Psikoloji’de ölçmenin önemi büyüktür. Psikologların ölçme tekniklerinden birisi olan Gruplama ölçme teknikleri ile ilgili bilgilerin yer aldığı yazımız.
Gruplama; ölçme sonucu elde edilmiş dağınık bilgileri yorumlamamızı kolaylaştıran bir tekniktir.
Gruplamanın nasıl yapıldığını bir örnek üzerinde görelim:
20 kişilik bir gruba bir başarı testi uyguladığımızı ve elde edilen puanların şöyle olduğunu varsayalım:
Yukarıda gelişigüzel sıralanan test sonuçlarını yorumlamak oldukça güçtür. Şimdi bunları büyükten küçüğe doğru sıralayalım ve her puanı kazanan öğrenci sayısını da gösterelim:
Bu tablodan, en yüksek puanın 100, en düşük puanın 30 olduğunu ve tekrar eden puan sayılarını öğrenebiliriz. Tekrar eden puan sayılarına frekans denilir ve bu sayı f ile gösterilir.
Frekans dağılımının saptanması, test sonuçlarını yorumlamada ileri bir adım olmakla beraber, çok sayıda kişinin katıldığı testlerde güçlükler doğurur. Bu nedenle, yeni bir adım atılarak puanlar gruplanır ve gruplanmış frekans dağılımı hazırlanır.
Böyle bir tablo aşağıdaki esaslara göre hazırlanır.
• Gruplamada basamak sayısı 10’dan az, 20’den fazla olmamalıdır.
• Basamak aralıkları olarak genellikle 1, 2, 3, 5 ve 10 sayıları tercih edilmelidir.
• En alt basamaktaki sayı, basamak aralığı olan sayıya bölünebilir olmalıdır.
• Dizi genişliği 19 ve daha aşağı ise dağılım gruplanmamalıdır.
En büyük puan ile en küçük puan arasındaki farka ranj (uç değerler farkı) denir. Ranj, basamak sayısına bölünerek her aralıktaki puan sayısı belirlenir.
Bizim örneğimizde ranj:
100 – 30 = 70’tir.
10 basamak yapacağımızı varsayalım. Buna göre, her aralıktaki puan sayısı, başka bir deyişle basamak aralıkları;
70 : 10 = 7 olur.
Basamak aralıkları, en küçükten başlayarak yazılır. Her basamak aralığının alt sınırının, basamak aralığı sayısının (örneğimizde 7’nin) katları olmasına dikkat edilmelidir.
Şimdi, bu esaslara göre tabloyu hazırlayalım:
Bu tablo ile yorumlama daha kolay olur. Hangi puanlarda dağılma olduğu açıkça görülebilir.
