Oksijenin Kullanım Alanları (Fizyolojik, Endüstriyel ve Havacılıkta Kullanımı)

3
Advertisement

Oksijen gazı sadece yaşamımız için değil daha bir çok alanda da kullanılmaktadır. İşte oksijenin fizyolojik, endüstriyel ve havacılıktaki kullanım alanları.

Hemen hemen herkes oksijenin insan hayatı için kritik olduğunu ve onsuz birkaç dakikadan daha uzun süre yaşayamayacağımızı bilir. Ve eğer tıbbi, endüstriyel ve havacılık dünyalarına bir göz attıysanız, muhtemelen bu alanların her birinde oksijen depolama sistemlerini görmüşsünüzdür.

Temel olarak, oksijen nedir ve kelimenin tam anlamıyla bize hayat veren bir gaz olmasının yanı sıra, bu element günlük yaşamda ne kadar kullanışlıdır? Yazımızın devamında oksijenin ne kadar kullanışlı bir gaz olduğuna yer veriyoruz.

oksijen

Oksijen Elementi

Oksijen, periyodik tablodaki 8 numaralı elementtir. Moleküler oksijen veya oksijen gazı O_2_ formülüne sahiptir ve bu nedenle diyatomiktir (iki atoma sahiptir). Aşırı düşük sıcaklıklarda sıvı olarak bulunabilir.

Oksijen atmosferdeki gazın yaklaşık yüzde 21’ini oluşturur. Neyse ki, bu, canlıların yaşamlarını sürdürmeleri için gereken yüzde 17 ile, oksijenin yanıcı doğasının endişe yaratacağı yüzde 25 seviyesinin ortasında bir değerdir.

Advertisement

Oksijenin Fonksiyonları

Oksijen, modern dünyada biyomedikal, imalat ve havacılık alanlarında kullanılır ve oksijenin önemi insan ve hayvan solunum sistemlerinin ötesine uzanır.

Oksijenin insan vücudundaki rolü abartılamaz. Vücut sistemlerinin tamamı canlılıklarını sürdürmek için bu gaza ihtiyaç duyarlar. Hücrelerimiz oksijensiz kaldığı zaman dakikalar içinde ölür. Aynı bölgede gerçekleşen yaygın hücre ölümü doku ölümüne veya nekroza yol açar.

1774 yılında Joseph Priestly tarafından keşfedilen oksijen, yanma için gereklidir ve bu nedenle oksijen, gerekli kimyasal reaksiyonları sağlamak için son derece yüksek sıcaklıklar gerektiren metalurjide kullanılır.

Oksijenin Kullanım Alanı

Oksijenin kullanım alanlarını en iyi şekilde üç ana kategoriye ayırarak özetleyebiliriz.

Oksijen hasta

Oksijenin Fizyolojik Kullanım Alanları:

  • Hücrelerde, tüketilen gıdalardan enerjinin elde edilmesine izin veren aerobik solunum için oksijene ihtiyaç vardır. Bu nedenle evde ve hastanelerde oksijen takviyesi, amfizem gibi solunum bozuklukları olanlar için hayati önem taşır.
  • Sıkıştırılmış oksijen tüpleri, yüksek irtifalardaki dağcılar tarafından bu irtifalarda azalan O2 basıncına dayanabilmek için kullanılır.
  • “Kalp-akciğer makineleri” nin yaşamsal işlevlerini sürdürdüğü tıbbi prosedürlerde, cerrahi hastalar için tamamlayıcı oksijene ihtiyaç vardır.
  • Oksijen, bazı anaerobik bakterileri öldürmek için sterilize edici bir ajan olarak kullanılabilir.
oksijen kaynağı

oksijen kaynağı

Endüstriyel Oksijen Kullanım Alanları:

  • Yüksek sıcaklıklardaki fırınlarda gerçekleşen çelik işlemede, karbonu karbon dioksite çevirme reaksiyonunda oksijene ihtiyaç vardır. Üretilen karbon dioksit, demir oksitlerin daha saf demir bileşiklerine indirgenmesine izin verir.
  • Oksijen, kaynak gibi metalle ve yüksek sıcaklık gerektiren diğer uygulamalarda da kullanılır.

Astronot

Advertisement

Oksijenin Havacılıkta Kullanımı:

  • Sıvı formda oksijen, füze ve roketlerde kullanım için oksitleyici bir ajan olarak yaygın bir şekilde kullanılır. Kalkış için gerekli yüksek itiş gücünü üretmek için sıvı hidrojen ile reaksiyona girer. Astronot uzay giysileri neredeyse saf bir oksijen formunu içerir.
  • Oksijen, ısıtılarak parçalanan hidrokarbon bileşiklerini ayrıştırmak için kullanılır. Genellikle su ve karbondioksiti serbest bırakan fakat aynı zamanda asetilen, propilen ve etilen hidrokarbonları üretebilen yanmayı oluşturmak için kullanılır.
  • Kanalizasyon arıtma ve su arıtma tesislerinde de oksijen kullanılır. Oksijen sudaki atık ürünleri metabolize eden bakterilerin üremesinin artmasını sağlar.
  • Jeneratörler ve taşıtlar (örneğin gemiler, uçaklar ve arabalar) gibi kendi elektrik kaynaklarına bağlı olmayan araçlarda, enerji üretmek için oksijen gazı (O2) gereklidir.


3 yorum

Reply To pınar Cancel Reply