Moliere (Molyer) Kimdir? Fransız Tiyatrocu ve Mizah Yazarının Hayatı

0
Advertisement

Ünlü Fransız tiyatrocu ve mizah yazarı Moliere kimdir? Moliere’in yaşam öyküsü ve sanatsal kişiliği hakkında bilgi.

Moliere

Moliere (Molyer)

Fransız edebiyatının en büyük komedi yazarıdır. Asıl adı Jean-Baptiste Paguelin’dir. 15 Ocak 1622’de Paris’te doğdu. 17 Şubat 1673’te yine Paris’te hayata gözlerini yummuştur. Lise öğreniminden sonra bir ara hukuk da okudu. 1642’de babası kralın döşemecibaşı olduğu için oğluna perdedarlık hizmetini sağladı. Molière’in içinde uyanan tiyatro hevesi yine de her şeye baskın çıktı. 1643’te Molière adını takınarak bir tiyatro kurdu. İşleri yürümedi hatta borçlarını ödeyemediği için hapsedildi.

Bu ilk başarısızlık Molière’in cesaretini kırmadı. Paris’te değilse bile dışarıda talihi yaver gidebilirdi. 1645’ten 1658’e kadar 12 yıl kumpanyası ile birlikte kasaba kasaba dolaştı. İtalyan komedilerinden yaptığı adaptasyonları oynuyordu. 1655’te Lyon’da Savruk adındaki komedisini oynadı.

Molière Paris’e dönünce hayatının en verimli devresi başladı. Arka arkaya yirmiden fazla komedi yazdı. Tiyatrosunun hem müdürü hem oyuncusu olarak çalışıyordu. Bunca yorgunluk sağlığını bozdu. Kalbinden ya da ciğerlerinden hastaydı. Kumpanyasındaki Madeleine Béjart’in kızı Armande Béjart’la evlenmişti. Düşmanları kendi kızı ile evlendi diye dedikodu çıkardılar. Başarısını çekemeyenler komedilerinde alaya aldığı mevki sahipleri, hekimler, kibarlar, züppeler onun aleyhine birleşmişlerdi.

Moliere Sözleri

Advertisement

Hele 1662’de Kadınlar Okulu‘nu yazınca uzun bir çekişme dönemi yaşadı. Molière aleyhine yazılanlara eser vererek karşı koydu. Yalnız bu yorgunluklar Molière’i bitirmişti. 1673’te Hastalık Hastası‘nın dördüncü oynanışında sahnede fenalık geçirdi. Halk onun hastalandığının farkında olmadı oyun icabı yapıyor sandılar. Halbuki perde gerisinde Molière gerçekten ölüyordu. Kilise eserlerinde bilhassa Tartuffe‘te softa tipini alaya aldığı için büyük sanatçının Hıristiyan mezarlığına gömülmesine dini tören yapılmasına izin vermedi. Karısının Kral XIV. Louis’ye ısrarla başvurması üzerine gece vakti törensiz Saint-Joseph mezarlığında kimsesizlerin atıldığı çukura gömülmesine izin çıktı. Çok sonra mezarı bilinemediği için onun farzedilen kemikleri önce Fransa Anıtlar Müzesi’ne 1817’de de Père-Lachaise Mezarlığında La Fontaine’in yanına taşındı.

Molière komediyi güldürücü bir eser bir çeşit soytarılık sanan çağdaşlarına toplum ve karakter eleştirmesini tanıtmış. Bu tiyatro alanında yepyeni bir çığır açmış büyük bir sanatçıdır.

Eserleri dilimize değişik zamanlarda çevrilmiş ve adapte edilmiştir. Türkçe’ye ilk Moliere çevirilerini Ahmet Vefik Paşa gerçekleştirmiştir. En tanınan eseri Cimri’dir. Ülkemizde günümüzde çeşitli yayınevlerinden aşağıdaki eserleri yayınlanmaktadır.

  • Cimri
  • Don Juan
  • Hastalık Hastası
  • İnsandan Kaçan
  • Kibarlık Budalası
  • Tartuff


Leave A Reply