Dinimizde yer alan önemli kavramlardan bir tanesi olan mevlit nedir ve niçin neden yapılır? Mevlit ve adetleri ile ilgili olarak bilgiler.
Hz. Peygamber’in doğduğu geceye bu doğumu anlatan eserlere «mevlit» denir. Mevlit Kandili Arabi aylardan Rebrülevvelin 12 nci gecesidir, bugün kullandığımız takvimde bu tarih her yıl başka bir güne gelir.
Peygamber’in doğum gününü kutlamak üzere yapılan törenlerde okunmak üzere çeşitli «mevlit» ler yazılmıştır. Bunların edebiyatımızda en ünlüsü Bursalı şair Süleyman Çelebi’nin «Mevlit» idir. Aruz vezninin «fâilâtün, fâilâtün fâilün» vezniyle yazılmış olan «Mevlit»
Allah âdın zikridelüm evvelâ
Vâcib oldur cümle işde her kula
beytiyle başlar. Altı bölümdür:
1 – Münacat (Tanrıya yakarış);
2 – Velâdet (Peygamberin doğuşu);
3 – Risâlet (Peygamberliğinin gelişi);
4 – Miraç (göğe yükselerek Tanrı’yla görüşmesi);
5 – Rıhlet (ölümü);
6 – Dua.
Süleyman Çelebi‘nin mevlidi, benzerlerinden o kadar üstündür ki, yazıldığı günden beri Osmanlı Türkleri arasında yayılmış, okunan hemen tek eser haline gelmiştir. Son derece güzel, sade, dokunaklı, sesle okunmaya elverişli şekilde yazılmıştır. Kaynağını dinden gelme bir heyecandan alan lirik bir eserdir.
Mevlit töreninin kendine göre usulü vardır. Evlerde, konaklarda, camilerde, doğum, ölüm, anma gibi vesilelerle de mevlit okutulur. Mevlitten önce, «mevlithân» denilen hafızlar, çeşitli dualar okurlar. Ondan sonra ya bir mevlithân, çoğunlukla da birkaç mevlithân kısım kısım eseri yüksek sesle, besteyle okurlar. Mevlitten sonra oradakilere şeker dağıtmak, tören sırasında gül suyu serpmek de adettir.
