Gelişim ve öğrenme psikolojisinde kullanılan, bilimsel araştırma yöntemlerinden deneysel yöntemler nelerdir, hakkında bilgi.
DENEYSEL YÖNTEMLER
Deneysel yöntemler; koşulları araştırmacı tarafından belirlenebilen ve istenildiği kadar değiştirilip tekrarlanabilen araştırmalardır. Deneysel yöntemin en önemli özelliği incelenen olaydaki değişkenler arasında var olan ilişkileri (sebeb-sonuç ilişkisini) ortaya çıkarmaktır. Tüm bilimsel yöntemler gibi deneysel yöntem olaylar arasındaki neden-sonuç ilişkisini ortaya çıkarmayı amaçlar.
Bilimsel yöntemde genellikle iki grup değişkenden söz edilebilir:
Bağımsız değişken, bir deneyde araştırmacının seçtiği ve denekler üzerinde etkisini ölçmek istediği değişkene denir. Bilimsel çalışmaların amacı açısından bakıldığında neden-sonuç ilişkisi içinde olayların ortaya çıkmasına sebeb olan, diğer bir deyişle “neden” olan değişken bağımsız değişken olarak tanımlanır.
Bağımlı değişken ise, bağımsız değişkene bağlı olarak değişen veya bağımsız değişkenin uygulanmasıyla ortaya çıkan durumlardır. Neden-sonuç ilişkisi açısından araştırmadaki “sonuç” olan değişkene de bağımlı değişken adı verilir.
Araştırmacı deneysel yöntemde yaptığı değişikliklerin incelenen davranış üzerindeki etkisini araştırır. Buna deneysel kontrol denir.
Bir deneysel kontrolde deney grubu ve kontrol grubu olmak üzere iki grup denek vardır. Bu grupların (deney ve kontrol grubundaki bireyler) yaş, cinsiyet, ilgi, ihtiyaç, yetenek, gelir düzeyi, zekâ vb. her yönden eşit özelliklere sahip olmaları gerekir.
Kontrol grubu; deneysel çalışmada üzerinde hiçbir değişiklik yapılmayan gruptur.
Deney grubu ise, üzerinde araştırılmak istenen değişkenin (bağımsız değişkenin) uygulandığı veya koşullarından en az birinin değiştirildiği gruptur. Görüldüğü gibi bağımsız değişken, deney grubu üzerinde uygulanır.
