On Emir Nedir? Hakkında Bilgi

On emir nedir, maddeleri nelerdir? On emir kime, ne zaman ve nasıl gelmiştir, tarihçesi ve özellikleri hakkında bilgi.

On Emir

On Emir; dekalogos (Yunancada “On Söz”) olarak da bilinir, Yahudilikte ve Hıristiyanlıkta, Tanrı’nın Sina Dağında Hz. Musa’ya vahyettiğine ve iki taş tablet üzerine yazıldığına inanılan dinsel buyruklardır. Eski Ahit’in Çıkış (20:2-17) ve Tesniye (5:6-21) kitaplarında temelde aynı içerikle yinelenir. Çıkış’taki biçimi şöyledir:

Seni Mısır ülkesinden, tutsaklık yurdundan çıkaran Tanrı’n Rab benim. Karşımda başka tanrıların olmayacak.

Kendin için oyma put yapmayacaksın; yukarıda göklerde olanın, aşağıda yerde olanın, yerin altında sularda olanın suretini yapmayacaksın; onların önünde eğilmeyeceksin, onlara tapmayacaksın; çünkü ben, senin Tanrı’n Rab, benden nefret eden babaların günahını çocuklar üzerinde, üçüncü kuşak üzerinde ve dördüncü kuşak üzerinde arayan ve beni seven, buyruklarıma uyanların binlercesine iyilikte bulunan, kıskanç bir Tanrı’yım.

Tanrı’n Rabb’in adını boş yere ağza almayacaksın; çünkü Rab, adını boş yere ağza alanı suçsuz tutmayacaktır.

Sebt gününü kutsamak için onu hatırında tut. Altı gün çalışacaksın ve bütün işlerini yapacaksın; ama yedinci gün Tanrı’n Rabb’e Sebt’tir; sen ve oğlun ve kızın, erkek ya da kadın hizmetkârın ve hayvanların ve evindeki konukların hiçbir iş yapmayacaksınız…

Tanrı’n Rabb’in sana verdiği topraklarda ömrün uzun olsun diye babanı ve anneni say.

Öldürmeyeceksin.

Zina etmeyeceksin.

Çalmayacaksın.

Komşuna karşı yalan tanıklık etmeyeceksin.

Komşunun evine, karısına ve erkek ya da kadın hizmetkârlarına ve öküzüne ve eşeğine ve onun hiçbir şeyine göz dikmeyeceksin.

On Emir’in sıralanışı çeşitli geleneklere göre değişiklik gösterir. Yahudi geleneğinde “seni Mısır ülkesinden, tutsaklık yurdundan çıkaran Tann’n Rab benim” biçimindeki giriş cümlesi ilk emri, düzmece tanrılara ve putlara tapınmayı yasaklayan cümleler ise ikinci emri oluşturur. Luther’in de kabul ettiği ortaçağ Katolik geleneğinde ise bu cümlelerin tümü birinci emir sayılır, ama son cümledeki başkasının karısına ve mallarına göz dikmemeyle ilgili yasaklar ise iki ayrı emir sayılarak 10 sayısı korunur. Rum Ortodoks ve Reform kiliselerinde ise giriş cümlesi ile düzmece tanrıları yasaklayan cümle ilk emri, putlara karşı getirilen yasaklama ise ikinci emri oluşturur.

Bazı araştırmacılar, On Emir’in İÖ 16. ve 13. yüzyıllar arasında ortaya çıktığı görüşündedir; başkaları ise İÖ 750 sonrasındaki peygamber öğretilerinin bir özeti olarak ortaya konduğunu öne sürerler. On Emir’i İsrailoğullarının hukuk ve din geleneklerinin bir özeti olarak görenler daha da yakın bir tarih önerirler. On Emir, ilkçağ dünyası bakımından bir yenilik içermez ve ilkçağda bütün Ortadoğu’nun paylaştığı bir ahlak anlayışını yansıtır.