Peşkir nedir? Anadolu’da sıklıkla dokunan ve kullanılan peşkir ile ilgili olarak genel bilgilerin yer aldığı sayfamız.
peşkir, yemek yerken dize örtülen, genellikle keten ya da pamuk ipliğinden dokunmuş bez. Anadolu’nun çeşitli yörelerinde bu amaçla kullanılan havlu türünden dokumalara da peşkir denir.
El tezgâhlarında dokunan peşkirlerin enleri 50 cm’ye yakın, boylan 70-80 cm kadar olur. Bazen bir yer sofrasını boydan boya kuşatacak gibi 2-2,5 m uzunluğunda olanları da vardır. Hesap işi, pesend işi, iğneardı, çin iğnesi gibi işlemelerle süslenen peşkirlerin iki kısa yanı genellikle kendinden püsküllü yapılır. İşlemesiz ve kendinden motifli peşkirlere “Tatar havlusu” denir.
Doğu ve İslam geleneğinde yerde bir sini çevresinde yemek yiyenlerin dizlerine örttükleri peşkirlerin 16. yüzyıldan kalma örnekleri kırmızı, mavi, siyah renkli ipekle ve küçük örgelerle süslüdür. 17-18. yüzyıllarda süslemeleri daha da zengin peşkirler yapılmıştır. Osmanlı sarayında peşkirlerin ve mutfak eşyasının bakımından sorumlu peşkir ağası, peşkir başı ve peşkir gulamı gibi görevliler vardı. Bu görevler II. Mahmut‘ un yenilik girişimleri sırasında kaldırıldı.
