Meyve şekerinden etanol, alkol ve sirke elde edilmesi nasıl olur? Meyve şekerinden sirke üretimi aşamaları, denklemi, hakkında bilgi.
Meyve Şekerinin Etanol ve Sirkeye Dönüşümü
Ekonomistlere göre, dünya çapındaki gerilemenin ana sebebi enerji üretiminin oldukça pahalı olması ve bu durumun ancak enerji tasarrufu ve alternatif yakıt üretiminde yeni teknolojilerin kullanılmasıyla dengeleneceğidir.
ALKOL
Etil alkol, şekerlerin fermantasyonu yoluyla elde edilir. Bu olay alkol fermantasyonu olarak adlandırılır. Günümüzde alkol üretimi büyük ölçüde fermantasyona dayanmaktadır. Fermantasyonda kullanılacak karbon kaynağının ucuz olması, biyolojik yapısı ve kimyasal bileşiminin kullanılan mikroorganizmaların fizyolojik gereksinimlerine cevap verebilmesi gerekmektedir.
Kaynak: pixabay.com
SİRKE
Sirke, kimyasal ismi asetik asit olan günlük yaşamda çeşitli salata ve soslarda kullanılan fermantasyonla elde edilen bir üründür. Çeşitli yaş ve kuru meyvelerden sirke yapılabilir.
Fermantasyon; yoğurt, alkol, sirke, boza, turşu, ekmek ve peynir gibi adı hemen akla gelen, gerçekte türü bunlarla sınırlı olmayan bir çok gıda maddesi üretiminde uygulanan bir işlemdir. Halk dilinde karşılığı ‘mayalanma’ veya ‘ihtimar’ dır.
Sirke, etil alkolün, sirke bakterileri yardımı ile asetik aside yükseltgenmesi sonucu oluşan bir asit fermantasyonu üründür.
Advertisement
Sirke, üzüm ve bünyesinde şeker bulunan diğer yaş veya kurutulmuş meyvelerin suyu veya şıralarına, çeşitli işlemler uygulamak suretiyle elde edilir.
Sirkenin oluşum süreci iki aşamalı gerçekleşmektedir. Birinci aşamada etil alkol oluşmakta, bunu takip eden ikinci aşamada ise tabii bir ilaç olarak nitelendirilebilecek sirke teşekkül etmektedir. Sirkenin ayrıca mikroorganizmaları öldürücü özelliği bilinmektedir.
Oluşumun birinci aşamasında, etkin olan mayalar Saccharomy-ces cinsi mayalar olup, üzüm ve elma olmak üzere çeşitli yaş ve kuru meyvelerde (incir, armut vb.) ve maltta (çimlenmiş arpa) bulunan şekerleri etil alkole (etanola) dönüştürürler ki, bu dönüşüm mutlak oksijensiz (anaerobik) bir ortam gerektirmektedir. Bu reaksiyon kimyasal olarak aşağıdaki şekilde özetlenebilir:
İkinci aşamada ise mayalar, kendileri için en uygun sıcaklık derecesinde (28 – 30 °C civarlarında) ve oksijen varlığında (hava ile temas eden bir ortamda) etil alkolü, asetik aside dönüştürürler. Bu reaksiyonu da kimyasal olarak şu şekilde özetleyebiliriz:
Kaynak: pixabay.com
Sirke’nin “sirke” olarak nitelendirilebilmesi için içerdiği asetik asit miktarının en az % 4 olması gerekmektedir. Sirkenin; % 80 gibi büyük bir kısmını su oluşturmaktadır, geriye kalan % 20 lik kısım ise organik asitler, alkoller vb. den oluşmaktadır.
Sonuçta başlangıçta kullanılan meyve ve kullanılan bakteriye göre değişik aroma ve lezzetlerde sirke oluşur.
Geleneksel sirke üretiminde, meyve suyunda önce alkol fermentasyonu gerçekleştirilir ve ortamdaki alkol oranı % 11 -% 13 düzeylerine çıkar. Bunu takiben oluşan etil alkol, asetik asit bakterileri tarafından asetik asite parçalanırlar. Bu yöntemle sirke üretimi oldukça yavaş gerçekleştiğinden ve oluşumun ilerleyen seviyelerinde yüzeyde bazı maya ve küflerin gelişmesine yol açacağından ve sirkenin lezzetini bozacağından pek tavsiye edilmez.
Sirkenin bazı yararları:
- ***Sirke, ateş düşürücü, vücuda sakinlik ve ferahlık verici en zararsız maddedir.
- ***Ferahlatıcı kokusu sayesinde, baygınlıklarda hastayı uyandırıcı tesire sahiptir.
- ***Kanı sulandırır. Bazı kaynaklarda kanamaları kısa zamanda kestiği belirtilmektedir.
- ***Hıçkırıkların giderilmesine yardım eder. (Sirke suyuna batırılmış bir parça şeker, yavaş yavaş emilir.)
- ***Sirke ile yapılacak gargara diş etlerini ve dişleri sağlığa kavuşturur.
- ***Sinamekiyle kaynatılıp içildiği takdirde, kabızlığa iyi geldiği kaynaklarda geçmektedir.
