Nazım nedir? Nazımın özellikleri, edebiyattaki yeri, anlamı ve hakkında bilgi.
Nazım; Ar. nazm: dizme, düzenleme, sıralama’dan; edebiyattaki iki anlatım (ifade) yolundan biridir.
Duyguları, istekleri, uyum (ahenk) ve ritm sağlayan herhangi bir ölçüye göre (hece ölçüsü, aruz ölçüsü…) sıralanmış sözlerle anlatma, gerekli ses benzeşmeleri (uyak: kafiye) katarak etkiyi çoğaltma yolu (Arapça türeme kurallarına göre, nazım: koşuk yazana nâzım nazım halindeki eserlere manzum boyutları belli bir nazım parçasına manzume denmiştir.). Nesirde (düzyazıda) değişmez ve vazgeçilmez ilke, mantık planına uygun düşen dil ve dilbilgisi kurallarını kullanmakken nazımda amaç; en uyumlu, en etkili, en olgun ses yapısını bulmak olduğu için buna engel olan durumlarda dil kurallarının bozulmasına her zaman göz yumulur. Nazma ahenk (Farsça âheng: uygunluk, uyum, düzen) ve ritm (Lât.inceden Fransızca-ya geçmiş sözcük: düzenli aralıklarla yineleme yoluyla düzenlilik sağlama, yeni karşılığı düzen) kazandıran öğelere, yollara başvurma zorunluğu, anlamı, anlaşılmayı ikinci plâna atabilir. Ses ve sözün birlikte çağrışım ve duygu kolaylıkları sağlayan yinelemelerle kullanımı, nazma bir de müzik etkisi katar. Bu yüzden en eski manzumeler hep ezgiyle birlikte doğmuştur, müzik eşliğinde okunur. Yunanca lirik sözcüğü, lyra denilen çalgıyla seslendirilmiş şiirleri belirtir. Nazımda daha çok duyguların işlenmesi, onun amacına uygun bir tutumsa da nazımda düşünce yoktur anlamına gelmez. Öncelikle duygusal bir coşku yaratmayı amaç edinen nazım; düşüncelerin de en kolay iletilen, genellikle çoğunlukça hemen anlaşılabilen bölümünü yeğler. Hatırda tutulmayı, ezberlemeyi kolaylaştıran, unutmayı zorlaştıran çağrışım ilkelerine dayanır. Nazmın en küçük birim dize (mısra), bu bakımdan bir anlam birliği değil bir ses ve uyum bütünlüğüdür. Hiçbir ölçüye uymaz görünse de yaratıcısının bulduğu ve vaz
