Mıknatısın Kutupları Nasıldır? Mıknatıs Nedir? Mıknatısı Kim Bulmuştur?

1
Advertisement

Mıknatıs nedir? Mıknatıslar neyi çeker? Mıknatısların özellikleri, kutupları ile ilgili bilgi. Mıknatısın kısa tanımı ve temel özelliklerinden bahseden yazımız.

Mıknatıs, başka demir parçalarını kendine doğru çeken bir demir, çelik ya da mıknatıs taşı parçasıdır. Her mıknatısın iki kutbu vardır (çubuk şeklindeki mıknatıslarda bunlar çubuğun iki ucundadır); magnetik kuvvetler bu kutuplardan etki yapıyor gibidir. Kuzey kutupları başka mıknatısların güney kutuplarına doğru çekilir, ama başka kuzeyleri «sevmez». Benzer şekilde güneyler kuzeyleri «sever», ama başka güneyler tarafından itilir. Kısaca, benzeşmeyen kutuplar birbirini çeker, benzeşenler birbirini iter.

Benzeşen kutuplar arasında meydana gelen bu çekmenin en göz önündeki örneği, manyetik pusulalardır. Bilindiği gibi dünya büyük bir mıknatıstır, pusulanın iğnesi de küçücük bir mıknatıstır. Pusulanın iğnesinin bir kutbu (ucu) her zaman dünyanın manyetik kuzey kutbunu gösterir. Öteki uçsa hiç kuzeye dönmez. Buradan, manyetizmanın sadece kaşifler ve gemiciler gibi pusulayla kuzey doğrultusunu bulmak ihtiyacında olan kimselere faydalı olduğu sanılır. Ama, manyetizma garip bir kuvvettir; bizim için en önemli etkisi mekanik yolla elektrik elde edebilmemizi sağlamasıdır. Aşağıda konu ile ilgili detaylı ve açıklamalı resimler yer almaktadır.

Mıknatıs Kutupları

Mıknatıs Kutupları

Demir, çelik parçalarını çeken, serbest olarak asıldığı zaman belli bir doğrultuyu gösteren cisimlerdir. Kimyasal yapısı Fe3O4 olan «manyetik» adlı demir oksidi doğal bir mıknatıstır. Çelik bir çubuk maneytiğin yanına konulursa, o da mıknatıs olur. Günlük hayatta daha çok bu şekilde elde edilen yapma mıknatıslar kullanılır.

Mıknatıslar çubuk halinde olabileceği gibi, at, nalı şeklinde de olabilir. Çubuğun iki ucuna «mıknatısın kutupları» denir. Bir mıknatıs ikiye ayrılsa da gene uçlarının kutupları değişmez.

Mıknatısı Kim Bulmuştur? Mıknatısları kim keşfetti?

Efsaneye göre mıknatıslar kazayla Magnes adında bir Yunan çobanı tarafından keşfedilmiştir. Çoban koyunu Magnesia adı verilen kuzey Yunanistan’ın bir bölgesinde dolaşırken bir adım attı ve birdenbire ayakkabının metal ucunun üzerinde durduğu bir kayaya yapıştığını gördü. Şaşkınlıkla kazmaya başladı ve ilk kaydedilen mıknatıs taşını keşfetti. O zamandan beri Mıknatıs taşı, Magnes veya Magnesia’nın adını taşıyan “manyetit” olarak bilinmeye başladı.

Advertisement

Mıknatıs

İlk Mıknatıslar nasıldı?

İlk belgelenen mıknatıs kullanımı bir pusula içindi. 1405 ve 1433 yılları arasında Yunanlı Zheng He, yedi okyanus boyunca yaptığı seferlerin kayıtlarında manyetik bir iğne ile bir pusulanın kullanılmasından bahsetmiştir.

Aynı zamanda mıknatısın denizciler için bir pusulada rehber olarak anlaşılmasının, bir İngiliz olan Alexander Neckam tarafından 1180 yılında kaydedildiği iddia edilmektedir.

Ve 1820’de, Hollandalı bilim adamı Hans Christian Oersted elektrik ve mıknatıslar arasındaki ilişkiyi keşfetti. Bu ilişki hakkında bilgilerimizi bir yıl sonra Fransız fizikçi Andre Ampere, daha da genişletti.

Elektromanyetizma bugün kullandığımız her türlü elektronik cihazda kullanılır, örn. Sabit disk sürücüleri, hoparlörler, motorlar ve jeneratörler. Ayrıca, MRI makinelerinde herhangi bir sağlık sorununu tespit etmek için vücut bölgelerinizin fotoğraflarını çekmekte de kullanılırlar!

Mıknatıs ve Mıknatıslanma Nedir?
Mıknatısın Kullanım Alanları
Mıknatıs Nasıl Yapılır?

Advertisement


1 Yorum

Leave A Reply