Rüzgarların oluşturduğu yer şekilleri ile ilgili olarak genel bilgilerin yer aldığı rüzgar aşındırması ve rüzgar biriktirmesi hakkında bilgiler.
Rüzgarlar aşındırma, taşıma ve biriktirme yoluyla yeryüzünün biçimlenmesinde etkilerini gösterirler.
Rüzgarın biçimlendirici etkisi, kurak ve bitki örtüsünden yoksun bölgelerde daha fazladır. Çünkü buralarda toprak tanelidir, rüzgar tarafından kolaylıkla yerinden sökülür, havalandırılarak taşınır. Bu nedenle rüzgarlar, en büyük etkilerini çöllerde gösterirler.
Rüzgar aşındırması : Rüzgarlar taşıyabildikleri kadar toz, kum, çakıl vb. maddeleri sürükleyip, havaya kaldırırlar. Böylece yerdeki taş parçacıklarını siler süpürürler. Bu süpürme sonucu kayaların oyuk yerleri boşalır. Kayalar göz göz olur. Rüzgarlar, koparıp taşıdıkları maddeleri kayaların yüzeylerine çarparlar. Bu çarpma sonucu kayaların yüzeyi giderek aşınır. Bu yolla oluşan yerşekillerinin en tanınmışı şeytan masasıdır.
Rüzgâr biriktirmesi : Kurak ve çıplak bölgelerde yel, süpürüp taşıdığı maddeleri, hızı kesilince ya da önüne bir engel çıkınca biriktirmeye başlar. Bu biriktirme sonucu oluşan şekiller içinde en önemlileri kumullar ve löslerdir.
Kumullar, rüzgarların biriktirdiği maddelerden oluşan tepeciklerdir. Kumullar zamanla yer değiştirirler. Kumullara çöllerde, kıyılarda ve yarı kurak bölgelerin gevşek yapılı arazilerinde rastlanır.
İnce tozların, çölden bozkıra doğru savrulması ve orada yığılması sonucu oluşan kaim toprak tabakasına lös adı verilir. Lösler daha çok kum ile kireç taşından oluşmuş verimli topraklardır.
Türkiye’de çöl alanlarının olmaması nedeniyle, rüzgar aşındırması ve biriktirmesiyle oluşmuş yer şekillerine pek rastlanmaz.
