Psikolog nedir ve nasıl olunur? Psikologlar ne iş yapar, çalışma ortamları ve iş olanakları nelerdir? Nerelerde çalışabilirler?
Psikolog Ne İş Yapar? Nerelerde Çalışır?
Psikologlar, insanların birbirleriyle ve çevreleriyle olan ilişkilerini gözlemleyerek, yorumlayarak ve kaydederek bilişsel, duygusal ve sosyal süreçleri ve insan davranışlarını inceler.
Ne İş Yapar?
Psikologlar genellikle aşağıdakileri yapar:
- ***Davranış ve beyin fonksiyonu ile ilgili bilimsel çalışmalar yapar.
- ***Gözlemler, görüşmeler, anketler ve diğer yöntemler yoluyla bilgi toplar
- ***Davranışsal veya duygusal kalıpları araştırır ve tanımlar
- ***Davranışları daha iyi anlamalarına ve tahmin etmelerine yardımcı olacak kalıpları test eder
- ***Bilgilerini bireyler ve gruplar arasında anlayışı artırmak için kullanır
Psikoloji, düşünceleri, duyguları ve davranışları anlamaya ve açıklamaya çalışır. Çalışma konusuna bağlı olarak, psikologlar bir kişinin eylemlerini etkileyen inanç ve duygularla ilgili teoriler geliştirmek için gözlem, değerlendirme ve deneme gibi teknikleri kullanırlar.
Psikologlar sıklıkla kontrollü laboratuvar deneyleri, psikanaliz veya psikoterapi ile bilgi toplar ve davranışlarını değerlendirir. Ayrıca kişilik, performans, yetenek veya zeka testleri uygulayabilirler. Olaylar arasındaki ilişkileri veya davranış kalıplarını ararlar ve bu bilgileri araştırmalarındaki teorileri test ederken veya hastalarını tedavi ederken kullanırlar.
Aşağıdakiler psikolog türlerine örneklerdir:
Klinik psikologlar zihinsel, duygusal ve davranışsal bozuklukları değerlendirir, tanır ve tedavi eder. Klinik psikologlar, kişilerin kısa süreli kişisel sorunlardan ağır, kronik durumlara kadar değişen sorunlarla baş etmelerine yardımcı olur.
Klinik psikologlar, bireylere yardım etmek için çeşitli yaklaşımlar kullanmak üzere eğitilir. Stratejiler genellikle uzmanlık alanlarına göre farklılık gösterse de, klinik psikologlar sıklıkla hastalarla görüşür, tanı testleri verir ve bireysel, aile veya grup psikoterapisi sağlar. Ayrıca davranış değiştirme programları tasarlar ve hastaların kendi programlarını uygulamalarına yardımcı olurlar.
Bazı klinik psikologlar, çocuklar veya yaşlılar gibi belirli topluluklara veya aşağıdakiler gibi belirli uzmanlıklara odaklanır:
Sağlık psikologları, psikolojik faktörlerin sağlığı ve hastalığı nasıl etkilediğini araştırır. Hem hastaları hem de tıbbi personeli psikolojik konularda eğitir ve sağlıklı yaşam stratejileri geliştirirler. Ayrıca, madde bağımlılığı veya gençlerin hamileliği gibi sağlık sorunlarını da araştırır ve sorunları çözmek için programlar geliştirirler.
Nöropsikologlar beyin ve davranış arasındaki ilişkiyi inceler. Genellikle beyin hasarı olan hastalarla çalışırlar. Ancak psikologlar ilaç yazamaz. Yalnızca psikiyatristler ve tıp doktorları tedavi için ilaç yazabilir.
Danışmanlık psikologları
Danışmanlık psikologları insanlara problemlerle nasıl başa çıkmaları konusunda tavsiyede bulunur. Hastaların evde, işyerinde veya toplumlarında bulunan sorunlar dahil olmak üzere sorunları anlamalarına yardımcı olur. Danışmanlık yoluyla, sorunları yönetmek için kullanabilecekleri güçlerini veya kaynaklarını tanımlamak için hastalar ile birlikte çalışırlar.
Gelişim psikologları
Gelişim psikologları yaşam boyunca meydana gelen psikolojik gelişim ve gelişmeyi araştırırlar. Birçok gelişim psikoloğu çocuklara ve ergenlere odaklanır, ancak yaşlılık ve yaşlanma ile ilgili sorunları da inceleyebilir.
Adli psikologlar
Adli psikologlar, hakimlerin, avukatların ve diğer hukuk uzmanlarının belirli bir vakanın psikolojik yönlerini anlamalarına yardımcı olmak için yasal ve ceza adalet sistemindeki psikolojik ilkeleri kullanır. Genellikle mahkemede uzman tanık olarak tanıklık ederler.
Endüstriyel örgütsel psikologlar
Endüstriyel örgütsel psikologlar, sorunları çözmek ve iş yaşam kalitesini artırmak için psikolojik ilkeleri ve araştırma yöntemlerini kullanarak işyerine psikoloji uygular. İşyerinde verimlilik, yönetim veya çalışan çalışma stilleri ve çalışanların morali gibi konuları inceler. Ayrıca politika planlama, çalışanların gözetimi veya eğitimi ve örgütsel gelişim gibi konularda yönetim ile birlikte çalışırlar.
Okul psikologları
Okul psikologları, eğitim ile ilgili ve gelişim sorunlarına, psikolojik ilke ve teknikleri uygular. Öğrencilerin öğrenme ve davranışsal problemlerini ele alabilirler; performansları tasarlar, uygular ve değerlendirir; ve öğrencilere ve ailelere danışmanlık yapar. Ayrıca, öğretme, öğrenme ve idari stratejilerle ilgili iyileştirmeler önermek için diğer okul çalışanlarıyla da görüşebilirler.
Sosyal psikologlar
Sosyal psikologlar, insanların zihniyetlerinin ve davranışlarının sosyal etkileşimler tarafından nasıl şekillendiğini incelerler. Hem bireysel hem de grup etkileşimlerini incelerler ve negatif etkileşimleri iyileştirmenin yollarını araştırabilirler.
Eğitimi:
Psikologluk mesleğinin eğitimi, üniversitelerin edebiyat, fen-edebiyat, Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesinin “Psikoloji” bölümünde verilmektedir. Eğitim süresi 4 yıldır.
Nerelerde Çalışır?
Klinik psikologlar, klinikler, hastaneler, rehabilitasyon tesisleri ve toplum ve akıl sağlığı merkezlerinde çalışabilirler.
Araştırma psikologlarının çoğu yüksekokullarda ve üniversitelerde, devlet kurumlarında veya özel araştırma kuruluşlarında çalışır.
Okul psikologlarının çoğu, anaokulundan üniversiteye kadar çeşitli seviyelerde okullarda çalışır. Ayrıca özel okullarda, üniversitelerde, hastanelerde ve kliniklerde, toplum tedavi merkezlerinde ve bağımsız uygulamalarda çalışırlar.
Psikologlarda Bulunması Gereken Özellikler;
Psikologlar ayrıca aşağıdaki spesifik özelliklere sahip olmalıdır:
Analitik beceri. Psikologlar topladıkları bilgileri inceleyebilmeli ve onlardan mantıklı sonuçlar çıkartabilmelidir.
İletişim yetenekleri. Psikologlar güçlü iletişim becerilerine sahip olmalıdır, çünkü zamanlarının çoğunu dinleyerek ve hastalarla konuşarak geçirirler.
Gözlem becerileri. Psikologlar tutum ve davranış üzerinde çalışırlar. İnsanları izleyebilmeli ve insanların yüz ifadelerinin, vücut pozisyonlarının, eylemlerin ve etkileşimlerin olası anlamlarını anlayabilmelidirler.
Sabır. Psikologlar sabır gösterebilmelidir, çünkü hastaların araştırılması veya tedavisi uzun zaman alabilir. Zihinsel veya davranışsal bozuklukları olan insanlarla çalışırken de sabırlı olmalıdırlar.
İnsanlararası beceriler. Psikologlar insanları inceler ve insanlara yardım eder. Müşteriler, hastalar ve diğer tıp uzmanlarıyla iyi çalışabilmelidirler.
Problem çözme yetenekleri. Psikologlar, zihinsel ve davranışsal sorunlara yönelik tedavi veya çözümler bulmak için problem çözme becerisine ihtiyaç duyarlar.
Güvenilirlik. Psikologlar, hastaların sorunlarını kimseyle paylaşmamalı ve hastalar, hassas sorunları tedavi etme konusunda psikologların uzmanlığına güvenebilmelidir.
