Sened-i İttifak nedir? Sened-i İttifak’ın önemi, ne zaman imzalanmıştır, maddeleri nelerdir, hakkında bilgi.
SENED-İ İTTİFAK (1808)
II. Mahmut devrinde, Sadrazam Alemdar Mustafa Paşa‘nın ayanlarla imzaladığı bir sözleşmedir.
Sened-i İttifak’a göre
***Devlet ayanların varlığını kabul edecek.
***Ayanlar devletin verdiği görevleri yerine getirecek.
***Ayanlar ıslahatlara karşı çıkmayacak.
***Ayanlar, yapılan ıslahatları destekleyecekler.
***Eyaletlerden asker ve vergi toplanmasına yardım edecekler.
***Hükümetin verdiği emirlere uymayanlar cezalandırılacak.
***İstanbul’da çıkabilecek bir Yeniçeri isyanını bastırmada hükümete yardım edecekler.
ÖNEMİ; Padişah, ilk kez kendi gücü dışında bir unsurun varlığını kabul etmekle otoritesini sınırlandırmıştır. Devletin ayanlara söz geçiremeyecek kadar güçsüzlüğü anlaşılmıştır.
Ayan: Osmanlıda bir kasabanın ya da bölgenin veya belli bir sınıfın önde gelenlerine ayan denilmiştir. Celali isyanları ile tımar sahiplerinin yerini ayanlar almıştır. 1695’ten sonra taşralarda söz sahibi olan yöneticiler yerlerine gitmemiş ve voyvada, müsellim adları ile ayanları yerlerine vekil olarak göndermişlerdir. Merkezi otorite zayıflayınca ayanlar güçlenmişlerdir. Bunların en meşhurları Çapanoğulları, Caniklizade ve Tepedenli Ali Paşa’dır.
