Newton’un Etki Tepki Yasası Nedir? Formulü Açıklaması İncelemesi

0
Advertisement

Etki tepki yasası nedir, neyi açıklar? Newton’un 3. yasası olan Etki tepki yasasının anlamı, çizimi, formülü, açıklaması,  hakkında bilgi.

Etki Tepki Yasası

ETKİ – TEPKİ YASASI

Etki tepkiye eşittir

Newton’in üçüncü yasasına göre bir cisme uygulanan kuvvet, kuvveti uygulayan cisimde eşit büyüklükte ve ters yönde bir tepki kuvveti yaratır. Bir başka deyişle, her etki bir tepki doğurur. Tepki kuvveti geri tepme şeklinde hissedilir. Bir patenci bir diğerini iterse, kendi de ters yöne gider. Tüfekle atış yapan biri ateş ettiği anda tüfeğin geri tepmesini omzunda hisseder. Tepme kuvveti mermiyi ileri iten kuvvetle eşit büyüklüktedir. Polisiye filmlerde vurulan kişiler merminin uyguladığı kuvvetle geriye savrulur. Bu aslında abartıdır. Kuvvet gerçekten bu denli büyükse, ateş eden kişinin de silahın geri tepmesiyle aynı şekilde geri savrulması gerekirdi. Yerde zıpladığımızda Dünya’ya aşağı doğru küçük bir kuvvet uygularız. Ama Dünya o kadar büyüktür ki bunun etkisi fark edilmez bile.

Etki Tepki yasası cisimlerin etkileşimleri sırasında ortaya çıkan kuvvetler arasındaki ilişkiyi inceler. Her etkiye karşı her zaman bir tepki doğar. Etki ve tepki kuvvetleri her zaman bir çift olarak ortaya çıkarlar ve farklı cisimler üzerine etkiler.

Yatay zemin üzerindeki cisim zemine ağırlığı kadar etki yapar zeminde aynı büyüklükte zıt yönde tepki gösterir.
N = F = G

Etki Tepki Yasası

Advertisement

* Yüzeylerin tepkileri ve sürtünme kuvveti sürtünme olmadığında yüzeyin tepkisi daima yüzeye diktir ve yüzeyin dışına doğru yönelmiştir. Sürtünme varsa, yüzeydeki normal kuvvetten başka yüzey doğrultusunda harekete zıt yönde; birde sürtünme kuvveti vardır. Bir yüzeyin diğer yüzeye uyguladığı sürtünme kuvveti yüzeyleri birbirine bastıran normal kuvvet ile yüzeyin cinsine bağlıdır.

Fs = k . N
k: sürtünme katsayısı

Bu eşitlikten hesaplanan sürtünme kuvveti, sürtünme kuvvetinin maksimum değeridir. Uygulanan kuvvet bu maksimum değerden küçükse sürtünme kuvveti uygulananan kuvvete eşittir.

Durgun haldeki sürtünme kuvvetinin maksimum değerine karşılık gelen sürtünme katsayısına statik sürtünme katsayısı, cisim sabit hızla harekette iken ölçülen sürtünme kuvvetine karşılık gelen sürtünme katsayısına da kinetik sürtünme katsayısı denir.

\displaystyle {{k}_{statik}}>{{k}_{kinetik}}

Sürtünmeli yüzeyde duran cismin ivme – kuvvet grafiğinde Doğrunun eğimi \displaystyle \tan \alpha =\frac{1}{m} dir.

Advertisement

surtunme


Leave A Reply