Milli mücadele döneminde çeşitli dergilerde ve gazetelerde yayınlanmış olan karikatürlerden seçmeler. Milli mücadeleyi anlatan karikatürler.
Milli Mücadele Dönemi Karikatürleri
Karikatürlerin resimleri Eskişehir Kurtuluş Müzesi’nden çekilmiştir. Orijinalleri Milli Kütüphane’de saklanmaktadır.
GÜLERYÜZ DERGİSİ – 09.09.1921
23 Ağustos 1921’de başlayan Sakarya Meydan Muharebesi sırasında Mustafa Kemal ve İsmet Paşa’ların, Yunan Kralı Konstantin’e alaycı bakışı anlatılmıştır.
-İsmet Paşa “Ne o Paşam? Kafasının içinde ne arıyorsun?”
-Mustafa Kemal Paşa “Akıl arıyorum, bulamıyorum: Dipsiz kile, boş ambar.
GÜLERYÜZ DERGİSİ – 09.02.1922
Başkomutanlık Savaşı öncesi, Yunan Kuvvetlerinin Başkomutan olan Papulas’ın, barış arzusuna alaycı bir yaklaşım…
Üst yazı: Yunan Zaferi: Usturanın dili üstünde
– Papulas “İşte zafer gözümün önünde…Fakat şu yokuştan kayıp onu yaalamak lazım.”
Kuşun ağzındaki kağıtta “zafer” yazıyor.
KARAGÖZ DERGİSİ – 07.09.1921
Büyük Taarruzun ardında Mustafa Kemal’in ve Kral Konstantin’in durumları.
– Hacivat “Geçti, geçti, geçti. Ağlama Tontonum. İşte oldu bitti a canım.”
– Karagöz “Aman Doktor. Acılar geçmeden sıcağı sıcağına öteki dişlerini de ısıracak hali kalmasın.”
GÜLERYÜZ DERGİSİ – 05.06.1923
Lozan Konferansı sırasında İtilaf Devletlerinin dünyayı istedikleri gibi yönetme çabalarına bir atıf…
Dünyaya sığmayanlar
-İsmet Paşa “Görüyor musun Paşam, Dünyanın üzerinde hora tepiyorlar, sonra da bize sulhu çok görüyorlar.”
-Mustafa Kemal Paşa “Bırak tepsinler. Bir de dünya tersine dönerse hora tepmek nasıl olur görürler.”
ANADOLU’DA PEYAM-İ SABAH – 15.05.1922
İstanbul Hükümeti’nin dahiliye nazırı, Peyam-i Sabah Gazetesi’nin başyazarı Ali Kemal’in Kurtuluş Savaşı’nın düşmanlarıyla ortaklığı anlatılmaktadır.
Üst Yazı: Aralarında oynadıkları Kepaze Dansı
(Soldan Sağa) Yunanlı Neologos, Artın Kemal, Ermeni Mihran
GÜLERYÜZ – 23.06.1921
Zaferi Konstantin değil Ay Yıldız kazanacaktır inancı vurdulanıyor.
Kızın fesinin üzerinde “zafer” yazıyor.
Gönül vermiş şu sersesi “Zafer” isimli bir kıza
Kız diyor ki: “Defol geri, ben aşığım ay yıldıza.”
GÜLERYÜZ – 22.06.1920
Bursa, İzmir, Edirne, Kahramanmaraş körebe oynuyorlar.
Bakınız hele uçuruma gidiyor biçare aval
Bu üç kızı geçirmek isterken ele
GÜLERYÜZ – 12.06.1921
Kral Konstantin’in Anadolu’daki yenilgisine rağmen zafer kazanmış gibi davranmasına bir yergi.
Üst Yazı: Atina’da büyük bir gün Seyyar Tarih Kitabı
Alt Yazı:
Konstantin- “Benim zaferimi gazetelerde okuyamazsınız. Onlar burada yazılıdır.”
KARAGÖZ – 30.04.1921
II. İnönü Zaferinin ardından Yunan ordusuna yapılacak olan Taaruruzda daha fazla hazırlık yapılmasını tavsiye eden bir karikatür. Mustafa Kemal Papulas’ı kündeye getirmek üzere..
-Karagöz “Aman Paşam, birden bire yere atma sonra aceleye geldi derler. Şöyle biraz kıvrandır da kimsenin hakkı kalmasın.”
GÜLERYÜZ – 12.06.1921
İsmet Paşa’nın İnönü’de, Yunan orduları komutanı Papulas’ın üzerindeki baskısı anlatılmıştır.
Üst Yazı: Papulas’
ın ensesinde boza pişiriyor.
Türk oğlu Yunanı atınca künde
Düşmen ordusunu sardı hezimet
Şimdi Papulas’ın ense kökünde
Boza pişiriyor kahraman İsmet
GÜLERYÜZ – 05.05.1921
1 Nisan 1921’de kazanılan II. İnönü Zaferi Güleryüz’ün kapağı yapılmıştır.
Nabzında bir iman vuran kanınla
Bu ziya görmeyen ufka yükseldin
Bilmem ki semadan yükselen alnınla
Güneşin doğduğu yerden mi geldin?
AYNA DERGİSİ – 23.11.1922
Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir ve Köylü milletin efendisidir düşüncelerini yansıtan bir karikatür.
Alt Yazı: Hakimiyet-i Milliye’nin mahfaza ve muhafızı…
Kutunun üzerinde: Türkiye Büyük Millet Meclisi
Köylünün elindeki belgede: Hakimiyet-i Milliye 1922 Kasım
Çizer: Zeki Cemal
GÜLERYÜZ DERGİSİ – 27.10.1921
Sakarya Meydan Muharebesinin zaferle sonuçlanmasının ardından…
Alt Yazı: Ankara’nın koyunu, sonra çıkar oyunu…
KARAGÖZ DERGİSİ – 15.10.1921
Elde edilen askeri başarılardan sonra Ankara’nın reddedeceği bir barışın kesinlikle yürümeyeceğini anlatan bir karikatür.
– Konstantin “Söyle bakayım Papu. Barış hangi elimde!”
– Papulas “Haşmetmeab ya bundadır, ya şunda!”
– Mustafa Kemal Paşa “Ne ondadır ne bunda, kılıcımın ucunda!”
GÜLERYÜZ DERGİSİ – 19.01.1922
Büyük Taarruz Öncesi Türk ve Yunan tarafında moral durumu.
Yeni taarruz arifesinde
Yunanlı, üzgün ve düşünceli.
Yeni taarruz arifesinde.
Türk güler yüzlü ve emin