Sera Etkisi ve Küresel Isınma Nedir? Etkileri Nelerdir?

0
Advertisement

Sera etkisi ve küresel ısınma nedir? Neden kaynaklanır ve ne gibi etkileri vardır? Sera etkisi ve küresel ısınma hakkında bilgi.

Sera Etkisi

Sera Etkisi (Küresel Isınma)

Sera Etkisi ve Küresel Isınma

Dünyamız, güneşten gelen ışınlardan daha çok, dünyadan yansıyan güneş ışınları ile ısınır. Atmosferde bulunan karbondioksit, su buharı, metan ve diğer bazı gazlar yeryüzünden yansıyan ışınları tutarak dünyanın sıcaklığını korur. Bu doğal duruma sera etkisi denir. Eğer sera etkisi olmasaydı, yeryüzünün sıcaklığı -18°C olup, bizim bildiğimiz bir çok yaşam formu mevcut olamazdı.

Atmosferde sera etkisini ortaya çıkaran gazların (CO2 gibi) miktarının artması, dünyanın ortalama sıcaklığının artmasına neden olur. Bu olaya küresel ısınma adı verilir. Son yıllarda sanayileşme, fosil yakıtlarının tüketimi, hızlı nüfus artışı ve ormanların yok edilmesi gibi faktörlere bağlı olarak atmosfere salınan sera gazlarının miktarında önemli bir artış olmuştur. Buna bağlı olarak ortaya çıkan küresel ısınma sonucunda dünya iklim sisteminde önemli değişiklikler ortaya çıkmıştır.

Bilim adamları, atmosferdeki CO2 seviyelerindeki artışın küresel ölçekte sıcaklığı nasıl etkileyeceğini tahmin etmeye yönelik matematiksel modeller yapmayı sürdürmektedir. Şimdiye kadar, geliştirilmiş olan hiç bir model atmosferdeki gaz yoğunluğunu ve sıcaklığı etkileyebilen tüm biyotik ve abiyotik faktörleri kapsayacak yeterli donanıma sahip değildir (Örneğin bulut örtü, fotosentez yapan organizmalar tarafından CO2 kullanılması ve havadaki partiküllerin etkileri). Bununla birlikte, bir takım çalışmalar, CO2 yoğunluğunun yirmi birinci yüzyılın sonunda iki katına çıkmasının ortalama sıcaklığı yaklaşık 2°C artıracağını ileri sürmektedir. Bu modelleri savunanlar, prehistorik zamanlardaki CO2 düzeyleri ve sıcaklık arasındaki ilişkiyi kullanmaktadır. İklim bilimciler, Dünya tarihinde farklı zamanlarda buzul dönemindeki buzullar içerisinde hapsedilmiş hava kabarcıkları içerisindeki CO2 düzeylerini ölçebilirler. Tarih öncesi dönemdeki sıcaklıklar, fosillere dayalı geçmişteki vejetasyon analizlerini de içeren bir çok yöntemle tahmin edilir.

Sera Etkisi Nasıl Olur?

Sadece 1,3°C’lik bir artış, dünyayı geçmiş 100.000 yıl içerisindeki herhangi bir zamandakinden daha sıcak yapacaktır.

En kötü durum senaryosu, ısınmanın en fazla kutuplara yakın kısımlarda olacağını ileri sürmektedir; sonuçta, kutuplardaki buzulların erimesi, deniz seviyesini yaklaşık olarak 100 m yükseltebilecek ve günümüzdeki kıyı çizgisinden 150 km ( ya da daha fazla) içeride olan kıyı kesimindeki karasal alanlar kademeli olarak sular altında kalacaktır. New York, Miami, Los Angeles ve diğer bir çok şehir o zaman su altında”kalacaktır. Isınmadaki gidişat, yağışların coğrafik dağılışını da değiştirecek Birleşik Devletlerin orta kısımlarındaki belli başlı tarımsal alanları daha kurak hale getirecektir.

Advertisement

Bununla birlikte değişik matematiksel modeller, her bir bölgedeki iklimin nasıl etkileneceği konusundaki ayrıntılar hakkında anlaşamamaktadır. Geçmiş dönemlerdeki küresel ısınma ve soğumanın bitki komünitelerini nasıl etkilediği konusunu çalışarak, ekologlar, gelecekteki sıcaklık değişikliklerinin sonuçlarını tahmin etmeye çalışmaktadır. Geçmişteki iklimsel değişiklikler kademeli olarak ortaya çıktı ve bitki ve hayvan populasyonları abiyotik koşulların onların yaşamasına izin verdiği yerlerdeki alanlara göç edebildiler. Asıl kaygı, iklimsel değişikliğin yüksek hızda ilerlemesidir (bazı hesaplamalara göre, geçmiş son 10.000 yıldaki herhangi bir zamandakinden daha yüksek). Özellikle bitkiler olmak üzere bir çok organizma, uzun mesafelere hızlı bir şekilde yayılamaz; böylece, bu şekildeki hızlı değişikliklerde, büyük olasılıkla yaşamlarını sürdüremeyeceklerdir.

Modern yaşamda önemli yere sahip olan kömür, doğal gaz, gazyağı, odun ve diğer organik yakıtların, CO2 çıkışı olmadan yakılması olası değildir. Atmosfere CO2 ilave edilmesinin sonucu olarak, şu anda da devam etmekte olan gezegendeki ısınma; basit bir çözümü olmayan ve sonuçları kestirilemeyen bir problemdir. Gittikçe artarak sanayileşen toplumlarımıza yakmanın önemini anlatmak ve atmosfere verilen CO2 gaz miktarlarını belirli bir düzeyde tutmak, kararlaştırılmış uluslararası çabaları ve hem kişisel yaşam tarzlarında hem de endüstriyel işlemlerde ki köklü değişikliklerin kabul edilmesini gerektirecektir. Bir çok ekolog, 2001’de Birleşik Devletlerin Kyoto Protokolünden ayrılmasıyla bu çabanın büyük bir darbe yediğine inanmaktadır; bu protokol, sanayileşmiş ulusların gelecek on yıllık dönemde CO2 gazı çıkış miktarlarını % 5 azaltacağını ifade eden 1997 yılında kabul edilmiş bir bildirgedir.

Sera Etkisi

Küresel ısınmanın beklenen etkileri aşağıdaki gibi özetlenebilir:

  1. Kutuplardaki buzulların erimesi
  2. Deniz seviyesinin yükselmesi
  3. Bazı bölgelerin sular altında kalması
  4. Tarımsal üretimin azalması
  5. İklim değişiklikleri
  6. Birçok bitki ve hayvan türünün neslinin tükenmesi


Yorum yapılmamış

Leave A Reply