Port Campbell, Okyanus fırtınaları ve dalga darbeleri, Avustralya’nın güneydoğu sahillerindeki uçurumlardan dev deniz bacaları oymuş.
Port Campbell
Oniki Havariler (The Twelve Apostles) -güneydoğu Avustralya’daki Port Campbell yakınlarında denizden yükselen dev kaya bacalar – çok zaman önce sivri kireçtaşı uçurumların bir parçasıydı. Bu bacalar, etraflarını kuşatan kaya tabakası denizin binlerce yıl süren acımasız darbeleri karşısında aşınıp yavaş yavaş yok olurken, ayakta kalabildiler. Şimdi, daha önceki kıyı hattının yapayalnız göstergeleri olarak, tek başlarına dikiliyorlar.
Dev dalgalar darbelerine devam edip, aynı zamanda popüler bir turizm merkezi olan yaklaşık 32 km uzunluğundaki bu uçurumlara şekil vermeyi sürdürüyor. 1990 yılında bir Ocak akşamı, London Bridge’in (Londra Köprüsü) ucunda genç bir çift duruyordu. Burası aslında okyanusa doğru çıkma yapan ve üzerinde dalgaların aşındırmasıyla oluşmuş iki zarif kemer bulunan doğal bir iskeleydi. Genç çift uçurumların fotoğrafını çekmeye hazırlandığı sırada, güçlü bir rüzgar altlarındaki dalgaları kamçıladı. Ansızın, önlerindeki kemer kırılıp parça parça oldu ve onları orada öylece bırakıp denize döküldü. Kısa süre soma gelen polis helikopterleri genç çifti kurtardı; ama 40 m uzunluğundaki London Bridge, ve karayla bağlantısı, bir daha gelmemek üzere gitti.
Ulusal Park
Bir ulusal park olan Port Campbell sahili boyunca okyanustan çeşitli şekillerde dimdik -takozlar, bacalar, mağaralar, kemerler- kayalık adacıklar yükselir. Onları dev bir bulmacadaki noktalar gibi birbirine bağlarsanız, artık olmaya bir sahil hattının hayaleti belirir. Oniki Havariler ve Londra Köprüsü ve Nöbetçi Kaya (Sentinel Rock), Fırıncı Ocağı (Baker’s Oven) ve Gökgürültüsü Mağarası (Thunder Cave) gibi komşu oluşumlar da bu antik zincirin birer parçası. Port Campbell kayalığı 26 milyon yıl önce, bütün bölgenin sular altında olduğu bir dönemde oluşmuş kireçtaşı bir kütle. Deniz hayvanları öldükçe, kalsiyum açısından zengin milyonlarca minik iskelet parçası deniz yatağında birikti. Yumuşak kil zeminin üzerinde yavaş yavaş 260 m kalınlığında bir kireçtaşı katman oluşturdular. Yaklaşık 20 bin yıl önce, son Buz Devri sırasında, deniz seviyesi düştü ve bu kayalıklar ortaya çıktı. Rüzgar, yağmur ve dalgalar yumuşak uçurumları yumruklamaya başladı; yüzyıllarca süren bu kararlı saldın çok büyük kara parçaların her 20-30 yılda bir büyük bir gümbürtüyle okyanusun dibine sürükledi.
Bazı yerlerde kıyı şeridi o kadar düzenli geri çekilmiş ki, orijinal biçimi hakkında hiçbir işaret kalmamış durumda; ama diğer yerlerde yalnızca zayıf bölümler aşınmış ve ortaya bugünkü bacalar ve kemerler çıkmış. Güney Okyanusu tam bu noktada ‘Kükreyen Kırklar’ diye bilinen güçlü rüzgarlarla çalkalanır. Dev fırtına dalgalan, denizin en çok yükseldiği noktadan yaklaşık 60 metre daha yüksek kireçtaşı kütleleri üzerinde raflar oyabilir. Thunder Cave yakınlarındaki Blowhole (Hava Deliği), denizin karayı işgal etmek için daha zayıf kaya tabakalarını nasıl istismar ettiğini gözler önüne serer.
Burada sular, dalgaların oyduğu 400 m uzunluğundaki bir yeraltı tünelinde gürler. Çatının oyulduğu yerde, ziyaretçiler bir ‘hava deliği’nden bakarak altlarında çalkalanan suları görebilir. Kayaların yaratüğı bu manzara her yıl hatırı sayılır bir turist akınına neden oluyor. Ayrıca Tasmanya koyun kuşu gibi türler de geliyor. Sibirya’dan Pasifik Okyanusu’na kadarki 14.400 km’lik mesafeyi tehlikeli bir yolculuğun ardından aştıktan soma, her yılın eylül ayı sonlarına doğru yüzbinlerce kuştan oluşan bir sürüyle en büyük kaya sütunu Muttan Bird Island’a (Koyun Kuşu Adası) ulaşır, burada yumurtlarlar.
TAŞ BARINAK
Ada üzerindeki çatlakların istisnasız tümü üzerinde binlerce yuva çukuru yan yana dizilmiştir. Burada kuşlar yavrularını huzur içinde büyütür; sıçan ve insan gibi yırtıcıların ulaşamayacağı yüksekliklerde güvendedirler. Albatros, karabatak, solan ve petrel gibi diğer birçok kuş türü de bu zengin balık şölenini kaçırmaz. Kışınsa tam güneyden balinalar geçer; Avustralya’dan yavrulamak üzere gittikleri Great Australian Bight (Büyük Avustralya Koyu) yolu buradan geçer.
