Sándor Petőfi kimdir? Macar şairlerin en büyüklerinden birisi olan Sándor Petőfi hayatı ve eserleri ile ilgili genel bilgiler.
Sándor Petőfi Kimdir?
Sándor Petőfi (d. 1 Ocak 1823, Kiskörös • ö. 31 Temmuz 1849, Segesvâr [bugün Sighişoara, Romanya], Macaristan), en büyük Macar şairlerinden biri. Macarların özgürlük özleminin simgesi olmuştur.
İlk şiirini 1842’de yayımladı. 1844’te, o dönemin en önemli Macar şairi Mihâly Vörösmarty’nin önerisi üzerine Pesti Divatlap adlı edebiyat dergisinin yayın yönetmeni yardımcısı oldu. Aynı yıl ilk şiir kitabı Versek yayımlandı. Kitaptaki şiirler pek çok tartışmaya yol açtıysa da, Sándor Petőfi’yi hızla üne kavuşturdu. En güzel aşk şiirlerine esin kaynağı olan Julia Szendrey ile 1847’de evlendi.
Petöfi, Macar Devrimi’nden (1848-49) önceki dönemin edebiyat yaşamında önemli bir rol oynadı. 1847’den sonra, Mör Jökai ile birlikte Eletkepek dergisini yönetti.
Fransız Devrimi’nin ateşli bir savunucusu olarak, ülkesindeki toplumsal koşulları eleştirdi; monarşinin ve soyluların ayrıcalıklarına karşı çıktı. Devrim sırasında, Erdel (Transilvanya) ordusu komutanı Jösef Bern’in yaverliğini yaptı. 31 Temmuz 1849’da Segesvâr Çarpışması sırasında kayboldu. Macar halkı öldüğüne uzun süre inanamadı.
Petöfi’nin şiirleri gerçekçi anlatımları, mizahi üslupları, kendine özgü canlılığı ve betimleme gücüyle dikkat çeker. Petöfi bu şiirleri yazarken Macar halk şarkılarını örnek almış, onların iddiasız ve dolaysız üslubunu ve yalın dilini kullanmıştır. İncelikli duyguları, siyasi ve felsefi düşünceleri bu yalınlıkta dile getirmesi şiirini daha da etkileyici kılar. Petöfi’nin epik şiirleri arasında en ünlüsü, büyüleyici bir masal olan Jânos vitez’dır (1845). Macar Devrimi’nin hemen öncesinde yazdığı “Talpra Magyar” (Haydi Macar, Uyan!) adlı şiiri devrimin marşı olmuştur.
Petöfi’nin yapıtlarının açıklamalı basımı, B. Varjas Bela tarafından 1948-56 arasında altı cilt olarak yayımlanmıştır. Petöfi’nin şiirlerinden yapılmış bir Türkçe derleme, En Güzel Şiirleriyle Petöfi (1970) başlığını taşır.
