Ülkeler Rehberi Senegal – Senegal ile ilgili bilgi, başkenti, ekonomisi, bayrağı, tarihi, komşuları, coğrafi konumu. Senegal ile ilgili bilgi.
Kaynak: pixabay.com
Senegal
- Yüzölçümü: 196.722 km2.
- Başkenti: Dakar.
- Dil: Fransızca, Volof. Resmi dil olan Fransızcanın yanı sıra, en yaygın konuşulan dil Volof dilidir. Ayrıca, çeşitli boy dilleri (Malinke, Sarakole vb) konuşulur.
- Din: Müslüman (% 90), Hıristiyan (% 5), doğal dinler (% 5).
- Para birimi: 1 Orta Afrika frangı = 100 centime.
- Başlıca kentleri: Kaolack, St. Louis, Thies, Kolda, Ziguinchor.
Batı Afrika’da devlettir. Kuzey-kuzeydoğuda Moritanya, doğudan Mali, güneyden Gine ve Gine-Bissau, batıdan Atlas Okyanusu ile çevrilidir. Atlas Okyanusu’na açılan iki kıyı şeridi vardır. Senegal içine yaklaşık 300 km giren Gambiya Irmağı’nın, iki yakasında dar bir alanda uzanan Gambiya toprakları, bu iki kıyı şeridini birbirinden ayırır.
Yüzey Şekilleri:
Deniz düzeyinden ortalama yükseltisi 200 m’den az Senegal, düzlük bir ülkedir. Senegal, Gambia ve Casamance başlıca ırmaklardır. Moritanya ile kuzey sınırını oluşturan Senegal Irmağı, Güneybatı Mali’den kuzeye, daha sonra da, batıya, Atlas Okyanusu’na doğru akar. Bu ırmağın geniş bir taşkın yatağı vardır. Ülkedeki tek yüksek bölge, yükseltisi Futajalon eteklerinde 500 m’ye ulaşan Güneydoğu Bölgesi ile Mali sınırında Bambuk Dağları’dır. Moritanya sınırıyla Yeşilburun arasında yer alan ve ülkenin batı çıkıntısını oluşturan kıyı, kumul kuşaklanyla çevrilidir. Yeşilburun karaya kumullarla bağlanan volkanik tepelerden oluşur.
Kaynak: pixabay.com
Senegal Nehri
Senegal Nehri; Batı Afrika’da ırmaktır. Uzunluğu 1.633 km, ağaçlama havzası 441.000 km2. Gine’de Futa Jalon kütlesinin kuzey eteklerinden doğan Bafing ve Bakoy ırmaklarının, Baulabe’de (Mali) birleşmesiyle oluşur. Kuzey-kuzeybatı doğrultusunda akar, Kayes ile Bakel arasında, başlıca kolu Faleme Irmağı’nı alır. Buradan başlayarak Atlas Okyanusu’na döküldüğü St. Louis’ye (Senegal) kadar Senegal-Moritanya sınırını oluşturur. Bu kesiminde üzerindeki dar, uzun alan nedeniyle çeşitli kanallara ayrılır. Son derece alçak bir eğimle akan ırmağın, ağzından içeriye doğru, 480 km’lik bölümü gelgit etkilerine açık olduğundan, geniş bir alana yayılan taşkınlar bir dizi göl ve bataklık kanal oluşturur. Ağustostan ekim ortalarına kadar suları yükseldiğinden St. Louis’in yukarısından Kayes’e (Mali 1.100 km); temmuz-ocak arası, Okyanustan Matam’a (Senegal 600 km); yıl boyunca Podor’a (Senegal 281 km) kadar küçük teknelerin ulaşımına ve tarım alanlarının sulanmasına elverişlidir. Irmağın taşkın ovasında pirinç tarımı yapılır.
İklim:
İklim seyrek ve düzensiz yağışaları kuzey bölgesiyle, daha nemli güney bölgesi arasında değişiklik gösterir. Ülkede kuru ve yağışlı olmak üzere başlıca iki mevsim görülür; yağışlı mevsim, yağış oranı güneyde kıyıdan karaya, kuzeyde karadan kıyıya doğru azalmakla birlikte, genellikle mayıs-ekim arasıdır. Güneyde Casamanca Havzası, yılda 1800 mm tutarında yağış alır, buna karşılık kuzeyde Senegal Havzası’nın yıllık yağış ortalaması yalnızca 500 mm’dir. Kıyı bölgesinde en sıcak aylar, nisan-mayıs (30°-35°C), en serin ay ocaktır (18°-20°C). Kıyıdan, kuru mevsimde Büyük Sahra’dan gelen sıcak harmattan rüzgârının estiği iç bölgelere gidildikçe sıcaklık artar.
Bitki Örtüsü ve Hayvanlar:
Kuzey Senegal’de yarı çöl ikliminin görüldüğü Sahel Bölgesi’nde egemen bitki türleri, ardıç ve akasyadır. Savanlarla kaplı orta ve güney bölgelerinde ise ekmek ve maun ağaçlarıyla turunçgiller yaygındır. Kıyı bölgelerinde en sık görülen bitki türü yağ hurması ağaçlarıdır. Casamance Bölgesi, tropikal yağmur ormanlarıyla kaplıdır. Genelde Güney Bölgesi’nde görülen hayvanların başlıcaları Afrika, yabandomuzu, maymun, babun, av kuşlarıdır.
Kaynak: pixabay.com
Ekonomi:
Tarım: Tarım büyük ölçüde yerfıstığı üretimine bağımlıdır. Ekilebilir alanların % 50’sinden fazlası yerfıstığı üretimine ayrılıdır. Buna bağlı olarak dışsatım gelirlerinin yine % 50’sinden fazlasını yerfıstığı dışsatımından sağlanır. Akdarı, sorgun, pirinç, pamuk, şekerkamışı, domates, mango, soğan öteki başlıca ürünlerdir. Kuraklıklar, ilkel yöntemler vb nedenlerle, besin maddelerinin üretimi nüfus artışının gerisindedir.
Hayvancılık: Büyük ve küçükbaş hayvan varlığı toplamı 6.5 milyon baştır. Ancak, hayvan yetiştiriciliği ve hayvansal ürünler üretimi, henüz ticari boyutlara ulaşmamıştır. Buna karşın, balıkçılık (yılda 225 bin ton), dışsatımda giderek önem kazanmaktadır. Endüstri. Senegal, Fransız Batı Afrikası’nın endüstri etkinlikleri açısından görece gelişmiş ülkelerinden biridir. Gemi onarımı, çimento, petrol ürünleri, yerfıstığı yağı, konserve, balık, sigara, meşrubat, ayakkabı, temel endüstri dallarıdır.
Doğal Kaynaklar: En önemli doğal kaynak fosfattır (kalsiyum fosfat, alüminyum fosfat). Bunu, demir filizi izler. Titanyum filizi, zirkonyum yatakları, henüz işletmeye açılmamıştır. Kıyı açığında petrol varlığı saptanmıştır.
Ticaret: Yerfıstığı ve yan ürünleri, fosfat, balık, pamuk, petrol ürünleri, başlıca dışsatım; makine, ulaşım araç gereçleri, ham petrol, ilaç, tüketim malları, besin, başlıca dışalım mallarıdır. Fransa, Almanya, AET, Fildişi Kıyısı, ABD en büyük ticaret ortaklarıdır.
Tarihi
İS yaklaşık 500’lerde Wolof ve Serer toplulukları kuzeydoğudan bu bölgeye göç ettiler. Senegal Irmağı Vadisi’ne 9. yüzyılda yerleşen Tukulorlar, 11. yüzyılda İslâmlığı benimsediler. 1400’lerde, 15. yüzyılda, Woloflar, Senegal Irmağı ile Sine Vadisi arasındaki kıyı bölgesinde bağımsız bir krallık kurdular. Daha sonraları dört devlete bölünen bu krallık, iç çatışmalar nedeniyle 17. yüzyılda ortadan kalktı. Senegal kıyılarına 15. yüzyılda ayak basan Portekizliler, Senegal ile Gambia ırmaklarını ülke içerlerine girebilmek amacıyla kullandılar. 17. yüzyılda Portekizlilerin yerini, önce Hollandalılar, sonra Fransızlar aldı. Fransızlar, 18. yüzyılda etkinliklerini ülke içlerine kadar yayarak köle, fildişi, zamk ticaretiyle uğraştılar. Fransa, bölge üzerindeki egemenliğini 19. yüzyılda giderek pekiştirdi. 1882’de, yönetim bölgelerine ayrılan Senegal, 1895’te bir Fransız sömürgesi haline getirildi. 1902’de, Dakar, Fransız Batı Afrikası’nın yönetim merkezi seçildi. 1946’da, Fransız Uluslar Topluluğu’ nun üyesi olunca Senegalliler, Fransız yurttaşlığı hakkı elde ettiler.
25 Kasım 1958’de özerk bir yapıya kavuşan ülke, 4 Nisanda, Fransız Sudanı ile birleşerek Mali Federasyonu’nu oluşturdu. 1959’da birlikten ayrılan Senegal, 22 Ağustos 1960’ta bağımsızlığını duyurdu. Bağımsızlıkta etkin rol oynayan Leopold Senghor, ülkenin ilk devlet başkanı oldu. 1962’de Leopold Senghor’un yetkileri artırıldı. 1970’te yeniden oluşturulan başbakanlık görevine Abdou Diouf getirildi. Senghor, batı yanlısı bir politika izledi. Fransa ile yakın ilişkilerini sürdürdü. Ayrıca, ülkesini Gine, Fildişi Kıyısı ve Gambiya ile olan ilişkilerini de güçlendirdi. Ancak, 1970’lerde güç ekonomik koşullar, aşırı baskı rejimine karşı artan huzursuzluk toplumsal çalkantılara yol açtı. Ülkenin bağımsızlığını kazanmasından beri devlet başkanı olan Leopold Senghor, Ocak 1981’de kendi isteğiyle görevini Abdou Diouf a bıraktı. Temmuz 1981’de, komşu Gambiya’da, Başkan Davda K. Javara’ya karşı düzenlenen darbe girişimi, Senegal’in yardımıyla bastırıldı. Şubat 1982, ekonomik-savunma-dış politikada işbirliğini öngören Sene-Gambia Konfederasyonu kuruldu. Şubat 1983’te, ülke tarihinde uzun süreden beri ilk kez çok partili, çok adaylı bir seçim yapıldı.
Dakar
Dakar; Senegal’in başkentidir. Atlas Okyanusu kıyısında, Afrika’nın en batı ucu olan Yeşil Burun Yarımadası üzerinde yer alır. Avrupa ile Batı ve Güney Afrika; Avrupa ile Güney Amerika arasında deniz ve havayolları kavşak noktası üzerinde önemli bir liman kentidir. Petrol arıtım, şeker, yerfıstığı yağı, gübre, çimento, dokuma, önemli endüstri etkinlikleridir. Yerfıstığı yağı, temel dışsatım ürünlerinden biridir. Bira ve alkolsüz içkiler, sigara, sabun, dokuma, ayakkabı üretimi iç tüketimi karşılayacak düzeydedir. Ülkenin bankacılık, sigortacılık, ticaret, balıkçılık merkezidir. Limanda yoğun bir ticaret trafiği vardır, süs eşyası, mücevherat, mobilya yapımı gelişmiştir. Üniversite, deniz biyolojisi enstitüsü, doğa tarihi müzesi, uluslararası iki havaalanıyla Afrika’ nın en çağdaş kentlerinden biridir.
Tarih:
Günümüzdeki kent, askeri liman kuruluşları çevresinde gelişti. 1867’de, ticaret limanı kuruldu. 1885′ te, Dakar ile Senegal Irmağı ağzındaki St. Louis arasında demiryolu bağlantısının kurulması; kentin ticaret önemini artırdı. 1902’de, Fransız Batı Afrikası’ nın başkenti oldu; 1940’ta, General Charles de Gaulle komutasındaki kuvvetler, Dakar’ı Vichy Hükümeti’nin elinden kurtarmak için savaştılar. 1942 sonlarında kenti denetim altına alan ABD kuvvetleri, savaş bitimine kadar ellerinde tuttular. 1960’ta Mali Federasyonu adıyla bağımsızlığını kazanan Senegal’in başkenti oldu.
