Raşitizm nasıl bir hastalıktır? Raşitizm neden meydana gelir? Raşitizm belirtileri, tedavisi ve alınması gereken önlemler nelerdir?
Kaynak: commons.wikimedia.org
Raşitizm
Raşitizm; çocuklardaki D vitamininin eksikliğinden doğan raşitizm, halk arasında kemik zafiyeti olarak tanınır. Bu hastalığa yakalanan çocuklarda baş büyür, bacaklar çarpılır. göğüs ve karın şişer. Bu safhadaki raşitizmli bir çocukta vücut mukavemeti de azalır. Raşitizm, hatalı bir beslenme ve güneşsizlik hastalığıdır. Güneş ışığı cilt altında bulunan bazı maddeleri D vitamini haline getirerek tabii yoldan bebeğin korunmasını sağlar. Yavrusunu açık havaya ve güneşe çıkarmak isteyen her anne güneşli bir hava bulabilir. Cam gerisinden yapılan güneş banyosu hiç bir fayda vermez.
Çocuklar maalesef eski mısır mumyalarını hatırlatacak şekilde sımsıkı kundaklanmakta ve açık havaya çıkarılmamaktadırlar. Bu arada çocuk sıcaktan bunalacak raddelere gelir. Ve bu açık havadan hiç bir şekilde faydalanamaz. Beslenme durumunda bu hastalıkların yeri çok büyüktür. Meme ve mamalar düzenli bir şekilde verilmez ve çocuk vitaminlerle takviye edilmezse, raşitizm’i beklemek gerekir. Doğumdan önceki zamanlarda bebeğin vücudunda depo edilmiş olan D vitamini doğumu takip eden iki ay zarfında tamamen biter. Bu zamandan itibaren de hastalık belirtileri görülmeye başlar. İlk belirtiler baş terlemesi ve kafa kemiklerinin yumuşamasıdır.
Sadece hububat unları ile beslenen çocuklarda raşitizme daha fazla rastlanmaktadır. Bilhassa Karadeniz bölgesinde sadece mısır unu ile yapılan mamalar tercih edildiği için bu hastalık adeta yaygın bir halde bulunmaktadır. Raşitistli anne ve babaların çocuklarında bu hastalığa rastlanmaktadır. Bütün nesillerin aynı görenek ve gelenekler ile büyütülmesinden kaynaklanmaktadır.
Raşitizm yavaş seyreden bir hastalıktır. Bundan dolayı bebeğin hasta olduğu ilk devirlerde belli olmaz. Bir çok anneler onun neşesine ve yemek yemesine bakarak gelişme bakımından akranlarından geri kaldığını anlamazlar. Bu şekilde hastalık iyice ilerleyerek vücuda iyiden iyiye yerleşir. Araya yüksek ateşle seyreden bir hastalık girip de çocuk doktor muayenesinden geçinceye kadar bu böylece devam eder. Bir süre sonra, bebeğin dişlerinin çıkmadığı ve akranları gibi yürüyemediği anlaşılır. Bu zamanda artık hastalık ilerlemiş ve kemiklerde eğrilikler başlamış olur.
Kaynak: commons.wikimedia.org
İlk belirtileri bilhassa ikinci aydan itibaren baş gösteren kafa terlemeleridir.
Başın yastığa değen kısımlarında saçlar dökülerek buradaki kemikler yassılaşmaya başlar. Uykusuzluk ve huysuzluk mevcuttur. Ön bıngıldak fazla açık kalır. Kaburga kemiklerinde, yukarıdan aşağı tesbih tanelerini andıran bir takım şişlikler oluşur. Göğüs ya içeri ya da dışarı doğru çıkıntı yapar. Ve yanlarında derin oluklar meydana gelir. Bu kötü teşekkül akciğerlere de tesir ettiği için çok zamanlar zatürreeye yol açabilir. Bacakların uzun kemikleri de yürüme, oturma esnasındaki ağırlıklara tahammül edemediği için, eğrilmeler başlar.
Çocuk gitgide ördek gibi yürür ve bunlarda düztabanlık belirir. Bel kemiği de eğrildiği için, boyları kısa görülür. Kanburluk da olabilir. Bunların leğen kemikleri de iyi teşekkül edemediği için, doğum yapamazlar. Veya çok büyük zorluklarla karşılaşırlar. Raşitizm sadece iskelet sisteminin değil, bunun dışındaki yumuşak kısımlarında bozulmasına sebebiyet verir. Göğüs kafesinin yumuşaklığı, aşağıdan gazlarla dolu olan midenin yukarı itilmesine ve ciğerlerin sıkı saran solunumun bozulmasına sebebiyet verir. Bu çocuklar, her şeye karşı isteksizdirler. Oturdukları zaman öne arkaya sallanırlar.
Bilhassa güneşten mahrum kış aylarında doğan bebeklerin anneleri ikinci aydan sonra çok dikkati olmalı ve ufacık bir şüpheden sonra, yavrularını derhal doktor muayenesinden geçirmelidirler. Aslında D vitamininin eksikliği bir hastalık değildir. Normal ve sağlık kaidelerine riayet edilerek geçirilen bir hamilelik, yavrunun dünyaya gelişinden sonraki zamanlarda da, sağlık kaidelerine kafi derecede riayet edilmesi, bebekleri bu sıkıntıdan ve arızalardan korur. Yiyecekler içinde tereyağı, karaciğer, muz, maya ve yoğurt da D vitamini vardır. Erken ve cılız bebeklere vitaminli mamalar erken aylarda vermeye başlanmalıdır. Bilhassa her gün güneş banyosu yaptırmak ve çocuğu bir süre açık havada tutmak en iyi usuldür.
Bir yaşına kadar olan raşitizmlilerin tedavisi, yüzde yüz başarılı olmaktadır. Fakat bu sürenin sonunda tedaviye başlanacak olursa bebekte bütün hayatı boyunca taşıyacağı bazı aksaklıkların kalktığı görülür.
