Mektup Nedir? Özellikleri Nelerdir? Mektup Yazarken Nelere Dikkat Etmeliyiz?

Mektup nedir, mektubun özellikleri nelerdir? Mektup yazarken dikkat etmemiz gerekenler nelerdir? Mektup yazımında dikkat edilecekler:

Kaynak: pixabay.com

Mektup

Mektup; birbirinden uzakta olan insanların anlaşmak ihtiyaçlarından doğan bir yazı türüdür; önemli bir haberleşme aracıdır. Duygu, düşünce, arzu, fikir ve istekleri bildirmek amacıyla yazılır. Bu sebeple konusu çok çeşitlidir.

Herkese aynı samimiyetle mektup yazılmaz. Mektubun uslübu gönderilen şahsa göre değişir. Gönderdiğimiz şahısla yakınlık derecemiz mektuplarımızdaki içtenliği tayin eder. Bu sebeple arada bir saygı hududu ve resmiyet bulunan, bizden büyük kişilerle yakın arkadaşlarımıza yazdığımız mektuplar birbirine benzemez.

Mektup şahsiyetimizin bir aynasıdır. Aynada perişan ve dağınık halimizi görmek bizi nasıl ürkütürse, düzensiz bir görünüm arzeden kargacık burgacık bir yazıyla yazılmış mektup da okuyan üzerinde ilk bakışta iyi bir intiba yaratmaz. Bu sebeple mektuplarımız içimizdeki düzenin kâğıda aksetmiş bir ifadesi olmalıdır.

Mektup Yazarken Nelere Dikkat Etmeliyiz?

Mektup yazarken kullanacağımız kağıt ve zarf temiz ve düzenli olmalıdır. Lekeli, buruşuk ve yırtık bir kağıt bizi küçük düşürdüğü gibi, karşımızdakine saygısızlık anlamına da gelir.

Mektuplarımızda göndereceğimiz şahısla olan yakınlık derecemize göre uygun bir hitap kullanmalıyız. Klasik mektuplarda genelleşmiş birkaç hitap örneği :

Sevgili Ayşeciğim, Canım Babacığım, Muhterem Öğretmenim, Aziz Dostum, Saygıdeğer Büyüğüm, Sayın Ahmet Bey,

Bu örneklerde görüldüğü gibi hitaplar büyük harfle başlar ve sonlarına virgül konur. Hitap yazarken o şahsın hayatımızda önemini, içimizde yerini düşünmeliyiz. Düşüncelerimizin ve duygularımızın serbestlikle tayin edeceği hitap şüphesiz mektubumuzda kullanmamız gereken en uygun hitaptır.

Mektuplarımızın en önemli unsurlarından bir yazıdır. Düzensiz ve baştan savma bir yazının dile getirmeye çalıştığı fikirler ve duygular ne kadar kuvvetli olursa olsun okuyan üzerinde istenilen etkiyi yapmaz. Yukarıda da değindiğimiz gibi dış düzensizlik kolay kolay kaybolmayan bir itimatsızlık yaratır. Kargacık burgacık bir yazıyı okumak zevk vereceği yerde okuyan için bir külfet olur. Mektup yazarken iyi bir etki bırakmak amacımızın esas yönü olduğu için yazımıza bilhassa itina göstermeliyiz.

Mektup yazarken orjinalite ve gösteriş amacı güdülmemelidir. Duygu ve düşüncelerimizi kabiliyetimizi zorlayarak ve hattâ aşarak gösterişli, süslü cümlelerle ifadeye kalkışmak yavanlık ve sunilik yaratır. Bu da okuyan üzerinde içten olmadığımız fikrini uyandırır. Amaçlarımıza ulaşmada peşinen yenilgiye uğramış oluruz.

Mektuplarda dönüp dolaşıp aynı şeylerden bahsetmek okuyanı bunaltan bir monotonluk yaratır.

Bu monotonluktan kaçınmak için ifademizde kaynağı ruhumuz olan bir canlılık ve renk olmalıdır. Anlamı ağırlaştıran uzun cümleler kullanılmamalıdır.

Yukarıda da değinildiği gibi mektuplarımıza vereceğimiz samimi hava göndereceğimiz şahısla olan yakınlık derecemize göre tayin edilmelidir. Herhangi bir sebeple mektup yazdığımız ve arada resmiyet bulunan bir şahsa tutup da duygu ve düşüncelerimizden bahsetmek, bir takım tahlillere girişmek okuyanda şaşkınlık ve istihfam uyandıran bir gereksizliktir. Mektuplarımızda içten olmamız gerekir derken kastedilen mana bu değildir. İşte bu noktalara dikkat etmek görgü ve eğitim istediği içindir ki mektup yazmak sanıldığı kadar kolay değildir.

Mektuplarda kesin olarak kurşun kalem kullanılmamalıdır; okuyanı hafifsemek anlamına gelebilir. Bu sebeple mavi veya siyah mürekkepli kalemler kullanılmalıdır.

Renkli kağıtlar aşk mektupları konusunda çeşitli mânalara çekebileceğinden günlük, adi mektuplarımızda, düz, beyaz kağıt kullanmayı tercih etmelidir.

Diğer yazı türlerinde olduğu gibi mektuplarda da giriş, gelişme ve sonuç bölümleri bulunmalıdır. Düşünce, fikir, olay ve tasvirlerin değiştiği yerlerde paragraf değiştirmeye dikkat etmelidir.

Mektuplarımızda sonradan yapılmış düzeltmeler ve sata aralarında ilâveler genel görünüşü bozacağından eğer bir yazışta gereken düzeni sağlayamıyorsak müsvedde yapmak verinde olur.

Her mektubun bitiminde yine göndereceğimiz şahsın yakınlık derecesine göre sevgi, saygı ve hürmet ifade eden bitim cümleleri bulunur.

Bitim cümlelerinden yoksun bir mektup hoş karşılanmaz.

Bir arkadaşımız için:

“Mektubuma son verirken sevgiyle gözlerinden öperim”

Bir aile için :

“Büyüklerin hürmetle ellerinden, küçüklerin sevgiyle gözlerinden öperim.”

Saygı duyduğumuz bir büyüğümüz için :

“Saygılarımı sunar, ellerinizden öperim.”

ve diğer birkaç örnek :

“Sevgi ve hürmetlerimi sunar, esenlikler dilerim.”

“Sevgiyle gözlerimden öper, herşeyin gönlünüzce olmasını dilerim.”

Bitim cümlelerinden sonra mektubun sağ alt köşesine açık imza atılmalıdır. İmzasız bir mektubun değeri yoktur; hoş karşılanmaz.

DİKKAT:

Mektuplarınızı öfkeli anlarınızda kat’iyen yazmayın. Konuşma sırasında kullanabileceğimiz asabi ifadeleri mektuba geçirmek giderilmesi mümkün olmayan kırgınlıklar ve anlaşmazlıklar yaratabilir. Bu sebeple arada kırgınlıklara yol açabilecek nazik meseleleri mektupla halletmemeye çalışmak daha yerinde olur.