Rigoletto Operası kim tarafından hangi tarihte yazılmış, bestelenmiştir? Rigoletto Operasının konusu, özeti, hakkında bilgi.
RİGOLLETO
Dört perdelik operadır.
Bestecisi: Giuseppe Verdi
Metin: Francesco Maria Piave.
İlk oynanış: 1851 Venedik.
Türkiye’de ilk oynanış: 1951, Ankara.
Başlıca kişiler:
Mantua Dukası (Tenor), Rigoletto (Bariton), Kont Montercne (Bas), Sparafucile (Bas), Gilda (Soprano), Maddalena (Kontralto).
Konunun geçtiği çağ ve yer: 16. yüzyılda Mantua
Konusu:
Mantua’nın çapkın ve yakışıklı Dukası, tanınmış soylulardan Kont Moterone’nin kızını baştan çıkarmış, babasının haklı tepkisini hakaretle cevaplayarak adamı tutuklatmıştır. Kont Monterone bu olay sırasında kendisiyle alay eden Duka’nın kambur maskarası Rigoletto’yu lânetler. Gerçekte Rigoletto’nun da Gilda adlı güzel bir kızı vardır. Onun varlığını herkesten gizlemiş, evden çıkmasını yasaklamıştır. Ancak, Duka kızı kiliseden çıkarken görüp konuşmuş, kendisini bir öğrenci olarak tanıtmış, Gilda’nın kalbini çalmıştır. Rigoletto’nun evinde bir kız saklandığı uzun süre gizli kalmaz, durum Duka’ya haber verilir ve kızın kaçırılması kararlaştırılır. Gilda kaçırılır. Bir kontesi kaçıracaklarını söyleyen saray adamları, Rigoletto’nun gözlerini bağlayıp olaya onu da ortak ederler. Rigoletto gözündeki bağı çözüp durumu anlayınca deliye döner, saraya koşar, saray adamlarına yakarır, ağlar, kızını vermelerini ister. Gilda görünür, fakat babanın kıvancı yarım kalır. Kız Duka’ya âşıktır ve onun için her fedakarlığı yapmaya hazırdır. Rigoletto öç almak için yemin eder. Sparafucile adlı bir caniyle anlaşır. Sparafucile’uin kardeşi Maddalena güzel bir kadındır.
Duka bir gece düşer evlerine Plan gereğince Rigoletto kızını erkek kılığında Verona’ya kaçıracak, Sparafucile evine gelen kimliğini bilmediği Duka’yı öldürecektir. Maddalena delikanlının pek yakışıklı ve sevimli olduğunu görerek kardeşinden onu değil, gece yarısından sonra kapıyı çalacak ilk yabancıyı öldürüp cesedi çuval içinde Rigoletto’ya teslim etmesini ister. Bu sözleri duyan Gilda babasından Verona’ya gitmek üzere ayrılır, gece yarısı Sparafucile’nin kapısını çalarak Kontu kurtarmak amacıyla kendini katilin bıçağına bırakır. Rigoletto verilen çuvalı açtığında ölmekte olan kızıyla karşılaşır, ‘Ah! İhtiyarın laneti’ diye bağırarak bitkin yığılır.
Eserin konusu Victor Hugo’nun «Le Roi s’amuse— Kral Eğleniyor» adlı oyunundan alınmış, metin tamamlandıktan sonra Venedik sansüründen güçlükle geçirilmiş, ilk oynanıştan sonra dünya sahnelerine hızla yayılmıştır. Bu sonuçta bestecinin kendini yenileme yolunda giriştiği büyük çabanın, karakter çizgilerindeki ustalığın, dolgun melodilerin ve şarkıcılara sağlanan geniş olanakların büyük rolü vardır.
Tanınmış bölümler:
«Questa o quella» (Duka), «Pari siamo» (Rigoletto), «Caro nome» (Gilda), «Cortigiani vil razza dannata» (Rigoletto), «Tutte le feste al tempio» (Gilda), «La donna e mobile» (Duka), «Bella figlia dell’amore» (Gilda-Rigoletto-Duka-Maddalena).
