Sakarya Meydan Savaşı Kısa Özet ve Sakarya Savaşının Sebep ve Sonuçları

29
Advertisement

Sakarya Meydan Savaşı ne zaman ve kimler arasında gerçekleşmiştir? Sakarya Meydan savaşı tarihi, özeti, hakkında bilgi. Sakarya Savaşının nedenleri ve sonuçları ile ilgili maddeler halinde

Sakarya Savaşı

Sakarya Meydan Savaşı; Kurtuluş Savaşı içinde yer alan savaşlardan biridir. 23 Ağustos 1921 sabahı Yunan Ordusu’nun Türk savunma mevzilerine saldırısıyla başladı. Savaş yaklaşık 100 km’lik bir cephe üzerinde gelişti. Harekat, düşmanın mevzi içindeki kritik hedeflere el atma girişimleri ve Türk kuvvetleri de bunları elde tutma çabasıyla karşı hareketler biçiminde sürdü. 26 Ağustos gününde tırmanan savaşlarda Mustafa Kemal Paşa başarıya götüren ünlü buyruğunu verdi: “Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır. O satıh bütün vatandır.” Bu ilkenin uygulanması savaşın gidişini etkiledi. Bu, bunalımlı günlerde, düşmanın Ankara’ya ulaşması olasılığı düşünülerek, Meclis ve hükümetin Kayseri’ye taşınması hazırlıklarına bile başlandığı düşünülürse, Sakarya’daki Türk direnişinin önemi ortaya çıkar. Sakarya Savaşı’ndaki bunalımlı günler daha sonra da oldu, 27 Ağustos Türbetepe, 2 Eylül’de Çaldağ savaşları bunlardandır. Ancak Sakarya üzerindeki mücadele, Türk Ordusu’nun iradesinin üstünlüğüyle, 22 gün geceli gündüzlü sürdükten sonra, 13 Eylül 1921’de düşman ordusunun saldırılarının kırılmasıyla sonuçlandı.

Mustafa Kemal Paşa, bu zaferi Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne şöyle bildirdi: “23 Ağustos’tan beri süren Sakarya Meydan Savaşı Türkiye Büyük Millet Meclisi Ordusu’nun kesin zaferiyle sonuçlanmıştır. Üç günden beri süren genel karşı saldırının etkisiyle bugün (13 Eylül 1921) öğleden önce düşman ordusu yenilerek tümüyle Sakarya Irmağı batısına takılmış bulunuyor. Düşmanı aralıksız izliyoruz.” Sakarya Zaferi gerek politik gerekse askeri alanda da başarılı sonuçlar doğurdu. TBMM 19 Eylül 1921’de Mustafa Kemal Paşa’ya Mareşal ve Gazi unvanını verdi.

Sakarya Savaşının Sebep ve Sonuçları

Kütahya ve Eskişehir çarpışmalarında bir süre duraklamış olan Yunan Ordusu, Ankara’yı hedef alarak yeniden harekete geçince Türk ordusuyla karşı karşıya geldi. Savaş 100 km’lik bir cephe boyunca 22 gün ve gece sürdü. Mustafa Kemal savaşı bizzat yönetti.

Birçok defa Türk savunma çizgisi bazı noktalarda parçalandı. Bunun üzerine Mustafa Kemal şu ünlü emrini verdi:

Advertisement

“Savunma çizgisi yoktur, Savunma sathı (yüzeyi) vardır. O satıh bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı vatandaş kanıyla ıslanmadıkça terk olunamaz.”

Bunun üzerine ordumuz yaygın bir savunma sistemi uygulamaya başladı. Yunan Kuvvetleri bir ara Ankara’ya oldukça yaklaşmış, top sesleri Ankara’dan duyulur olmuştu. Her iki taraf da, ne pahasına olursa olsun savaşı kazanmak istediği için tarihin en kanlı savaşlarından biri oldu. Savaş sonunda Türk Ordusu’nda çok sayıda şehit ve yaralı vardı. Yunan Ordusu da mevcudunun yaklaşık yarısını kaybetti.

Çarpışma, Yunanlıların Sakarya’nın batısına atılmaları ve kovalanmaları ile son buldu. Zafer tüm yurtta eşi görülmemiş bir heyecan uyandırdı. Sevinç gözyaşları içinde şenlikler yapıldı.

Sakarya Savaşı

SAKARYA SAVAŞININ SONUÇLARI

1. Yunanlıların Sakarya yenilgisi, gerek Yunanistan’da, gerekse Avrupa’da büyük yankılar uyandırdı. Yunanistan’da, görüş ayrılıkları kamplaşmaya dönüştü. Yunan siyasal yaşamındaki kargaşa, Yunan ordusuna da yansıdı.

2. Anlaşma Devletleri’nin Yunanistan’a karşı tavırları tamamen değişti. Yeni bir saldırı için yardım isteyen Yunanlılara; Fransızlar, Türklerle barış yapmaları öğüdünü verdiler. İtalya ise daha önce Yunanistan‘a karşı tavır takınmıştı.

Advertisement

3. Yunanlılar, Sakarya Savaşı’ndan önce güçlerini doruk noktasına çıkarmışlardı. Buna rağmen yenilince artık umutlarını kaybettiler. Hiç değilse Batı Anadolu’daki toprakları ellerinde tutabilmek amacıyla güçlü bir savunma hattı oluşturmaya başladılar.

4. Sakarya Savaşı’nın önemli sonuçlarından biri de Türk-İngiliz esirlerinin değiştirilmesine ait sözleşmenin imzalanmasıdır. Böylece Malta’ya sürülen Türklerin vatana dönmeleri sağlanmıştır.

5. Anlaşma Devletleri, TBMM’ye ateşkes önerisinde bulundular ve yeni barış koşulları önerdi.

6. TBMM, Mustafa Kemal’e Gazi’lik ünvanıyla Mareşallik rütbesini verdi. Diğer fedakâr komutanların da rütbeleri yükseltildi.

7. Ulusal Kurtuluş Savaşı’nda Türk ordusunun her başarısını, dış ilişkilerde yeni bir başarı izlemiştir. Sakarya Meydan Savaşı’m izleyen siyasi başarılar da şunlardır: a. Kafkas Cumhuriyetleriyle Kars Antlaşması, b. Fransızlarla Ankara Antlaşması imzalandı.


29 yorum

  1. melike sönmez on

    bence çok güzel olmuş öğretmen bana yüz verdi
    çok teşekkür ederim bana yardım ettiğiniz için
    öğretmen dedi ki çok güzel olmuş dedi sana 100 vereceğim dedi

  2. muhammed yıldız on

    çok beğendim çok güzel birşey yazmışlar çok güzel bilgiler öğrendim size o kadar teşekkür ederim karnem takdir geli başarı belgesi aldım

Reply To LEYLA Cancel Reply