Osmanlı Merkez Teşkilatı, Hükümdar (Padişah) Hakkında Bilgi

0
Advertisement

Osmanlı Merkez Teşkilatı unsurlarından hükümdar (padişah) ın özellikleri, görevleri, hakkında bilgi.

Osmanlı Tuğrası

Osmanlı Merkez Teşkilatı – Hükümdar (Padişah) Hakkında Bilgi

Hükümdar (padişah) Osmanlı Devleti merkez teşkilatı Birun, Enderun ve Harem gibi bölümlerden oluşmaktadır.

Eski Türklerdeki kut anlayışının izleri Osmanlı Devleti’nde de görülmüş ve ülke hanedanın ortak malı sayılmıştır, fakat Osmanlı Devleti bir yönüyle diğer Türk devletlerinden ayrılmıştır. Osmanlı Devleti’nde ülke hiçbir zaman hanedan üyeleri arasında paylaşılmamıştır.

Osmanlı Devleti’nde I. Murat döneminde “Ülke padişah ve çocuklarının malıdır.” Anlayışı hakim olmuştur. Buna göre, taht kavgaları azaltılmak istenmiştir. Fatih devrinde ise kabul edilen Kanunnâme-i âl-i Osman’da “Evlatlarımdan her kimesneye saltanat müyesser ola. Devletin bekâsı (yaşaması) için kardeş katli caizdir ve bütün ulema (alimler) buna cevaz (izin) vermiştir.” hükmüyle kardeş katline müsaade edilmiş ve merkezi otorite daha da güçlendirilmek istenmiştir.

I. Ahmet (1603 – 1617) döneminde ise veraset (tahta geçme) sisteminde önemli bir değişiklik olmuş ve “saltanat boşalırsa hanedanın en büyük (ekber) ve en olgunu (erşed) padişah olur.” hükmü gereğince taht kavgaları en aza indirilmiştir.

Advertisement

Osmanlı Devleti’nin kuruluşundan 17. yüzyıla kadar kimin padişah olacağı konusunda kesin bir netlik yoktu. Bundan dolayı tüm şehzadeler potansiyel padişah adayı idiler. Geleceğin padişah adayları olan şehzadelerin iyi bir şekilde yetişmesi gerekiyordu. Şehzadeler daha küçük yaştan itibaren Manisa, Konya, Amasya ve Trabzon gibi yerlere onları yetiştirecek bir lala gözetiminde sancakbeyi olarak görevlendirilmişlerdir.

Yabancı devletlerin şehzadeyi isyan ettirebileceğinden dolayı Rumeli illerine şehzadeler gönderilmemiştir.

Şehzadelerin Sancağa Gönderilmesi

II. Selimle birlikte (1566-1574) sancağa yalnızca en büyük şehzade gönderilmeye başlanmıştır. I. Ahmet devrinde ise sancağa şehzade gönderme uygulamasına son verilmiştir. Sancağa gönderilmeyen şehzade sarayın bir odasında adeta hapis hayatı (kafes usulü) yaşamıştır.

Sancağa çıkma usulünün kaldırılması ile şehzadeler padişahlık için gerekli olan bilgi, tecrübe ve deneyimden yoksun bir şekilde tahta çıkmışlardır.

Padişahlar bir törenle tahta çıkıyorlardı. Bu törene cülus töreni adı verilmiştir.

Osmanlı hükümdarları bey, gazi, han, sultan, hakan, hüdavendigâr, halife, şahane ve hümayun gibi ünvanları kullanmışlardır. Padişah yetkilerini şer’i ve örfi hukuka göre kullanırdı. Ülke meseleleri padişah başkanlığında toplanan divanda görüşülür ve karara bağlanırdı. Alınan kararlar padişahın ağzından yazılır ve bunlara da ferman veya kanunname adı verilirdi.

Advertisement

Osmanlıda hükümdarlık sembolleri şunlardı;
Sikke (para), Hutbe ,Davul (tabi), Sancak, Tuğ

Padişah çocuklarına ise çelebi, şehzade ve efendi gibi adlar verilmiştir.


Leave A Reply