Prens Sabahattin kimdir? Özellikle sosyoloji üzerine yaptığı çalışmalar ve ülkenin geleceği için yazmış olduğu eserler ile tanınan fikir adamı Prens Sabahattin hakkında bilgiler.
Prens Sabahattin (13 Şubat 1879, İstanbul – 1952)
Meşrutiyetten sonra toplum hayatına dair bazı düşünceleri ve eserleriyle tanınan bir Türk politika ve fikir adamıdır. İstanbul’da doğdu, İsviçre’de öldü. Damat Mahmut Celalettin Paşa’nın oğludur. Annesi Abdülmecid’in kızlarından, II. Abdülhamid’in kız kardeşlerinden Seniha Sultan’dır.
Sabahattin Bey özel bir eğitim görerek yetişti, iyi Fransızca öğrendi. Babası Mahmut Celalettin Paşa, 1899’da Avrupa’ya kaçarken kardeşi Lûtfullah Bey’le birlikte Sabahattin’i ele yanında götürdü. Sabahattin, Paris’te çağının düşünce akımı içinde toplum konuları üzerine «La Revue» adlı dergide bazı yazılar yazdı. 1906’dan 1908’e kadar da «Terakki» adında aylık bir dergi çıkardı. 1908 Meşrutiyet İnkılâbı’ndan sonra İstanbul’a döndü, coşkun bir törenle karşılandı. Yurda döndükten sonra içtimaî ve siyasi görüşlerini «Birinci İzah, İkinci İzah, Üçüncü İzah» adlı kitaplarında açıkladı. Görüşlerinde «sosyal bilim»e dayanıyor, politikada da «federalizm»i tutuyordu.
Sabahattin Bey, iyi konuşan, düzgün yazan bir fikir adamıydı. Sosyal bilimlerin bir memlekette her şeyi yoluna koyacağına inanırdı. Bu arada, eğitim konuları üzerinde de çalışıyordu.
İttihat ve Terakki Cemîyeti’ne karşı olduğu için, bu partinin iktidara gelmesi üzerine memleket dışına çıkan Sabahattin Bey, I. Dünya Savaşı’ndan sonra «Türkiye Nasıl Kurtarılır?» adındaki kitabını yayınladı. Bu kitapta da sosyal bilimlerin savunması yapılmıştır. Cumhurîyet’ten sonra da, Osmanlı hanedanından sayıldığı için, yurda dönemedi.
Avrupa’da kendisine «Prens» denildiği için, bizde de öyle tanınan Sabahattin Bey, inandığı fikirlere çok bağlı bir düşünürdü. Sosyolojinin Türkiye’de, dar bir çerçeve içinde de olsa, yayılıp az çok tanınmasında oldukça önemli bir emeği vardır.
