Anadolu’da kurulmuş olan Türk beyliklerinden birisi olan Mengücükoğulları beyliği, tarihi , dönemi ve yıkılışı hakkında bilgiler.
MENGÜCÜKOĞULLARI, Anadolu Türk beyliği (1072-1277). Kurucusu Mengücük Gazi’dir. Erzincan, Kemah, Divriği ve Şarkikarahisar kentlerine egemenlik kurdu. Mengücük Gazi, Alpaslan’ın Malazgirt Savaşı’na (1071) katılmış komutanlarından biridir, ölüm tarih bilinmemektedir.
Mengücüklerin ikinci beyi olan İshak, Danişmentoğullarından Melik Gazi’nin kızıyla evliydi. Artuklulardan Emir Belek, Mengücüklerin topraklarına saldırarak Dersim ve Palu’yu ele geçirdi. İshak ise Belek’in Haçlılarla mücadelesinden yararlanarak Malatya Bölgesi’ni yağmaladı (1118). Belek, ona karşı ancak 1120’de hareket geçebildi. İshak, Artuklu kuvvetleri karşısında bir varlık gösteremeyeceğini bildiğinden Trabzon Dukası Konstantinos Gabras, ile birleşti.
İki ordu Erzincan yakınlarında karşılaştı ve yapılan savaşta İshak ile Konstantinos Gabras yenildi ve tutsak edildi. İshak bu yenilgiden sonra kendini toparlayamadı ve Danişmentoğullarının korumasına girdi.İshak’ın 1142’de ölmesi üzerine Danişmentoğulları Kemah’ı topraklarına kattılar. Ancak aynı yıl Danişment Beyi Melik Muhammet de ölünce kent yeniden Mengücüklerin eline geçti. Emir İshak’ın ölümünden sonra Mengücükler biri Erzincan’da ötekisi de Divriği’de olmak üzere iki kola ayrıldılar.
