Mustafa Fehmi Kubilay kimdir ve ne yapmıştır? Mustafa Fehmi Kubilay hayatı, nasıl ölmüştür, Kubilay Olayı hakkında bilgi.
Mustafa Fehmi Kubilay
Mustafa Fehmi Kubilay; devrim şehidi, öğretmendir (İzmir 1906-Menemen 1930).
Terzi çıraklığı yaparken, Antalya Öğretmen Okulu’nun sınavlarını kazandı. Üç yıl ve bir yıl da İzmir Öğretmen Okulu’nda okuduktan sonra Bursa Öğretmen Okulu’nu bitirdi. Menemen’de yedeksubaylığını yaptığı sırada, çıkan şeriatçı ayaklanmayı önlemek isterken, ayaklanmacılarca başı kesilerek öldürüldü (23 Aralık 1930). Menemen ya da Kubilay Olayı olarak tarihe geçen şeriatçı ayaklanmada öldürülen Kubilay’ın adına Menemen’de bir anıt yapıldı ve Bursa Öğretmen Okulu’na büstü kondu.
Kubilay Olayı
İzmir Menemen de bir grup şeriat yanlısının ayaklanarak, Mustafa Fehmi Kubilay adlı yedeksubayı şehit ettikleri olay (23 Aralık 1930). Olay, kendisini Mehdi duyuran Derviş, Mehmet ile arkadaşlarının, Menemen’de şeriat isteyerek ayaklanmaları üzerine oluştu. Sokaklarda topluca harekete geçerek gösterilere başlayan ayaklanmacılar, Menemen’in 72.000 Müslüman Arap tarafından kuşatıldığını, halkın yeşil bayrak altında toplanması gerektiğini duyurdular. Gösterilerin kısa zamanda tam bir irtica hareketine dönüşmesi üzerine Menemen’de yedeksubaylığını yapan Mustafa Fehmi Kubilay, olayı bastırmak için mangasıyla başkaldıranların üzerine yürüdü. Topluluğu dağıtmak için askerlere ateş emri verdi, ancak onlarda tatbikat mermisi bulunduğundan istenilen sonuç elde edilemedi. Ayaklanmacılar bundan cesaret alarak ilkin Kubilay’ı yaraladılar, sonra da caminin musalla taşında başını kestiler. Kesik başı yeşil bayrağın tepesine takarak bir süre kasaba sokaklarında dolaştılar. Bu sırada kendilerine engel olmak isteyen iki mahalle bekçisini de öldürdüler. Olayı ordu bastırarak sıkıyönetim ilan edildi. Kurulan askeri mahkemede 2.200 sanık yargılandı. Bunlardan 29 kişi olayın çıktığı yerde idam edildi. O sırada İstanbul’da oturmakta olan Nakşibendi Kutbülaktabı Esat Efendi, idam cezası yerine getirilemeden hapishanede öldü. 41 kişiye de değişik hapis cezaları verildi.
Kaynak 2
Mustafa Fehmi Kubilay (1906 – 23 Aralık 1930)
Yedek subaylığını Menemen’de yaparken bir yobaz isyanını dağıtmaya gittiği sırada devrim uğrunda şehit düşen genç bir Türk öğretmenidir. Menemen’de bir anıtı vardır; Bursa’da da adına bir taş dikilmiştir,
Mustafa Fehmi Kubilay 1906’da İzmir’de doğdu. İlk öğrenimini Antalya Nümune Mektebi’nde yaptıktan sonra oradaki öğretmen okulunun üçüncü Sınıfına kadar okudu, bu okulun kaldırılmasından dolayı İzmir Muallim Mektebi’ne geçti. Devrim tarihimize geçen «Kubilay» adını, bu okuldayken aldı İzmir Muallim Mektebi’nin son sınıfında, bu okuldan ayrılarak Bursa Muallim Mektebi’ne geçti, 1926’da buradan bir ilkokul öğretmeni olarak mezun oldu.
Kubilay, Menemen’de yedek subaylığını yaparken, 23 Aralık 1930’da ayaklanmak üzere toplanan yobazları tek başına dağıtmak istedi. Onlara karşı koyduğu sırada yobazların bir kurşunu ile vuruldu. Yaralandıktan sonra Kubilay’ın başını asiler bir testereyle hunharca kestiler, kanlar içinde, isyan bayrağının kargısına taktılar.
Kubilay, Türk devrimini gericilere karşı koruyabilmek uğruna şehit olduğu zaman 24 yaşındaydı. Devrim tarihimize «Menemen Hâdisesi» adı ile geçen bu olayın ele başları sonradan yakalanarak, Kubilay’ın başının kesildiği yerde idam edildiler.
