Mermer nedir? Mermerin bileşimi nasıldır? Mermerde bulunan mineraller, mermerin özellikleri, çeşitleri, kullanım alanları hakkında bilgi.
Kaynak: pixabay.com
Mermer; bileşiminde % 75’in üzerinde kalsiyum karbonat bulunan, genellikle renkli, perdahlanmaya elverişli, billurlaşmış sert kayadır.
Mermer, taneleri kalsit (kalsiyom karbonat) ya da dolomit (kalsiyum ve mangenezyum çift karbonatı) ya da her ikisinin karışımından oluşan ince billurlu bir kayadır. Mermeri kireçli kayalardan ayıran billurlaşma, jeolojik başkalaşımın sonucudur. Mermerler ya katıksız beyaz (yalnız kalisitten oluşur) ya da bileşimine karışmış metal oksitlerin ve organik maddelerin etkisiyle sarı, kırmızı, yeşil, esmer gri ve siyah renkli, bazısı da türlü renklerde damarlı olur. Ayrıca mermer, genellikle kolay işlenmeye ve pardahlanmaya elverişli bir kaya türüdür. Bütün bu özellikleri nedeniyle mermer hem heykelcilikte, hem de yapı işlerinde ve bezemede (dekorasyon) çok kullanılır. Dekoratif nitelikleri yüzünden aranan, perdahlanmaya elverişli bazı yoğun ve tıkız kireçli taşlara da mermer adı verilir.
Türkiye eski dünya topraklan üzerinde yer alması nedeniyle mermer bakımından çok zengin bir ülkedir. Türkiye’nin her yerinde mermere rastlamak olasıdır. Ancak Türkiye’de mermercilik, bir endüstri kolu haline getirilmemiş ve bu yeraltı zenginliğine gereken önem verilmemiştir. Marmara Adası, Gebze, Bilecik, Ankara Hereke, Kütahya, Eskişehir, İzmir, Bolu, Turhal, Tokat, Afyon, Pamukkale mermer yataklarının bulunduğu başlıca yörelerdir. Günümüzde İtalya, mermer endüstrisinde dünyanın en ileri gelen ülkesidir ve bu endüstri kolundan önemli bir gelir sağlamaktadır.
“Pieta” – Mechelangelo’nun mermer heykeli, 1499; San Pietro Bazilikası, Roma
Mermerin Genel Özellikleri
Jeolojide mermer, yüksek sıcaklık ve basınçlara maruz kalan, yüksek derecede kristalleşmeye ulaşan kireçtaşı kayalarından oluşan kompakt bir metamorfik kayadır . Mermerin temel bileşeni , içeriği %90’ı aşan kalsiyum karbonattır ; diğer bileşenler ise mermerlere çok çeşitli renkler veren ve fiziksel özelliklerini tanımlayan bileşenlerdir. Aşındırıcı bir cilalama işleminden sonra mermer, mum veya kimyasal bileşenler olmadan yüksek bir doğal parlaklığa ulaşır. Mermer ağırlıklı olarak inşaat, dekorasyon ve heykeltıraşlık alanlarında kullanılmaktadır . Bazen saydamdır, beyaz, kahverengi, kırmızı, yeşil, siyah, gri, sarı, mavi gibi farklı renklerdedir ve tek tip, alacalı (lekeli), çizgili (desenli çizgiler) ve bunlar arasında çeşitli konfigürasyonlar veya karışımlar görünebilir.
Taş ocaklarında , bazı kireçtaşı türleri yanlış olarak mermer olarak adlandırılır, ancak duvarcılıkta kullanımları metamorfoza uğramamış kireçtaşlarını daha yaygın olarak kapsar. Ticari değil, petrolojik kavramı takiben , yalnızca mozaikteki kristalin kalsit agregaları, önceki bir kireçtaşı veya dolomitin metamorfik yeniden kristalleştirilmesiyle tam anlamıyla mermer olarak kabul edilebilir.
