Ruanda Tarihi, Hutular ve Tutsilerin Çekişmesine Sahne Olan Kanlı Ülke

0
Advertisement

Afrika’nın en acılı dönemlerinden birini geçirmiş olan Ruanda’nın tarihi hakkında bilgi.

Yaklaşık olarak M.S. 1000 yılında, Bantu dilinde konuşan topluluklar, Doğu Afrika’nın yerli halkı Pigmeleri topraklarından çıkararak bu bölgenin büyük bölümünü işgal ettiler. Bantu topluluklarından Hutular, Ruanda ve Burundi’yi egemenlikleri altına aldılar. Ancak, 16. yüzyıldan sonra kuzeyden gelen Tutsiler, Hutuları kendilerine bağladılar.

Ruanda Bayrağı

Ruanda Bayrağı

Sömürge Dönemi

1890’larda Ruanda ve Burundi, Alman Doğu Afrikası’nın bir bölümü durumuna geldiyse de, 1916’da ülkeyi Belçika birlikleri işgal etti.

Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra Milletler Cemiyeti, Belçika’dan o sırada Ruanda-Burundi olarak adlandırılan ülkeyi geçici olarak yönetmesini istedi. İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra da bu bölge, BM’nin bir Güvenlik Bölgesi oldu. Temmuz 1959’da Ruanda Kralı Mwami ölünce, Tutsi monarşik rejiminin partisi Ruanda Ulusal Birliği (UNAR), hem Hutu önderlerine, hem de ılımlı Ruanda Demokratik Kurultayı (RADER) Partisi’ne bağlı olan Tutsilere karşı bir kampanya başlattı. 1959’da Mwami V. Kigeri kral oldu. Ancak, kasımda Hutu köylülerinin ayaklanmasında, birçok Tutsi ya öldürüldü ya da sürgün edildi. Temmuz 1960’taki yerel seçimlerden sonra Tutsi Kralı ülkeden ayrıldı. Ekimde Grégoire Kayibanda başkanlığında geçici bir hükümet kuruldu. Ocak 1961′ de, Hutu resmi sözcüleri, Ruanda’nın bir cumhuriyet olduğunu açıkladılar.

Ruanda’nın Bağımsızlığı

Ekimde Belçika, Ruanda Cumhuriyeti’ni tanıdı ve ülkedeki monarşi rejimi son buldu. Kayibanda, devlet başkanı seçildi. BM, önce Ruanda ve Burundi’nin tek ülke olarak birleşmesini istediyse de, 1 Temmuz 1962’de Ruanda’ nın bağımsızlığını onayladı. 1963’te Tutsilerin oluşturduğu güçler Ruanda’ya saldırdılar. Buna misilleme olarak 20 bine yakın Tutsi öldürüldü; birçoğu da ülkeden kaçtı. Başkan Kayibanda 1965 ve 1969’daki seçimlerini de kazandı. 1970’li yılların başlarında ülkede yeniden çatışmalar başladı. Savunma eski bakanı General Juvenal Habyarimana önderliğindeki askeri bir grubun 5 Temmuz 1973’te yaptığı kansız bir darbeyle, Ruanda’nın ilk devlet başkanı Grégoire Kayibanda görevden alındı.

Hutular

Hutular

Habyarimana kuzeyde yaşayan Hutuların egemen olduğu bir hükümet kurdu. Habyarima Hükümeti’nin ülkede ulusal birliğin kurulması konusundaki çabalarına karşın, etnik ve bölgesel farklılıklar giderilemedi. Habyarimana, ülkedeki tüm politik partileri yasakladı, ancak 1975’te Ulusal Kalkınma Hareketi’ni (MRND) kurdu. 1970’li yılların sonunda Ruanda’nın ticareti, Uganda ile Kenya ve Tanzanya arasındaki savaşlardan ciddi ölçüde zarar gördü. Tüm ekonomik ve politik zorluklara karşın, Habyarimane, Temmuz 1978, Aralık 1983 ve 1988’de yeniden devlet başkanı seçilmeyi başardı. 25. Bağımsızlık yıldönümünde, Habyarimana, 4.000’in üzerindeki suçluyu affetti (Temmuz 1987).

Advertisement

1988’de, komşu Burundi’de boylar arası iç savaşın tırmanması üzerine, 32.000 Hutu, Ruanda’ya sığındı. Hutu ve Tutsi boyları arasında bitmek tükenmek bilmeyen çekişmeler yıllarca sürüp gitti. Bu çekişmeler insanlık tarihine kara bir leke olarak geçmiştir.


Leave A Reply