Pagoda nedir? Pagoda kelime anlamı ile pagoda’nın yapılış amacı. Pagoda ne işe yarar ve ünlü Pagoda’lar hakkında bilgi.
Kaynak: pixabay.com
Pagoda
Pagoda, Avrupalıların Uzakdoğu tapınaklarına verdikleri isimdir. Kökeni Sanstkritçe olan sözcük, Portekizce aracılığıyla Avrupa dillerine girdi. Pagoda sözcüğü, Hint tapınağı stupa’lar dan gelen Çin, Kore, Japon tapınaklarını tanımlamak için kullanılır.
Genellikle kule biçimli, her katının kendine ait bir çatısı bulunan yapılara pagoda denilir. Çin planlı, taş tuğla ve ağaçtan (ender olarak demir ya da tunçtan) yapılmış 7-13 katlı bir kuledir. En eski Çin pagodası, 523’te kutsal dağ Sing-Şom’da yapıldı. Öteki tanınmış pagodalar Sian’daki Büyük Yabankazı Pagodası (kuruluş 652, yenilenişi 933); Tien-Ning Tapınağı Pagodası (12. yüzyıl başı) ve Nanking’deki 4 metre yüksekliğindeki Porselen Pagoda’dır (1412-1431); 1853’te yıkıldı).
Budizmin alınmasıyla 6. yüzyılda pagoda Kore’ye ve Japonya’ya girdi. Japonya’da yalnızca tahta pagodalar yapıldı. Bunlar kare planlıdır ve önceleri üç, Heian döneminde beş katlı olarak yapıldılar. Nara’da Muroji (824), Tioto’da Daigo-ji (936) gibi beş katlı ünlü Japon pagodaları öteki kült yapılarından daha yüksektir.
Kaynak: pixabay.com
Kaynak 2
Çin, Japonya gibi Uzak Doğu ülkelerindeki tapınaklara «pagoda» denir. Pagodalar birkaç katlı yapılardır, her katın damı ayrıdır. Böylece, pagoda bir çam ağacını, ya da üst üste konulmuş şemsiyeleri andırır. Pagodaların gövdesi kare biçiminde olduğu gibi beş, altı köşeli de olur. Pekin’de Saray Parkı’ndaki ünlü büyük pagoda altı köşedir, 7 katlıdır.
Hindistan, Uzak Doğu ülkelerinin kültüründe pagodaların büyük yeri vardır. Halk arasında bunlara dair, efsanelerle karışık türlü hikâyeler anlatıldığı gibi, bu yapılara verilen biçimler de o ülkelerin mimarlığını çok etkilemiştir. Budistler bir yapının damını göklerin (cennetin) timsali olarak gördükleri için, tapınakların her katına bir dam yapmışlardır. Ondan sonra, pagoda biçimi daha başka yapılarda da kullanmıştır.
Sembolizm
Çin ikonografisi, Çin ve diğer Doğu Asya pagoda mimarilerinde göze çarpmaktadır. Ayrıca abhaya mudra’daki Shakyamuni ve Gautama Buddha’nın görüntüsü gibi Budist ikonografisi de öne çıkıyor. Han hanedanı sanatındaki Budist unsurlar üzerine bir makalesinde Wu Hung, bu tapınaklarda Budist sembolizminin yerel Çin gelenekleriyle kaynaştırılarak benzersiz bir sembolizm sistemine dönüştürüldüğünü öne sürüyor.
Bazıları, pagodalara saygı gösterilmesinin, Çin kamu hizmeti sınavlarına giren öğrencilere şans getirebileceğine inanıyordu. 1210’da Fuzhou’daki Yihuang İlçesinde bir pagoda çöktüğünde, yerel halk felaketin son zamanlarda birçok sınav adayının valilik sınavlarındaki başarısızlığıyla bağlantılı olduğuna inanıyordu. Pagoda 1223’te yeniden inşa edildi ve trendi tersine çevireceği ve ilçenin doğaüstü iyiliğini kazanacağı umuduyla, son zamanlarda başarılı olan sınav adaylarının bir listesi üzerine kazınmıştı.
