Rüzgarın Yeryüzü Şekillerine Etkisi nedir? Yeryüzünü şekillendiren dış kuvvetlerden rüzgarın etkileri hakkında bilgi.
Rüzgarın Yeryüzü Şekillerine Etkisi
Kurak bölgeleri şekillendiren dış güçlerin başında rüzgarlar gelir. Bitki örtüsünün zayıf olduğu yerlerde rüzgarlar gevşek yapılı arazilerde kumları, ince tozları ve çakılları havalandırıp, sürükleyerek başka yerlere taşırlar. Taşıdığı maddeleri yere çarparak yeri aşındırır taşıma gücünün sona erdiği yerde bu maddeleri biriktirirler, rüzgarın aşındırması ile düz masa şekilli veya mantarkaya şekilleri, ve oyuklar oluşur. Biriktirmesi ile kum tepeleri (kumul), kum örtüleri ve lös toprakları meydana gelir. Lös toprakları rüzgarın çok ince tozları havalandırıp uzaklarda metrelerce kalınlıkta biriktirmesiyle oluşurlar. Verimli topraklardır. Sulanabildiği taktirde bu topraklardan bol ürün elde edilir.
Kumullar çöllerde ve deniz kıyılarında yeralırlar. Çöllerdeki hilal biçimli kum tepelerine barkan adı verilir. Barkanlar rüzgar etkisi ile yer değiştirirler.
Türkiye’de Akdeniz, Ege ve Karadeniz kıyılarında küçük kumullar (5-6 metre yükseklikte kum tepeleri) yeralır. İç Anadolu bölgesinde Karapınar ve çevresinin yarı kurak bir iklimde olması, gevşek yapılı arazi üzerinde bitki örtüsünün korunmayışından volkan külleri rüzgar etkisi altında kalmıştır. Kumullar çevreye yayılmaya başlamış son 25-30 yıl içerisinde rüzgarla mücadele edilerek (ağaç dikerek, toprak nemlendirilerek) çölleşmenin önüne geçilmiştir.
Yorum yapılmamış
ödevime yaradı