Mustafa Fazıl Paşa Kimdir?

0
Advertisement

Mustafa Fazıl Paşa kimdir? Mustafa Fazıl Paşa hayatı, biyografisi, dönemi olaylar ve siyasi kariyeri hakkında bilgi.

Mustafa Fazıl PaşaMustafa Fazıl Paşa;(1830-1875)

Tanınmış bir Türk devlet adamıdır. Kavalalı Mehmet Ali Paşazade İbrahim Paşa’nın üç oğlunun en küçüğüdür. İkiz kardeşi Hıdiv İsmail Paşa’dan 4 saat küçük olarak Kahire’de doğdu. 1858′ de kendisine vezirlik (mareşale eşit sivil rütbe) verildi. Tanzimat Meclisi üyesi, 1861’de, 31 yaşında, maarif nazırı, aynı yıl maliye nazırı, sonra adliye ve tekrar maliye nazırı oldu, Osmanlıda Tanzimat’ı yaratan devlet adamları arasında ikinci derecede olmakla beraber önemli bir yer kazandı.

1845’ten, yani 16 yaşından beri İstanbul’da Babıâli hizmetine girip en önemli bakanlıklara kadar yükselen genç prens, 4 saat büyük ağabeyisini İsmail Paşa’nın 1863 sonunda Mısır valisi olması üzerine, onun veliahtı oldu. Fakat Sadrâzam Keçecizade Fuat Paşa onu veliahtlıktan çıkardı, veraset usulünü değiştirerek, İsmail Paşa’nın büyük oğlunu bu mevkife getirdi; ayrıca, İsmail Paşa’nın “vali” unvanını da “hıdiv” (saltanat naibi) olarak yükseltti. Fuat Paşa’nın bu kararları Türkiye’de büyük memnuniyetsizlik yarattı, büyük ölçüde tenkitlere uğradı.

Fazıl Paşa, dünyanın en zengin adamları arasındaydı. Bâbıâli’nin en sadık bendelerinden biri olmasına rağmen Mısır valisi olabilecek durumdan uzaklaştırıldığı için çok gücendi. Yanına Ziya Bey (Paşa) ve Namık Kemal Bey gibi Ali-Fuat Paşalar partisinin en amansız düşmanlarını alıp Paris’e gitti. Sonradan, Abdülâziz’in Paris’i ziyaretinde hükümdarın ayaklarına kapanarak özür diledi, İstanbul’a döndü.

Fazıl Paşa, Paris’teyken, “Genç Osmanlılar” hareketini geniş mali kaynaklarla desteklemişti. Başlıca liderleri Ziya ve Kemal Beyler ile Suavi Efendi olan “Genç Osmanlılar”, Avrupa’da tek başlarına, mücadelelerine devam ettiler. Fazıl Paşa bir müddet sonra 46 yaşında öldü, Eyüp’te Bostan İskelesi’ne gömüldü.

Advertisement

Fazıl Paşa oldukça muktedir bir devlet adamıydı. Son derece cömertti. Üç eşinden 6 oğlu, 3 kızı olmuştur. Kız torunları hayattadır; erkek tarafından nesli kesilmiştir. Oğullarından Mehmet Ali Fazıl (1857-1915) ile Kamil Fazıl Paşa (1858-1929) İttihat ve Terakki Partisinin büyük desteklerinden olmuşlardır. Büyük oğlu Vezir Osman Fuat Paşa (1855-1897) Türkiye’de önemli devlet hizmetlerinde bulunmuştur.


Leave A Reply