Türk tarihinde önemli bir yeri olan ve ünlü bir vaha kenti olan Merv hakkında kısa bilgiler.
Türk tarihinin en ünlü şehirlerinden biridir. Bugün Sovyetler Birliği’nin Türkmenistan Cumhurîyeti’nde kalmıştır. Tarihî Horasan’ın merkezlerîndendir.
Merv şehri Murgap ırmağı üzerinde, denizden 172 m. yükseklikte, Karakum Çölü’nün ortasında bîr vahada kurulmuştur. Şimdi 75.000 kadar nüfusuyla Türkmenistan’ın 3. şehridir; ahalisi tamamen Doğu Oğuz Türkü (Türkmen)dir.
Merv, Sasani İran İmparatorluğundan Araplar’a geçtiği sırada çok büyük bir şehirdi. Emeviler’e karşı Abbasi ihtilalinin başlıca merkezi oldu. XI. yüzyılda tamamen bir Türk şehri haline geldi, Selçuklular’ın en büyük merkezlerinden biri durumunu aldı. Sultan Sencer devrinde (XII. yüzyılın ilk yarısında) Büyük Türk Hakanlığı’nın başkenti derecesine yükseldi.
Sonra Harzemşahlar’a, Moğollar’a, Timurlular’a geçti. Özbek ve Safevî Türk İmparatorlukları arasında çekişildi, 1884’te Türkmenistan’ı işgal eden Ruslar Merv’i de aldılar. Bundan sonra Rusya’ya bağlanan şehir gittikçe söndü.
