Kadri Raşit Anday kimdir ve ne yapmıştır? Türkiye’nin ilk çocuk doktorlarından Kadri Raşit Anday’ın hayatı, çalışmaları ve bilime katkıları hakkında bilgi.
Kadri Raşit Anday (1877-1948)
Kadri Raşit Anday dönemin bilinen eczacılarından Mehmet Raşit Anday’ın oğludur. Kadri Raşit Anday Askeri Tıp Okulu’nun öğrencilerindendir. O henüz üçüncü sınıftayken, başarılı bir öğrenci olduğu için devlet namına eğitim için Fransa’ya gitmiştir O Prof. Granches, Dr. Mafran ve Notecourt’un öğrencisi olmuştur
Kadri Raşit 1901 yılında memleketine dönmüştür. Sivil Tıp Okulu’nda fizyoloji dersleri vermeye başlamıştır. 1905’te pediatri kliniği direktörlüğüne getirilmiştir. 1908’de Şişli Etfal Hastanesi’ne atanmıştır. 1915 tarihine kadar da oradaki görevine devam etmiştir. Aynı sene daha önceki görevin dönmüş ve emekli olana kadar da o hastanedeki görevini sürdürmüştür.
Kadri Raşit Anday emekli olduktan sonra, Beyoğlu Şehir Çocuk Hastanesinde görev almıştır. Buradaki çalışmalarında hiçbir ücret almamıştır. Aynı zamanda Çocuk Esirgeme Kurumu’nda görev almıştır.
Eserleri
Kadri Raşit’in çocuk hastalıklarıyla ilgili birçok eseri vardır. Onun belli başlı eserlerinden birisi Metabolisme du Cholere Cause l’Organisme’dir (1900). Bu çalışma onun doktora tezidir. Onun bu çalışması metabolizma ile ilgilidir. Onun yayınları daha çok çocuk hastalıklarıyla ilgilidir. Bunlar arasında Eryheree Nouveau et Techexeulose, Un Cas d’Agrapholine chez un Enfant de 20 Ucee Agent Delute des Precieurs Pas, Note sur l’Evolution Globale de l’Aheinete Tubercleuse dans Mase Humaine en Ortant de l’Enfant sayılabilir Bu yazılar makale şeklinde olup, Archive de Medicine des Enfant adlı süreli yayında çıkmıştır.
Onun Türkçe yayınlarının da çoğu makale şeklinde olup bunlardan birisi Çocuklarda Beslenme Problemi olup, onun doktora tezinin sonuçlarını vermektedir. Bu yazı Ulusal Çocuk Hastalıkları Kongresinde sunulmuştur (1933). Bir başka kongrede, Ankara’daki Pediatri Kongresi’nde Çocukların Sağlığı Onusunda Sosyolojik Çalışmalar adlı bir bildiri sunmuştur ve bu yazı 1938 yılında yayınlanmıştır.
1917’ye değin Türkiye’de çocuk hastalıkları ayrı bir uzmanlık dalı olarak ele alınmamıştı. Çocuk hastalıklarıyla genellikle iç hastalıkları hekimleri, süt çocuklarıyla ise kadın-döğum hekimleri ilgileniyordu. Kadri Raşit, Dr. Besim Ömer (Akalın) ile birlikte bu alanın Türkiye’de öncülüğünü yaptı. Araştırmaları yurt dışında çeşitli tıp dergilerinde yayımlanmıştır.
