Nitrojen (Azot) Nedir? Nitrojen Elementinin Özellikleri Kullanımı Eldesi

9
Advertisement

Nitrojen elementinin özellikleri, atom numarası, bileşikleri, periyodik cetveldeki yeri, kullanım alanları, keşfedilmesi, Nitrojen elementi ile ilgili bilgi.

Nitrojen (Azot)

Nitrojen havanın %78 ini kaplayan bir gazdır. Mars atmosferinin ise %3 ünden daha azı nitrojendir. Nitrojenin diğer adı azottur. Bileşikleri gıdalar ve gübrede bulunur. Amino asit, amonyak, nitrik asit, ve siyanür gibi önemli bileşikler de oluşturur. Azot gazı, renksiz, kokusuz, ve genel olarak atıldır. Aynı zamanda sıvı hali de renksiz ve kokusuzdur.

nitrojen

Bitkiler azot gazıyla doğrudan doğruya solunum yapamazlar. Azot ihtiyaçlarını topraktaki azot bileşikleriyle sağlarlar. Bundan dolayı bitkilerin köklerini azot bakımından zengin gübrelerle beslemek gerekir.Azotun en önemli kullanım şekli havadaki azottan nitratlar halinde meydana getirilen gübrelerdir.

  • Sembolü: N
  • Atom Numarası: 7
  • Atom Ağırlığı: 14,0067(2) g/mol
  • Elektron Sayısı: 7
  • Elemet serisi: Ametal
  • Maddenin Hali: Gaz
  • Görünümü: Renksiz

Elektrik arkı ya da uygun katalizörler yardımıyla oksijen ve hidrojenle birleşerek azot monoksit ve ve amonyak oluşturur. Lityumla doğrudan, öteki alkali ve toprak alkali metalleriyle kızıl derecede birleşerek nitrürleri oluşturur. Alkalilerin ve baryum oksidin, karbon varlığında azotla ısıtılmasıyla siyanür elde edilir.

Azotun Kullanım Alanları:

Azotun en büyük kullanımı amonyak (NH3) üretimidir. Amonyak üretmek için büyük miktarlarda azot hidrojen ile birleştirilir. Daha sonra gübreler, patlayıcılar ve Ostwald işlemi olarak bilinen bir işlemle nitrik asit (HNO3) oluşturmak için büyük miktarlarda amonyak kullanılır.

Advertisement

Azot gazı büyük ölçüde eylemsizdir ve yarı iletken endüstrisinde ve belirli kaynak ve lehimleme işlemleri sırasında koruyucu bir kalkan olarak kullanılır. Petrol şirketleri, ham petrolün yüzeye çıkmasına yardımcı olmak için yüksek basınçlı azot kullanır. Sıvı azot, soğutma, biyolojik numunelerin korunması ve düşük sıcaklıkta bilimsel deneyler için kullanılan ucuz bir kriyojenik sıvıdır.

Nitrojenin Elde Edilmesi:

Laboratuvarda sodyum ve toprak alkali metal azotürlerinin ısıtılmasıyla yada amkonyum nitritin ısıtılmasıyla katkısız biçimde elde edilir. Endüstirde azot üretimi havanın sıvılaştırılmasıyla ve sıvı havanın ayrımsal damıtılması yoluyla yapılır. Havanın sıvılaştırılması Linde yöntemine göre, sıkıştırılmış havanın genleşirken soğuması temeline dayanır. Bu ilkeye bağlı çeşitli yöntemler geliştirilmiştir. Havanın sıvılaştırılması ve ardından damıtılması yoluyla yapılabildiği gibi, yalnız oksijenin sıvılaştırılması biçiminde de yapılabilir. Elde edilen azot genellikle amonyum sentezinde kullanılır. Çelik tüplerde 150 atmosfer basınç altında pazarlanır.

Laboratuvarlarda saf azot elde etmek için, amonyum nitrat ısıtılır.

  • NH4NO3 → N2 + 2H2O

Amonyum nitrat yoksa onun yerine sodyum nitrat (NaNO2) ile amonyum klorür (NH4Cl) eriyikleri beraberce ısıtılır. Bu bileşik amonyum nitrat görevini görür. Elde edilen azotun kuru olması isteniyorsa azot gazını sülfürik asitle yıkama şişesinden geçirmek gerekir.

Azot suda gayet az erir. da sıcaklığında 100 hacim su içinde ancak 1,5 hacim azot eritilebilir.Yoğunluğu havadan hafiftir. Sıvılaşma noktası oksijenden aşağıda olduğundan önce azot buharlaşır.

Keşfedilmesi

Azot, 1772 yılında İskoç doktor Daniel Rutherford tarafından keşfedildi. Evrendeki en bol beşinci elementtir ve tahmini 4.000 trilyon ton gaz içeren dünya atmosferinin yaklaşık% 78’ini oluşturur. Azot, fraksiyonel damıtma olarak bilinen bir işlemle sıvılaştırılmış havadan elde edilir.

Advertisement

Doğada Azot Çevrimi:

Doğada azot bileşikleri çeşitli organizmalar üzerinden bir çevrime uğrarlar. Topraktaki inorganik azot bileşiklerini bitkiler alır; öteki elementlerle birleştirerek nükleik asitler ve bitkisel proteinler yapılır. Bitkilerle beslenen hayvanlara geçen bitkisel proteinler, hayvansal proteine dönüşür. Hayvansal artıkların bakteriler yardımıyla bozunması sırasında azot, basit yapılı azot bileşiklerine dönüşür ve toprak tarafında soğrulur. Bileşikler bakteriler yardımıyla bitkilerin kullanabileceği uygun bileşiklere dönüşürler. Bu ana çevrime ek olarak belirli miktarda atmosfer azotunu, baklagillerin köklerinde bulunan özel bakteriler tutar. Ayrıca şimşekler sırasında oluşan azot oksitlerini, yağmurlar toprağa sürükler. Topraktaki azot bileşiklerinin bir bölümü, oksijensiz ortamda yaşayan nitratlarla nitritleri parçalayarak, elementel azot üreten denitrifikasyon (nitrojenleri çözümleyici) bakterilerince yeniden atmosfere döndürülür.


9 yorum

  1. çook mu çok uzun insan üşeniyo yazmaya kısa olsa herkes bu siteden yazar ben işi biliyom abi yaaaaa

Reply To emiliy Cancel Reply