miguel de la Madrid Hurtado, 1988’de Carlos Salinas de Gortari, 1994’te Ernesto Zedillo Ponce de Leon başkan seçildiler.


Yorum yapılmamış

Leave A Reply