12. sınıf fizik dersi renkler konusu özeti. Cisimlerin renkli görünmesi, ışığın filtrelerden geçişi, boya renkleri konu anlatımı.
Renkler Konu Anlatımı (12. Sınıf)
Cisimlerin Renkli Görünmesi
- ♦Güneş ışığı ile aydınlatılan cisimler farklı renklerde görünür. Bir cisim beyaz ışıkla aydınlatıldığında ışığın hepsini yansıtıyorsa beyaz, ışığı hiç yansıtmıyorsa siyah görünür.
- ♦Renkli bir cisim üzerine beyaz ışık düşürüldüğünde cisim, kendi rengindeki ışığı kuvvetli, buna çok yakın renkteki komşu ışıkları kısmen yansıtır. Bir cisim yansıttığı ışığın renginde görünür.
- ♦Aynı cisim yansıtmadığı bir renkli ışıkla aydınlatılırsa siyah görünür.
- ♦Işık saydam bir ortama geldiğinde, ortam ışığın hepsini geçiriyorsa beyaz, hiç geçirmiyorsa siyah, herhangi bir rengi geçiriyorsa o renkte görünür.
♦Işıkta kırmızı, yeşil ve mavi olmak üzere üç ana renk vardır. Bu renklerden kırmızı ile yeşilin karışımı sarı, kırmızı ile mavinin karışımı magenta (kırmızı + mavi) ve mavi ile yeşilin karışımı cyan (mavi + yeşil) dediğimiz ara renkleri oluşturur.
♦Kırmızı, mavi ve yeşilin karışımı bütün renkleri oluşturduğu için beyaz ışığı oluşturur.
♦Eğer herhangi bir renkteki, örneğin mavi renkteki cisim üzerine komşu renk olan yeşil ışık gönderilirse, yeşil ışık zayıf olarak yansır. Fakat bu zayıf yeşil ışık gözü uyaramadığından göz, mavi cismi yeşil ışık altında siyah görür.
Bilmemiz Gerekenler
Kırmızı ile yeşil ışığın karışımı gözde sarı renk uyartısı meydana getirdiğinden bu iki ışının birlikte aydınlattığı yer, sarı renkte görünür.
Kırmızı ışık ile yeşil ışığın karışımı sarı ışık etmez. Çünkü her üçünün de ayrı ayrı frekans değerleri vardır. Sarı ışık denildiğinde tek renk anlaşılır.
Işığın Filtrelerden Geçişi
- ♦Işığı geçirebilen renkli saydam filtrelerden geçen ışığın renkleri ile filtre rengindeki cisimden yansıyan ışıkların renkleri aynıdır.
- ♦Kırmızı filtre, kırmızı ışığı güçlü, turuncu ışığı zayıf geçirir.
- ♦Mavi filtre, mavi ışığı güçlü, yeşil ve mor ışığı zayıf geçirir.
- ♦Sarı filtre, sarı ışığı kırmızı ışığı, yeşil ışığı güçlü, mavi ışığı ise zayıf geçirir.
- ♦Kırmızı filtreden kırmızı ışık güçlü, turuncu ışık ise zayıf geçer. Bu ışınlar mavi filtreden geçemez, mavi filtre siyah görünür.
♦Yeşil filtreden yeşil ışık güçlü, mavi ve sarı ışık zayıf olarak geçer. Bu ışınlar da kırmızı filtreden geçemez. Kırmızı filtre siyah görünür.
♦Sarı filtreden sarı, kırmızı ve yeşil renkler güçlü geçerken mavi ise zayıf geçer. Bu renkler de yeşil filtreden geçerken yeşil güçlü, sarı zayıf geçer ve filtre yeşil renkte algılanır.
Boya Renkleri
- ♦Boya renkleri ile ışık renkleri birbirinden çok farklıdır.
- ♦Boyadaki ana renkler (sarı, magenta, cyan) ışıktaki karışım renklerinden, ışıktaki ana renklerde boyadaki karışım renklerinden oluşuyor.
- ♦İki boya karıştırıldığında algılanan renk bu boyaların ortak yansıttıkları renk veya bu renklerin gözde uyardığı bir karışım rengidir.
- ♦Sarı ışıkla mavi ışığı karıştırdığımızda beyaz olarak algılarız. Fakat sarı boyada sarı, kırmızı ve yeşil ışık güçlü yansırken cyan boya (açık mavi) mavi ve yeşil ışığı güçlü yansıtır.
- ♦Her ikisinin ortak olarak yansıttığı renk yeşil olduğundan bu boyaların karışımı yeşil olarak algılanır.
- ♦Magenta boya ise kırmızı ve mavi renkleri kuvvetli olarak yansıtır. Yeşil boya ara renk olduğundan yalnız yeşil rengi kuvvetli olarak yansıtır.
- ♦Beyaz ışık sarı, cyan ve mavi filtrelere gönderilirse en sondaki filtre siyah görülür.
- ♦Cyan filtreden yeşil ve mavi güçlü, sarı ve mor zayıf geçer. Bu geçen ışıklar magenta filtreye geldiğinde mavi güçlü, yeşil zayıf geçer. Bu ışıklardan zayıf yeşil sarıdan geçer. Mavi de zayıf olarak geçer. Geçen ışıklar zayıf olduğundan son filtre siyah algılanır. Yani, sarı + cyan + magenta filtreler beyaz ışığı geçirmiyorsa boyaların karışımı bize siyah rengini algılatır.
